Wat maandenlang is gesuggereerd, blijkt niet te kloppen. Het coronavirus is wellicht toch niet ontstaan op de beruchte vismarkt in de Chinese stad Wuhan. Dat blijkt uit een Chinees onderzoek in het wetenschappelijke tijdschrift Nature. Wel denken wetenschappers nog altijd dat het coronavirus van dier op mens is overgegaan. De grote voedselmarkt in zou als ‘superverspreider’ gefungeerd hebben. Stalen van dieren die op de markt te koop werden aangeboden, testten negatief op het coronavirus.
Het gros van de wetenschappers denkt nog steeds dat het coronavirus van dier op mens is overgedragen. Dat meldt onder meer de Amerikaanse krant The Wall Street Journal. Wel staat het vast dat sommigen van de eerste mensen die met het virus besmet raakten, de voedselmarkt in Wuhan bezochten. Daar werden onder meer vleermuizen, slangen, civetkatten, andere wilde dieren, vissen en zeevruchten in grote aantallen verkocht onder bijzonder onhygiënische omstandigheden.
Daarnaast blijkt uit een andere wetenschappelijke studie nog dat een persoon die op 1 december symptomen van het virus vertoonde, de eerst bekende besmette patiënt was. Deze persoon is nooit op de beruchte vismarkt geweest. Volgens wetenschappers is dit een extra aanwijzing dat het virus op een andere plaats is ontstaan.
‘Superverspreider’
Het gebrek aan hygiëne op de markt en de geruchten over besmette bezoekers lieten internationaal het vermoeden ontstaan dat het coronavirus SARS-CoV-2 voor het eerst opdook op de markt in Wuhan. Deze markt blijkt nu als een zogenaamde ‘superverspreider’ gefungeerd te hebben. Dat betekent dat één bezoeker wellicht het virus heeft overgebracht op andere bezoekers. “De markt blijkt nu één van de slachtoffers van het virus te zijn”, zegt Gao Fu, de directeur van het Centrum voor Ziektecontrole in China.
Stalen van dieren die op de markt te koop werden aangeboden, testten negatief op het coronavirus. Dat meldt onder meer de gespecialiseerde website Live Science. “Ik heb niets gezien waardoor ik als onderzoeker het gevoel krijg dat deze markt de oorsprong van het virus is”, zegt Colin Carlson, bioloog en infectieziektenexpert aan de Georgetown University.
“Dit is een virus van dierlijke oorsprong dat de sprong naar de mens heeft gemaakt. Misschien via vleermuizen. Misschien via een ander dier, of vee. We hebben nog geen informatie over hoe en waar. Dat kost tijd.”
Carlson benadrukte dat het onderzoek naar de oorsprong van SARS, het coronavirus dat in 2002 voor een epidemie zorgde pas in 2017 gepubliceerd werd.
(Lange wachtrijen aan winkels in Zuid-Afrika nu alcohol na twee maanden weer te koop is.)
Laboratorium in Wuhan
Het is goed mogelijk dat het nabijgelegen Wuhan Instituut voor Virologie nu internationaal onder de loep genomen zal worden. Een hele tijd werd een verhaal verspreid dat daar een vleermuizenvirus werd onderzocht en dat een medewerker besmet raakt en zo per ongeluk het coronavirus verspreidde.
De Amerikaanse president Donald Trump zei eerder al dat hij “overtuigend bewijs” te zien gekregen had waaruit bleek dat het coronavirus ontwikkeld werd in een laboratorium in de Chinese stad Wuhan. Ook bleef Trump het virus een hele tijd koppig het “China-virus” noemen.
WHO blijft vaag
Volgens de WHO, de Wereldgezondheidsorganisatie van de Verenigde Naties, wijzen alle beschikbare bewijzen op een dierlijke oorsprong van het nieuwe coronavirus. Bovendiend stelt de WHO dat het onmogelijk is om de precieze bron van het virus te achterhalen. Lange tijd werd ook gedacht dat de oorzaak bij vleermuizen of schubdieren lag. Daarvoor werd echter nooit een concreet bewijs gevonden.
Stephen Turner, professor microbiologie aan de Monash University in Melbourne, zegt nu in de Britse krant The Guardian dat het coronavirus naar alle waarschijnlijkheid afkomstig is van vleermuizen.
Ook de Amerikaanse inlichtingen zeggen dat het coronavirus niet door mensen is gemaakt of genetisch gemodificeerd werd. Washington doet ook verder onderzoek naar de oorsprong van het virus. De Amerikanen willen onder meer achterhalen of de uitbraak ontstond door contact met besmette dieren of door een ongeval in het laboratorium in Wuhan.
Het achterhalen van de oorsprong van het coronavirus en het opsporen van de eerste coronapatiënt zijn belangrijk omdat dat kan zorgen voor informatie over de genetische opbouw van het virus en mogelijke mutaties. Aan de hand van die informatie kan er aan een vaccin gewerkt worden.