‘Five Days At Memorial’: Onder een vergrootglas kijken naar de schade die orkaan Katrina veroorzaakte in één ziekenhuis

Te droog is niet goed, maar te nat ook niet. Dat was de gedachte die ons het meest door het hoofd schoot tijdens het kijken naar Five Days At Memorial, een nieuwe reeks op Apple TV+ die ons toont wat er zich afspeelde in een ziekenhuis in New Orleans tijdens en na orkaan Katrina, in 2005.

Eventjes nog de droge feiten: de reeks werd gebaseerd op het non-fictie boek Five Days At Memorial: Life And Death In A Storm-Ravaged Hospital van de Amerikaanse journaliste Sheri Fink. Daarin beschrijft ze minutieus de chaos waar het Memorial Medical Center in New Orleans mee moest zien af te rekenen tijdens en na de orkaan Katrina eind augustus 2005.

Hetzelfde boek zou als basis moeten hebben dienen voor het derde seizoen van de anthology-reeks American Crime Story, een reeks die het eerder al over OJ Simpson en over de moord op Gianni Versace had. Waarom FX uiteindelijk niet met dat idee is doorgegaan is niet bekend, want scenarist John Ridley bewijst dat het wel kan. Het derde seizoen van American Crime Story had het uiteindelijk over de affaire tussen president Bill Clinton en Monika Lewinsky en was Impeachment getiteld.

Eigenlijk heeft Ridley met Five Days At The Memorial nu dat derde gesneuvelde seizoen van American Crime Story gemaakt, maar onder eigen vlag en met een andere titel. Ridley is dan ook niet de minste: was onder andere de scenarist van 12 Years A Slave (2013), maar hij was ook producer van American Crime, een te onbeminde serie die Ridley van 2015 tot 2017 voor ABC maakte en die niet te verwarren is met American Crime Story. Eén woord minder, maar het zijn andere series. Ja, het wordt verwarrend, we beseffen het.

Potentiële misdaad

In American Crime werd een misdaad telkens van hele verschillende invalshoeken bekeken, of het nu om een gewelddadige inbraak, mensensmokkel of seksuele intimidatie. Hier doet Ridley eigenlijk hetzelfde – de reeks werd zelfs eveneens geproduceerd door ABC – alleen heeft hij nu de overstap gemaakt van een fictief verhaal naar een gefictionaliseerde versie van waargebeurde gebeurtenissen.

© Apple TV+

Ook hier bekijkt Ridley een potentiële misdaad vanuit alle invalshoeken, want de reeks begint op 11 september 2005 wanneer de ontdekking van 45 lijken in het Medical Memorial Center – wat buitensporig veel lijkt in vergelijking met andere ziekenhuizen – vraagtekens doet rijzen bij de overheidsdiensten. In de daaropvolgende afleveringen worden de gebeurtenissen in het ziekenhuis afgewisseld met de ondervraging van diverse personeelsleden en daarin wordt vooral gepeild naar het gedrag van dr. Anna Pou (Vera Farmiga) die het overlijden van een aantal van die overledenen een handje geholpen zou hebben door hen een overdosis morfine toe te dienen.

Toch draait de reeks in eerste instantie niet daar om. De eerste vijf afleveringen staan allemaal in het teken van een dag: de orkaan zelf en de dagen nadien waarin de dokters doen wat ze kunnen in een hospitaal dat afgesneden is van de buitenwereld en geen stroomvoorzieningen meer heeft. Orkaan Katrina was een verwoestende natuurkracht zoals New Orleans en de Verenigde Staten ze nooit eerder had meegemaakt en daaruit bleek vooral dat niemand terdege op dit soort ramp was voorbereid.

