Ook de nieuwe Men In Black is genadeloos geflopt aan de kassa. Als zelfs een blockbuster geen volk meer weet te lokken is er maar één oplossing meer voor deze franchise. Afvoeren, zijn we daar ook weer vanaf. Wij zochten ons heil deze week iets verder: bij een documentaire over Harvey Weinstein en een Deens drama over de affaire tussen een tiener en zijn stiefmoeder, jawel.

Untouchable: Weinstein, the sheriff in town is eindelijk van zijn sokkel gevallen

Op 9 september gaat het proces van Harvey Weinstein van start. De vraag gaat niet over schuld of onschuld, de vraag is wel welke strafmaat hem zal worden opgelegd. Laten we hopen dat het een krachtig genoeg signaal betreft om die mannen die denken dat een vrouw een gebruiksvoorwerp is bang te maken.

Untouchable brengt niet het verhaal van schuld of onschuld. Deze film probeert wel duidelijk te maken hoe het mogelijk is dat Harvey Weinstein, een machtige filmproducent, veertig jaar lang actrices heeft kunnen misbruiken, van intimidatie tot verkrachting, zonder dat er iemand ingreep.

De film schetst het beeld van een doodgewone jongen die opgroeide in een sociale woningwijk tot een man die het gewend was om altijd zijn zin te krijgen. Wat hem tot daar had gebracht, was een goeie neus voor films, de ene na de andere filmhit die niet zelden de hoofdprijs wegkaapte en – dat ook wel – een liefde voor de filmindustrie. Om die films gemaakt te doen krijgen die hij zelf zou willen zien.

Het neemt ons voor Untouchable in dat Weinstein niet eenzijdig als een schurk wordt afgeschilderd. Zowat iedereen was het erover eens: Weinstein paste in de filmindustrie, had talent voor zijn vak en wist waar hij mee bezig was. Alleen: als hij zijn zin niet kreeg, dan moest je voor ‘m oppassen. Wie je ook was.

Dat maakt van Weinstein nog geen sympathieke peer. Hij ziet er niet zo uit. Hij klinkt ook nergens zo. En de getuigenissen van de talloze actrices en medewerkers zijn er om elk greintje twijfel weg te nemen. De vraag is hoe alles wat er gebeurde zo lang stil is kunnen blijven en daar bieden die getuigenissen een antwoord op. Niet zelden horen we “Ik dacht dat het zo werkte” of “Ik wilde weg, maar ik was bang om ‘m kwaad te maken.” En langs mannelijke zijde: “Er gingen heel veel geruchten de ronde over actrices die seks hadden met Harvey om een betere rol vast te krijgen. Klonk logisch.”

We begrijpen ’t wel, ergens. De filmindustrie is een harde industrie en wanneer je als jonge ambitieuze en ook ietwat naïeve actrice aankomt in een nieuwe wereld denk je al snel: “Die kerel ziet iets in mij. Misschien kan hij me vooruit helpen.” Hij nodigt je uit voor een etentje om wat zaken te bespreken. Biedt je een lift huiswaarts aan. En in de auto blijkt dat hij zijn handen niet kan thuishouden. Het heeft nooit eerder zo logisch geklonken dan in deze film, hoe het allemaal is kunnen gebeuren.

In één scène wordt er nagedacht over wie de schuldigen zijn in deze zaak en dan kom je bij impresario’s, acteurs en actrices, sommige andere producers en zijn eigen medewerkers. Iedereen die ooit gezwegen heeft, oftewel een hele industrie, hebben gemaakt dat Weinstein 40 jaar lang zijn zin kon doen. Tot hij van z’n sokkel viel.

Eén getuigenis blijft ons extra hard bij, die van John Shmidt, destijds CFO van Miramax. Hij getuigde dat hij een heel dubbel gevoel had bij Harvey Weinstein. Het gevoel van walging na de nieuwsgolf over seksueel misbruik enerzijds en anderzijds het feit dat net die Weinstein zijn leven beter had gemaakt. Dat hij geslapen had in luxehotels, luxefeestjes had meegemaakt en lekkere etentjes had genuttigd door en met Weinstein terwijl anderen zo afgezien hadden door diezelfde man. Schmidt sprak over survivors guilt. Want dat maakt Untouchable ook duidelijk: Weinstein heeft veel meer slachtoffers gemaakt dan alleen maar de misbruikte vrouwen.

Dat de documentaire zoveel impact heeft op zijn kijker zonder al te veel tierlantijntjes in zijn vormgeving is omdat het net dat is: een documentaire. Je ziet echte mensen praten die al heel wat watertjes hebben doorzwommen en al heel lang hebben afgezien omdat ze dachten dat ze er alleen voor stonden. Het enige dat ik hoop is dat het nu niet naïef is om te denken dat die tijd nu toch stilaan voorbij is en dat we gewoon eens lief kunnen zijn voor elkaar.

Score: 7/10

Queen Of Hearts: interessant en gedurfd, maar ook een tikkeltje saai

Wie al eens op een pornosite terechtkomt, weet dat stiefmoeders tot de verbeelding werken. Dat is ook de premisse van Queen Of Hearts: wanneer de moeilijk handelbare stiefzoon (Gustav Lindh) bij haar en haar man (Magnus Krepper) komt inwonen, wordt Anne (Trine Dyrholm) op onverklaarbare wijze naar hem toegetrokken.

Het is helemaal niet zo dat ze hem bespringt wanneer ze hem ziet. In een eerste fase is Gustav een lastpak. Een lastige puber die bijsturing en discipline nodig heeft. Maar gaandeweg wordt ze aangetrokken tot zijn jeugdige onbezonnenheid. Iets dat zij en haar man ergens onderweg verloren lijken te zijn in hun drukke carrières en hun belachelijk grote huis op een idyllische heuvel.

Wat het precies is dat Anne in Gustav aantrekt – en andersom – wordt nooit expliciet benoemd. De seksscènes zijn dat wel. Queen Of Hearts verdient een staande ovatie omdat Trine (47 op dit moment) haar lichaam mag laten zien zoals het is.

Toch wordt de film pas echt interessant in de laatste akte wanneer haar zus Lina (Stine Gyldenkerne) het geheim van Anne te weten komt en de sfeer een pak ijziger wordt tussen die twee. Anne weet als advocate van misbruikte en mishandelde kinderen immers donders goed dat wat ze doet niet alleen ethisch ongepast, maar ook illegaal is.

In dit laatste gedeelte van de film is Anne bang dat haar geheim uitkomt, als een vlieg die steeds meer en meer verstrikt raakt in de web van een spin. Maar ze toont dat ze ook de spin kan zijn die genadeloos het web om haar vlieg heen spint en ‘m dan zonder nadenken opeet.

Queen Of Hearts is interessant en gedurfd, maar tegelijkertijd met zijn speelduur van boven de twee uur nogal traag en af en toe een tikkeltje saai. Een beetje knippen had de film geen kwaad gedaan.

Score: 6/10