't Was hét evenement van woensdagavond: NASA riep alle hens aan dek, want een groep Belgische astronomen heeft 7 (!) nieuwe explaneten gevonden in een ander zonnestelsel: Trappist-1. Onder die zeven planeten zouden er ook enkele zitten die geschikt zijn om leven te herbergen. We wachten nog even op extra info over het karakter van die planeten, maar wat is nu juist het verschil tussen ons zonnestelsel en Trappist-1?
Woensdag was een topdagje voor België in internationale wetenschapskringen, en terecht! Een groep Luikse astronomen heeft aangekondigd dat ze een gigantische ontdekking hebben gedaan in ons heelal. Gigantisch mag je letterlijk nemen: ze hebben zeven nieuwe planeten ontdekt in een ander zonnestelsel. 't Is niet de eerste keer dat we nieuwe planeten ontdekken, maar wat écht opvallend is, is dat er op drie van die planeten wel eens leven zou kunnen ontstaan.
Nieuwe planeten, een nieuw zonnestelsel, wat is het verschil tussen de twee die we nu kennen? We bekijken het eens van dichterbij.
7 planeten rond Trappist-1, 8 rond onze zon
Da's het verschil dat direct in het oog springt natuurlijk, maar ook datgene dat het minste belang heeft voor de toekomst: in het zonnestelsel Trappist-1 vinden we zeven planeten die rond de ster (zon) draaien. In ons zonnestelsel zijn dat er acht, zoals je wel weet: Mercurius, Venus, de aarde, Mars, Jupiter, Uranus, Saturnus en Neptunus.
Maar daarmee weten we dus alleen dat Trappist-1 kleiner is dan ons zonnestelsel.Trappist-1 is kouder en kleiner dan onze zon
Eén van de grootste verschillen tussen ons systeem en dat van Trappist-1 is de zon zelf. Trappist-1 zouden we een rode dwergster noemen, onze zon is een gele dwergster. Wat is het verschil? Een rode is kleiner, en geeft dus ook minder warmte af dan een gele dwergster. Dat wil zeggen dat ze ook minder brandstof verbruikt, (waterstof) en dus is z'n levensverwachting ook langer dan een gele ster.
De planeten van Trappist-1 staan dichter bij hun ster dan die van de aarde
Alles is aan elkaar gelinkt, en dat wil zeggen dat als de temperatuur van Trappist-1 minder hoog is dan die van onze zon, de planeten dus ook dichterbij kunnen komen. Da's waarom wetenschappers denken dat de temperatuur van de planeten vergelijkbaar zou kunnen zijn met die van de aarde.
Daarbij staan de planeten ook kort bij elkaar, zegt het rapport van NASA. Wat er volgens hen gebeurt als we voet op één van die planeten zetten? "Dan zou je de wolken op de buurplaneten kunnen zien, en die zullen groter zijn dan diegene die wij nu kunnen zien op onze eigen planeten." Creepy. Cool.
De planeten zelf zijn ook kleiner en lichter
Globaal gesproken zijn de planeten van Trappist-1 gewoon anders dan diegene die we bij ons terugvinden. Maar ze zijn meteen ook een stuk kleiner dan die wij kennen. Het verschil tussen de nieuwe planeten is eerder klein, wat bij ons helemaal niet het geval is: bijvoorbeeld: Jupiter is zo'n 120 keer groter dan de aarde.
Een jaar van een dag en een half
We zeiden het al: de exoplaneten staan dichter bij hun ster, en dat wil zeggen dat ze dus ook veel sneller rond Trappist-1 draaien dan pakweg de aarde. Een jaar duurt daar dus een dag en een half op de planeet die 't dichtste bij de zon staat. In Trappist-1 duurt een jaar maximum 12 dagen. Dat kost wel wat als je uitrekent hoeveel champagneflessen je zo moet opentrekken, maar hé, waarom niet?
Een ander element dat wel érg bizar is voor ons aardbewoners: de planeten draaien niet rond hun eigen as. Qué? Wat wil dat zeggen? Dat het inderdaad aan één kant van de planeet altijd nacht is. Ongetwijfeld het stuk waar de clubbers en de vampieren wonen. Winning.
Geen gasreus
In ons zonnestelsel vinden we verschillende types planeten terug: terrestrische planeten bijvoorbeeld, dat wil zeggen dat ze grotendeels bestaan uit vaste materialen zoals rots. Je hebt 't al geraden: dat zijn wij. Maar we hebben ook gasreuzen, of planeten die grotendeels uit gassen bestaan, zoals Jupiter of Saturnus. Dat is al heel veel, want als je bijvoorbeeld naar Jupiter zou vertrekken, zou je desintegreren nog voor je één voet in z'n atmosfeer hebt gezet. Op een terrestrische planeet kan je rondlopen, zelfs als er geen leven mogelijk is.
Driewerf hoera voor de planeten op Trappist-1 dus, want die zijn allemaal terrestrisch, geen enkele planeet is een gasreus. Waarschijnlijk bestaan ze vooral uit stenen en mineralen. Een eerste goede stap in de richting van ontwikkeling: er is enkel nog water nodig en er zou een vermoeden zijn dat de zevende planeet uit ijs bestaat. Fingers crossed.
