Emoties voor robots: deze ‘Mistress of Machines’ toont aan dat iedereen ze heeft

door Redactie
gepubliceerd op woensdag 11 maart 2015 om 05:44 •
6 min lezen

Mistress of Machines, zo omschrijft Kate Darling zichzelf, en het deed de moderator van de WebTomorrow-beurs luidop fantaseren. Darling kwam er gisteren vertellen over haar werk als onderzoekster bij MIT, waar ze de opkomst van robots – oh they are coming! – van dichtbij bekijkt. En wat blijkt? We krijgen zelfs gevoelens voor die robots, als we wat lang in hun aanwezigheid vertoeven.

“Welcome on stage Kate, darling“, zo verwelkomde de moderator een van de interessantste sprekers op het podium van WebTomorrow in een goed volgepakt ICC in Gent. Darling werkt op het prestigieuze Massachussetts Institute of Technology, waar ze onderzoek verricht naar robots in al hun aspecten. Inclusief emoties, want die blijken er wel degelijk te zijn. Niet bij de robots zelf, maar wel bij iedereen die zich in de buurt van onze hardwarevrienden bevindt. Of zelfs niet in de buurt, want Darling begint haar relaas met de nieuwe hondachtige robot van Boston Dynamics, waar we al eerder over schreven.

@aral Holy shit, he said that? I missed it!
— Kate Darling (@grok_) March 10, 2015

Boston Dynamics presenteerde die nieuwe robot met een filmpje waarin het toestel geschopt werd, waarna het op een hondachtige manier z’n evenwicht probeerde te herstellen. Het filmpje ging viraal, en Boston Dynamics kreeg zelfs klachten binnen voor … dierenmishandeling. Het ging zelfs zo ver dat dierenrechtenorganisatie PETA in een officieel persbericht afstand nam van de klachten, omdat het echt niet om een dier ging. “We hebben al genoeg werk met echte dieren die mishandeld worden”, klonk het. Maar het toont wel aan dat velen onder ons een band ontwikkelen met deze nieuwe technologie, en dat heeft voor- en nadelen, zo blijkt uit onderzoek van Darling.

Cool to see @grok_ talking about ethics instead of technology behind robots. Finally some perspective in the robot debate. #WebTomorrow
— Hakim Zemni (@HakimZemni) March 10, 2015

Babydino

Om die voordelen te bekijken, haalde Darling wel enkele wrede onderzoekjes uit. Zo kocht ze samen met een Zwitserse onderzoekster enkele Pleo’s: schattige robots die babydino’s moeten voorstellen. Die gaf ze vervolgens aan enkele testgroepen, die er een tijdje mee aan de slag mochten. Maar, op het einde van het onderzoek kwam een verschrikkelijke opdracht: hak de Pleo in flarden. Uiteraard weigerde elke groep, maar toen ermee gedreigd werd om alle robots te vernietigen tenzij iemand de opdracht toch zou volbrengen, werd ‘Ralf’ een kopje kleiner gemaakt.

Sindsdien is Darling overgeschakeld op kleine insectachtige robotjes. Mensen hebben minder problemen om daar op in te hakken (en ze zijn ook goedkoper dan de Pleo’s van 600 euro). En toch blijkt uit onderzoek dat de insectenrobots die een naam krijgen, en waar een verhaal wordt opgeplakt, het bij meer testpersonen overleven.

Bruggen bouwen

Die sociale band die we met de robots ontwikkelen, kunnen we inzetten voor goede doelen. Darling denkt bijvoorbeeld aan rusthuizen. Het is niet altijd mogelijk om echte dieren in te zetten omwille van allergieën of dergelijke. Maar een robot kan overal z’n werk doen. En het mag dan wel niet om een echte persoon gaan, onderzoek heeft aangetoond dat zulke robots wel degelijk effect hebben op mensen die bijvoorbeeld dementeren. Of ze kunnen bruggen bouwen naar kinderen met autisme. Robots gaan namelijk nooit eens uitvliegen als ze hun geduld verliezen, en hun nut is al meermaals bewezen.

What are robots used for: resting homes to stimulate contact with robot & other people around by @grok_ #WebTomorrow pic.twitter.com/1l2nfBS9CZ
— Elly Cools (@ElCools) March 10, 2015

Omgekeerd effect

Maar uiteraard is er nog de andere kant van het spectrum. Zo worden er heel wat robots ontwikkeld voor en door het Amerikaanse leger om de taken van soldaten veiliger te maken. Maar dat heeft soms echter een omgekeerd effect. Darling vertelt over een robot in de vorm van een grote spin die werd ingezet om landmijnen te zoeken. Als er eentje gevonden werd, ontplofte de bom gewoon, de robot verloor één poot, en sukkelde altijd maar verder met minder en minder poten. Tot de persoon die verantwoordelijk was voor het project alles stillegde, omdat hij het niet kon aanzien hoe de robot uiteindelijk verminkt moest voort krabbelen.

Dat soldaten een band ontwikkelen met bijvoorbeeld hun aanvalshond was al langer geweten. Maar dat gebeurt dus ook met de robots waar ze mee samenwerken. Darling vertelt over ontmijners die na een ontploffing absoluut hun bestaande robot willen laten repareren in plaats van gewoon een nieuw exemplaar te gebruiken. Ze geven die toestellen namen, vragen er dezelfde medailles voor die ze zelf krijgen, en organiseren zelfs afscheidsceremonies als het toestel total loss is.

Dat is allemaal goed en wel voor robots die je op afstand bestuurt. Maar er worden steeds meer robots ontwikkeld die ingezet worden aan de frontlinie, tijdens de gevechten. Maar wat als een soldaat ook maar een fractie van een seconde twijfelt om zijn metalen metgezel in te zetten, op een moment dat die onherroepelijk beschadigd kan geraken?

People don't want to torture or kill a robot, unless it looks like a bug. I think it says more about our relationship with bugs #WebTomorrow
— Sarah Martens (@martens_sarah) March 10, 2015

Verpersoonlijken

Dit alles heet antropomorfisme, het verpersoonlijken van een niet-menselijk object. Het is maar één van de aspecten die Darling onderzoekt, maar alleszins iets waar wij zelf nog nooit op die manier bij hadden stilgestaan. Volgens de MIT-onderzoekster zullen robots binnenkort overal te vinden zijn, en maar goed ook, “because robots are awesome!“