De onkruidtrein van Infrabel sproeit jaarlijks 625.000 liter pesticiden in de spoorwegbermen

Sinds 1 januari van dit jaar mogen de Vlaamse openbare diensten onder het mom van #zonderisgezonder geen pesticiden meer gebruiken, behalve enkele die een uitzondering kregen. De ecoblog Zeronaut stelt zich vragen bij de onkruidtrein van spoorwegbeheerder Infrabel, die ieder jaar zijn ronde doet langs de belangrijkste sporen in ons land. Kreeg die zo’n uitzondering? Het is namelijk nogal de moeite, hoeveel van het goedje die rond sproeit.

Elk jaar rond deze periode in het voorjaar en eind augustus wordt de onkruidtrein weer van stal gehaald, een speciale giftrein die de belangrijkste sporen van het Belgische spoorwegnet onkruidvrij moet houden. Die jaarlijkse behandeling heeft een kostprijs van zowat 1,3 miljoen euro, maar is noodzakelijk voor de veiligheid van het dienstpersoneel en van de sporen zelf, aldus Infrabel. De sproeitrein is jaarlijks goed voor maar liefst 625.000 liter pesticiden op de spoorwegberm.

Technologisch hoogstandje

De onkruidtrein bestaat uit vijf rijtuigen. Zo bestaat de sproeitrein uit een sproei- en commandorijtuig, een accommodatierijtuig (met een woon- en slaapplaats voor het personeel), 2 tankwagens met elk een capaciteit van 50.000 liter, goed voor 800km ‘behandeling’ en tot slot een goederenwagen voor de opslag van de pesticiden. De rijtuigen worden ingesloten tussen 2 diesellocomotieven. Recentelijk werden die ook in de blauwe huisstijl van Infrabel geverfd.

De trein is uitgerust met negen camera’s. Dankzij die camera’s wordt het onkruid automatisch gedetecteerd en wordt de juiste mix en dosis onkruidverdelger verspreid over de spoorwegberm. Op die manier is tot 30 procent minder onkruidverdelger nodig, aldus de website van Infrabel.

De speciale trein rijdt twee keer per jaar uit: in de maanden april en mei, en in de maanden augustus en september. Elk jaar legt de trein ongeveer 10.000 kilometer af op de hoofdsporen en wordt er ongeveer 2.000 hectare behandeld. Dat gebeurt tegen een kostprijs van 130 euro per kilometer.

Volgens Infrabel zijn die kosten noodzakelijk. Niet alleen voor de veiligheid van het dienstpersoneel aan de sporen, maar ook voor de sporen zelf. De kiezelstenen die zorgen voor de stabiliteit van de rails en voor schokabsorptie, moet immers onkruidvrij zijn. Anders verliest het materiaal zijn capaciteiten en wordt water minder goed afgevoerd, en dat kan de stabiliteit in gevaar brengen.

De spoorwegberm als ecotoop

Infrabel streeft maximale integratie in het landschap na. Of zoals ze het vermelden op hun website “de spoorwegberm als ecotoop”, waarbij de spoorwegbeheerder opteert voor een bermbeheer dat rekening houdt met de ecologische en esthetische waarden van de spoorwegbermen en waarbij mechanische onkruidbestrijding voorrang krijgt.

Een beetje verder staat ook … “Infrabel gebruikt zo weinig mogelijk verdelgingsmiddelen, daardoor is de milieuimpact van de gebruikte onkruidverdelgers de jongste jaren met meer dan 95% verminderd.”

Een gigantische reductie die ons doet nadenken over de duizenden liters bestrijdingsmiddelen die vóór de inzet van de onkruidtrein werd gebruikt.

Ook de website van de fabrikant, Weedfree uit de buurt van het Engelse Leeds heeft het over opmerkelijke ‘milieuvoordelen’. Zo wordt er bijvoorbeeld vermeld dat je door deze speciaal uitgeruste trein 400 kilometer spoor per dag kan doen i.p.v. 100 tot 200 kilometer vroeger en men daardoor de carbon footprint een heel pak naar omlaag haalt. Inderdaad, ook wij fronsen de ogen: qué?

Zeronaut

Pesticiden en kanker

Over de gevolgen van het gebruik van pesticiden is er nochtans mondiaal wetenschappelijke consensus : pesticiden veroorzaken kanker, zenuwziekten en vruchtbaarheidsproblemen.

Ook het de departement Leefmilieu, Natuur en Energie (LNE) van de Vlaamse overheid is duidelijk. Wanneer we ongewenste planten te lijf gaan met chemische bestrijdingsmiddelen, staan we er niet altijd bij stil: pesticiden kunnen niet alleen een ernstig gevaar betekenen voor het milieu, maar ook voor de gezondheid van de mens.

Pesticiden kunnen via verschillende wegen in ons lichaam terechtkomen: via voeding, ingeademde lucht en zelfs huidcontact. Hun aanwezigheid kan leiden tot verminderde weerstand, hormoonverstoring en zelfs kanker.

Alternatieven zoals afbranden of verhitten zijn voor dergelijke afstanden wellicht niet evident. Toch is het belangrijk dat een overheidsbedrijf als Infrabel ook maximaal werk maakt van duurzame alternatieven en zelf het goede voorbeeld geeft als autonoom overheidsbedrijf. Op die manier besparen we jaarlijks een mengsel van 625.000 liter water en chemische bestrijdingsmiddelen en kunnen onze spoorwegbermen echt uitgroeien tot ecologische biotopen.

Vlaanderen
Bron: Zeronaut – Wouter Florizoone
Meer
Lees meer...