De echte reden achter het plotse vertrek van Laurette Onkelinx

door Baptiste Lambert
gepubliceerd op donderdag 14 september 2017 om 11:15 •
4 min lezen

Er waren veranderingen op til bij de PS, maar deze kwam toch als een verrassing aan. Terwijl iedereen zich steeds meer vragen stelt over het vermogen van Elio Di Rupo om z’n troepen naar de volgende verkiezingen te leiden, is het een ander politiek zwaargewicht dat een stap terugzet. Laurette Onkelinx zet een punt achter dertig jaar carrière, maar niet alleen om de redenen die ze zelf noemt.

“Plaats maken voor de jongeren.” Laurette Onkelinx kon het niet mooier verwoorden toen ze haar besluit bekend maakte om in 2019 de politiek te verlaten. Het gaat immers slecht met de PS. Van Luik (Publifin) tot in Brussel (Samusocial) of Charleroi (ISPPC), de partij is erg verzwakt uit een eindeloze reeks politieke schandalen gekomen.

Als we uit de laatste politieke peiling mogen besluiten dat de PS in Wallonië de meubelen misschien nog zal kunnen redden, dan zal dat volgens waarnemers alleen maar kunnen door met de posities binnen de partij te schuiven. Nochtans lijkt Elio Di Rupo helemaal niet van plan om het schip te verlaten. Dat kan je afleiden uit de titel van zijn laatste boek: ‘Nouvelles conquêtes’ (Nieuwe veroveringen).

Hij is ook van plan om eind november een groot congres te leiden waarop de Franstalige socialisten vernieuwingen binnen hun partij zullen bespreken. Di Rupo liet bij de voorstelling van z’n boek ook verstaan dat het niet zijn politiek testament zou zijn. Hij wil zijn mandaat als partijvoorzitter tot na de verkiezingen van 2019 uitdoen.

Laurette Onkelinx: "J'ai fait mon examen de conscience, le moment est venu de passer le relais"
— Ann-Charlotte Bersip (@AnnCharlotte_B) 13 septembre 2017

Waarom ze echt vertrekt

Na de bekendmaking van haar politiek pensioen kunnen we niet anders dan de volgende vraag stellen: was dit echt een beslissing van Laurette Onkelinx, of wordt ze door de partij opgeofferd?

“Het gaat om een mix van persoonlijke en politieke redenen”, zei Onkelinx, nu nog fractieleider van de PS in de Kamer, gisteren. Ze houdt er rekening mee dat ze in de toekomst geen grote politieke rol meer kan spelen voor haar partij. Ze is ook zelf verzwakt uit het schandaal rond Samusocial gekomen. Haar dochter werkte daar en ze heeft Yvan Mayeur opvallend lang een hand boven het hoofd gehouden.

Niet alleen bij de publieke opinie, maar ook in haar partij heeft de populariteit van Onkelinx een klap gekregen. Ze was er als de kippen bij om in de Publifin-affaire hard uit te halen naar Stéphane Moreau. Het feit dat ze daarna Mayeur beschermde wordt haar niet in dank afgenomen.

Liever dan zich naar de uitgang te laten begeleiden, heeft Onkelinx nu ingezien dat ze haar machtspositie kwijt is. Het gaat dus echt om haar persoonlijke beslissing, zoals een tweet van Elio Di Rupo duidelijk maakte. Voor Onkelinx is het nu immers mogelijk om langs de grote poort te vertrekken, en dat was lang niet vanzelfsprekend. Haar band met Yvan Mayeur en het feit dat haar echtgenoot, Marc Uyttendaele, advocaat van Samusocial was, hadden een veel abrupter einde aan haar politieke carrière kunnen maken.

Je respecte son choix personnel. Sa présence et sa force de conviction nous seront encore très précieuses d'ici 2019.
— Elio Di Rupo (@eliodirupo) 13 septembre 2017

En nu Elio?

Is Elio Di Rupo nu de volgende die gaat? De druk ligt nog altijd op zijn schouders. Als Laurette een stap opzij zet, waarom zou hij dat dan niet doen? Uiteindelijk hebben Onkelinx en Di Rupo twintig jaar lang samen aan politiek gedaan. De twee namen zijn bijna onherroepelijk met elkaar verbonden. Ze zijn de laatste twee titanen uit de tijd dat de PS een almachtige partij was.

Di Rupo wordt de laatste tijd als partijvoorzitter ook steeds vaker in vraag gesteld. Maar een afscheid is voorlopig nog niet aan de orde. Elio Di Rupo hoopt minstens nog zijn kans te kunnen gaan tijdens de verkiezingen van 2019, in de hoop dat zijn partij versterkt uit de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 kan komen. Hem afzetten? Dat zit er ook niet meteen aan te komen. Paul Magnette heeft herhaald dat hij trouw blijft aan Di Rupo, en bovendien zou hij daar nog niet genoeg steun voor hebben.