In het nieuws: De linkse ex-president Luiz Inácio Lula da Silva won vorige maand de presidentsverkiezingen in een spannende tweede ronde. Hierdoor kwamen grote groepen Bolsonaristen woedend de straat op, om te protesteren tegen de verkiezingsuitslag. Die zou namelijk “gestolen en vervalst” zijn.

• De Braziliaanse verkiezingen zijn vorige maand echter probleemloos verlopen en van verkiezingsfraude zou geen sprake zijn geweest, zegt het ministerie van Defensie. De vertrekkende president Jair Bolsonaro had eerder opdracht gegeven tot het onderzoek.
• In een verklaring schreef Alexandre de Moraes, het hoofd van het hoogste verkiezingstribunaal (TSE), dat de rechtbank “met tevredenheid het eindverslag van het ministerie van Defensie heeft ontvangen”. De Braziliaan voegde daaraan toe dat niets in het rapport wees op het bestaan van fraude of inconsistenties in de elektronische stemmachines.
• Aanhangers van Bolsonaro keken reikhalzend uit naar het onderzoek, omdat het hun ongefundeerde bewering over de “gestolen” verkiezingswinst van Lula kon bevestigen.
• De verkiezingswinst van Lula twee weken geleden zorgde voor een golf van protest onder de aanhangers van Bolsonaro. Die wierpen onder meer door het hele land wegversperringen op en demonstreerden voor legerkazernes doorheen het land.

Broncode van de software

Defensie wijst op zwakheden: Het Braziliaanse ministerie beschreef wel mogelijke veiligheidsbedreigingen in de codering van de software die geïnstalleerd is op de stemcomputers, omdat het niet de volledige toegang kreeg tot de broncode.

• “Het is niet mogelijk om te garanderen dat de programma’s die werden uitgevoerd in de elektronische machines vrij zijn van kwaadaardige toevoegingen”, stelt het rapport.
• Het ministerie kon echter geen bewijs leveren dat van deze zwakheden gebruik is gemaakt. 
• “De suggesties die zijn gedaan om het systeem te verbeteren, zullen worden geanalyseerd”, reageert De Moraes. 
• De nieuw verkozen president Lula veroordeelde de noodzaak van het onderzoek. “Gisteren is er iets vernederends gebeurd met onze strijdkrachten. Een president van de republiek, die de opperbevelhebber van het leger is, had niet het recht om de strijdkrachten te betrekken bij de oprichting van een commissie om de elektronische stembiljetten te onderzoeken”.

Dubbelzinnigheid van Defensie

João Cezar de Castro Rocha, professor aan de Rio de Janeiro State University, vertelde CNN dat hij geloofde dat er een “onderliggende strategie” was voor het rapport om twijfel te zaaien over de verkiezingsuitslag.

• “In dit specifieke geval is de opzettelijk dubbelzinnige toon van het ministerie van Defensie een kwalijke zaak. Het ministerie zegt tussen neus en lippen eigenlijk: ‘Er is geen enkel bewijs van fraude, we kunnen geen aanwijzing vinden, maar toch kunnen willen ook niks uitsluiten’. Dat heeft als doel de aanhangers (van Bolsonaro, red.)gemobiliseerd te houden”, voegde hij eraan toe.
• “Op deze manier blijf je de ontevredenheid van een grote groep kiezers voeden en houd je onzekerheid in stand”, aldus Rocha.
• Bolsonaro, een voormalige legeraanvoerder die veel waarde hecht aan zijn banden met het Braziliaanse leger, heeft zich nog niet publiekelijk uitgelaten over het rapport.
• De Braziliaan heeft in het verleden regelmatig ongefundeerde beschuldigingen geuit over verkiezingsfraude. Voor de presidentsverkiezingen van 2018 zei hij dat hij alleen door fraude kon verliezen. Ook beweerde hij, zonder bewijs te leveren, dat de elektronische stemmachines van het land “doordrenkt zijn van fraude”. Volgens Bolsonaro moet het land daarom ook overschakelen op fysieke stembiljetten.

(kg)