Engeland schrijft geschiedenis door als eerste land ter wereld een routinevaccinatie tegen gonorroe aan te bieden. De beslissing komt er nadat het aantal infecties een recordhoogte bereikte én de bezorgdheid over antibioticaresistentie toeneemt.
Vanaf 1 augustus zal Engeland starten met het aanbieden van een gonorroevaccin aan risicogroepen. De vaccinatie gebeurt via diensten voor seksuele gezondheid, die door de lokale overheid zijn aangesteld. Ook andere vaccins – tegen onder meer pokken, HPV en hepatitis A en B – worden tegelijkertijd aangeboden.
Het vaccin zelf is niet nieuw. Het gaat om een middel dat al jaren deel uitmaakt van het kindervaccinatieprogramma tegen meningokokkenziekte B. Wetenschappelijk onderzoek toonde aan dat het ook een beschermend effect heeft tegen gonorroe, met een effectiviteit tussen 32,7 en 42 procent.
Geen volledige bescherming, wél een belangrijke stap
Hoewel het vaccin geen volledige immuniteit biedt, vermindert het de kans op besmetting aanzienlijk. Dat is belangrijk, want mensen die al eens gonorroe hadden, bouwen amper natuurlijke immuniteit op. Herbesmetting komt dus vaak voor.
Met het vaccin hopen gezondheidsdiensten een vicieuze cirkel te doorbreken: minder infecties betekent minder antibioticagebruik – en dus ook minder kans op resistentie.
Recordaantal besmettingen in 2023
De beslissing om het vaccin breed uit te rollen komt er niet toevallig. In 2023 registreerde Engeland meer dan 85.000 gevallen van gonorroe – een absoluut record. Sommige bacteriestammen zijn intussen resistent geworden tegen ceftriaxon, het belangrijkste antibioticum tegen de infectie. In sommige gevallen faalt ook de tweedelijnsbehandeling.
De Wereldgezondheidsorganisatie en andere gezondheidsinstanties waarschuwen al langer voor een toekomst waarin gonorroe moeilijk of zelfs niet meer te behandelen valt.