Sp.a-voorzitter John Crombez zit wat steviger in het zadel. Na een felle aanval van Hans Bonte (sp.a) bood hij z’n ontslag aan op het partijbureau. Dat schrijft De Tijd vandaag. Dat ontplofte in het gezicht van Bonte, want Crombez werd unaniem gevraagd aan te blijven. Maar de onvrede over de voorzitter blijft gisten.

“Kijk, ik leg mijn mandaat in handen van het partijbureau.” Dat stelde John Crombez een beetje dramatisch, maandag na een weekend waarin hij openlijk kritiek kreeg van Hans Bonte, de burgemeester van Vilvoorde. En ook nadat hij merkte dat er gelekt werd uit het sp.a-partijbureau. Plus, op maandagmorgen zat ook Bruno Tobback nog op Radio 1, om de voorzitter niet bepaald te sparen. Genoeg redenen voor Crombez om z’n mandaat “ter beschikking te stellen”. Vervolgens trok hij zich ook nog persoonlijk terug uit de vergadering, om de sp.a-top dan te laten beslissen over zijn lot.

Dat manoeuvre pakte goed uit voor hem. “Er is heel ernstig over gediscussieerd en het partijbureau heeft vervolgens unaniem beslist om hem aan te houden. Het is nu geen goeie timing om met een lacune te zitten”, zo duidde nieuw Vlaams parlementslid Hannes Anaf op Radio 1.

Een andere nieuwkomer in de Kamer, en vertrouweling van Crombez, Melissa Depraetere, maakte het nog duidelijker: “Ik begrijp ook persoonlijk dat hij dat deed, na de aanvallen van dit weekend. We hebben dit niet nodig, we hebben stabiliteit en rust nodig nu. Een interne voorzittersstrijd is nu helemaal niet nodig.”

Met een unaniem partijbestuur achter zich, kan Crombez nu zonder enig probleem verder als voorzitter tot aan de interne verkiezingen in oktober. Tenzij Crombez als minister in een regering zou stappen natuurlijk, dan komen er snel na de regeringsvorming nieuwe interne verkiezingen.

Al de dag na de verkiezingen werd op een partijbureau een scherpe analyse van de verkiezingen gemaakt bij de sp.a. Het resultaat was niet goed, maar de campagne verliep lang niet slecht voor de socialisten. En Crombez zelf scoorde goed, zijn positie stond toen niet ter discussie.

Het beruchte cumulverbod

Maar de onvrede blijft. Onder meer over het cumulverbod, waardoor een lokaal mandaat als schepen of burgemeester niet mag gecombineerd worden met een mandaat als parlementslid. Dat uitgerekend Crombez zelf een uitzondering vroeg op die regel, om als voorzitter toch de eed te kunnen afliggen als parlementslid, zette kwaad bloed intern.

Niet toevallig komt de kritiek nu uit Vlaams-Brabant. Daar broeit al langer een revolte tegen de voorzitter uit West-Vlaanderen. Het bewuste cumulverbod houdt onder meer Mohamed Ridouani, de burgemeester van Leuven, tegen om zich voluit te smijten als nieuwe voorzitter van de sp.a. Maar het is duidelijk dat Ridouani zelf wel ambities heeft: hij is straks een serieuze kandidaat, als de voorzittersverkiezing in het najaar wordt gehouden. Tenmiste, als het cumulverbod sneuvelt.

Het tijdperk van Crombez was woelig voor de sp.a. Velen zien in hem een ideale dossiervreter, een kabinetschef of minister, eerder dan een voorzitter. Bovendien zou hij veel te gevoelig zijn voor wat leeft op Twitter, de steekvlam van de dag, in plaats van de lange termijn in het oog te houden.

Maar tegelijk zijn er ook duidelijk aanhangers: Crombez slaagde erin op spectaculaire manier om z’n partij te vernieuwen en een hele generatie nieuwe gezichten voor sp.a te brengen. Dat zet zijn partij, ondanks het verlies, mogelijks in een betere uitgangspositie dan andere verliezers zoals CD&V of Open Vld.