Gelekte mails bewijzen: Tom Meeuws (sp.a) knipte gewoon zelf de facturen van vzw De Roma op

Wat was de rol van Tom Meeuws, het boegbeeld van sp.a in Antwerpen en nummer twee op de lijst, bij het bewust omzeilen van financiële controle? Dat gebeurde door het zogenaamd ‘opknippen’ van facturen: dat maakte dat Meeuws als directeur van De Lijn ontsnapte aan die controle. Mailverkeer tussen Meeuws zelf en De Roma dat newsmonkey bemachtigde bewijst alvast dat hij zelf dat opknippen deed.

Tom Meeuws (sp.a) zijn handel en wandel als directeur van De Lijn, die uiteindelijk leidde tot zijn ontslag bij de vervoersmaatschappij, is nu het voorwerp van een gerechtelijk onderzoek. Dat nieuws brengt VTM.

Het parket van Antwerpen opende al in februari een onderzoek, maar vandaag zette de sp.a in Antwerpen Meeuws weer vol in de spotlight, door hem de tweede plaats op de lijst van de socialisten te geven.

549.000 euro voor één feest

“We hebben aangifte gedaan van een mogelijke strafrechtelijke inbreuk van Tom Meeuws”, zegt Tom Van de Vreken, woordvoerder van De Lijn. “In zijn uitspraken die hij eerder dit jaar aan de pers deed, zijn nieuwe elementen naar boven gekomen. En we zijn verplicht om die te laten onderzoeken.”

Het gerecht graaft daarbij naar contracten en betaalde facturen tussen De Lijn en De Roma. Die Antwerpse vzw kreeg in 2014 een contract van Meeuws van meer dan 549.000 euro (zonder btw) om een feest te organiseren bij de opening van een nieuwe tramlijn. Newsmonkey kreeg inzage in een deel van het mailverkeer tussen Meeuws en mensen van De Roma, en daaruit blijkt hoe Meeuws te werk ging.

“Bedankt voor de duidelijke budgetten van donderdag”

Omdat het om zo’n hoog bedrag ging, zou normaal een openbare aanbesteding uitgeschreven moeten worden. Maar dat gebeurde niet, Meeuws stapte direct naar De Roma, een bastion van progressief Antwerpen. Uit een mail in september 2014 blijkt dat al heel concreet het project op tafel ligt. “Bedankt voor de duidelijke budgetten van donderdag”, zo schrijft de artistieke leider Steven Warmenbol van De Roma aan Meeuws. “Kan je ons nog even bevestigen dat het wel degelijk om een budget gaat van 200.000 euro voor 2014 (dat kan overgedragen worden) en 200.000 euro voor 2015?” Bijzonder hoge bedragen dus, die informeel per mail besproken worden. De normale procedure vereist een aanbesteding met een aantal kandidaten.

Maar het gaat snel dat najaar van 2014. Want al op 16 oktober 2014 stuurt Meeuws een nieuwe mail naar de artistiek leider, met een wel vreemde volgorde. “Steven, stuur jij al pro-formafactuur? Dan maken wij de bestelbon.” Eerst een factuur van de leverancier dus, en dan de bestelbon van de klant in dit dossier.

“Steven, na intern overleg nieuw voorstel en graag 2 facturen dit jaar”

Die dag volgt meteen het antwoord van De Roma, die voorstellen een factuur van 145.000 euro te maken. Op 3 november antwoordt Tom Meeuws opnieuw: “Steven, na intern overleg nieuw voorstel en graag 2 facturen dit jaar.” Meteen ‘knipt’ Meeuws zo handig het bedrag in twee, waardoor de financiële controle op het dossier omzeild wordt.

Het parket begon in februari een onderzoek, volgens De Lijn “na uitspraken van Meeuws eerder dit jaar in de pers”. Opvallend is inderdaad dat Meeuws begin dit jaar fel in de verdediging ging over de zaak. En daarbij deed hij toch een aantal opmerkelijke statements. Zo stelde hij al op 17 januari in het VTM Nieuws dat “van gesjoemel geen sprake is”. Hij voegt er op dat moment ook aan toe: “De leverancier heeft achter mijn rug gevraagd om facturen op te knippen. Wat klopt is dat ik mijn handtekeningbevoegdheid, dus de hoogte van de bedragen, heb overschreden. Waarom? Ik ben voortvarend. Ik wil dat dingen vooruitgaan.”

Midden maart in een gesprek met De Morgen gaf hij ook meer duiding over het zogenaamd opknippen van facturen. “Ik heb de persoon die achter mijn rug bij De Lijn de facturen opsplitste niet buitengegooid.” Vreemde uitspraak dus, omdat uit de mails met De Roma blijkt dat hij zelf de factuur opknipte, en vroeg aan vzw om het zo aan De Lijn te factureren.

“Dit moest De Roma toelaten het event te organiseren”

Bij sp.a reageren ze ontkennend. “Tom heeft reeds gezegd dat hij bij De Lijn zijn handtekeningsbevoegdheid heeft overschreden en daar een fout heeft gemaakt”, zo reageert woordvoerder Eva De Wolf. “Maar het contract met De Roma is niet opgedeeld, wel in schijven betaald om De Roma toe te laten het event te organiseren.” Sp.a verwijst naar het contract, dat ondertussen ook publiek is geworden (zie foto).

“De foto bewijst dat duidelijk: het volledige bedrag staat op het contract dat begin 2015 werd getekend. Het is het contract met de Gazet van Antwerpen, dat op hun vraag is opgedeeld buiten Toms weten om. Maar hij was als directeur uiteraard verantwoordelijk. Nogmaals: er zijn fouten gemaakt, dat contesteren wij niet, maar dit is daarbij geen nieuwe info”, zo zegt de woordvoerder.

Gerechtelijk onderzoek

Toch blijft het verhaal met haken en ogen aan elkaar hangen, mogelijks met een gerechtelijk onderzoek tot gevolg. Want het contract zelf heeft ook een op z’n minst timing: het wordt pas op 6 januari 2015 afgelost. Terwijl de mail met de concrete vraag om de facturen van 55.000 en 50.000 euro te maken, dateert van 3 november. En het is pas in maart dat de boekhouding van De Lijn alarm slaat en intern de zaak aan het rollen gaat.

In totaal zal De Lijn liefst 664.290 euro (inclusief btw) betalen aan De Roma. De Lijn hoest in 2014 zo al 121.050 euro aan vzw De Roma voor sprake is van een contract. Maar op basis van het mailverkeer blijkt duidelijk wat het plan van Meeuws van in het begin was. Uiteindelijk leidt dit dossier, en dat van Gazet van Antwerpen, tot het ontslag van Meeuws bij De Lijn.

De man zelf betaalt een hevige prijs voor z’n acties. Toen het dossier in januari 2018 in de media uitlekte, leidde dat uiteindelijk tot de breuk tussen Groen en sp.a in Antwerpen. Die zaten samen in het kartel Samen, maar Groen kon niet aanvaarden dat Meeuws als kopman aanbleef. De Antwerpse afdeling van sp.a dacht daar anders over, hield Meeuws aan, waarop het kartel barstte.

Uiteindelijk besliste de sp.a dan zelf om niet Meeuws, maar wel nieuwkomer Jinnih Beels op één te zetten. Maar Meeuws werd opgevist als nummer twee op de lijst. Het is maar zeer de vraag of die positie houdbaar is.