Zachtheid

Susan Mulderick (Cherry Jones) is de crisiscoördinator in het Memorial Medical Center. Ze is doorwinterd, het is niet de eerste storm die zij en het gebouw moeten doorstaan en ze maakt zich dan initieel ook niet al te veel zorgen. Ze wil goed voorbereid zijn, want ze is het soort vrouw die liever goed voorbereid is wanneer het niet nodig blijkt te zijn dan omgekeerd. In de eerste aflevering zien we hoe het ziekenhuis, de patiënten en het personeel zonder al te veel schade overleven, waarna de stilte na de storm terugkeert.

Alleen blijkt net die opluchting na de storm, wanneer de schade wordt opgemeten en iedereen beseft aan wat voor groot gevaar ze ontkomen zijn, een voorbode van nog veel meer chaos. Een chaos waarin het ziekenhuis geëvacueerd moet worden omdat de dijken die de stad tegen het water van een nabijgelegen meer moet beschermen gebroken zijn en de stad onder water is komen te staan. Waarin er geen evacuatieplan blijkt te zijn, beloofde helikopters niet komen, andere diensten staan te wachten op iemand die hen zegt wat ze moeten doen en niemand de boel lijkt aan te sturen.

© Apple TV+

Cherry Jones legt een zachtheid in haar rol van crisiscoördinator die we erg fijn vinden om naar te kijken. Jones moet roeien met de riemen die ze heeft en tegelijkertijd een antwoord verzinnen op zowel praktische als ethische vragen die ze zichzelf nooit eerder heeft moeten stellen, maar ze lijkt daarbij maar zelden haar geduld te verliezen. Initieel is het doel om élke patiënt te evacueren, maar wat doe je als ziekenhuis en als dokter wanneer dat geen haalbare kaart blijkt te zijn?

Heldenverhaal

Of dr. Pou nu schuldig of onschuldig is, daar geeft de serie zelf geen uitsluitsel over. Zelf houdt de dokter tot op vandaag haar onschuld vol. In de serie wordt fijnzinnig in dubbelzinnigheden gepraat – “We laten geen enkele levende patiënt achter” – zodat het moeilijk hard te maken is of er nu illegaal geëuthanaseerd is of niet. Wat wel duidelijk wordt gemaakt is dat de omstandigheden buitengewoon waren en dat enkele beslissingen of acties dat ten gevolge daarvan ook geweest kunnen zijn.

© Apple TV+

De bedoelingen van de serie zijn dus overduidelijk, – er wordt hier een heldenverhaal verteld – maar de uitvoering is knap, geloofwaardig en gelaagd. Als er tussen patiënten gekozen moet worden, word je als kijker geconfronteerd met immense ethische dilemma’s, als er een helikopter probeert te landen op een verroest en slecht onderhouden platform dat langs alle kanten begint te kraken om één baby’tje te kunnen evacueren zit je op het puntje van de zetel te hopen dat het platform het houdt.

Het knapste aan Five Days At Memorial is dat de reeks een grote bekende gebeurtenis herleidt tot wat er gebeurde op één plek. Er gebeurden nog tienduizenden drama’s op hetzelfde moment maar daar hebben we als kijker, net als al die mensen in het ziekenhuis, op dat moment, geen weet van.

© Apple TV+

Wij krijgen een beeld van het Memorial Medical Center onder een vergrootglas: het kleine wordt voor ons groot gemaakt. De schade en persoonlijke drama’s van alle mensen daar was al immens, de totale menselijke, mentale en materiële schade was nog veel groter. Dat je je daar heel erg bewust van wordt als kijker is net een gevolg van de micro-aanpak die het boek en de serie je voorschotelen.

Opnieuw een uitstekende nieuwe reeks op Apple TV+ dus. De streamingdienst mag nu echt wel een baken van kwaliteit genoemd worden. Nu nog een weg zien te vinden naar het ruimere publiek.

Five Days At Memorial is een achtdelige reeks die op Apple TV+ te vinden is. Elke vrijdag komt er een nieuwe aflevering bij tot ze alle acht beschikbaar zijn.

Meer
Lees meer...