Je kan sinds april bij verschillende energieleveranciers een contract met een maandelijkse afrekening afsluiten. Er wordt in dat geval niet meer gewerkt met een voorschot dat gebaseerd is op een inschatting van je verbruik. Wat zijn de voor- en nadelen?
Is een energiecontract met een maandelijkse afrekening iets voor jou?
Waarom is dit belangrijk?
Door de economische heropleving na de coronacrisis en de oorlog in Oekraïne zijn de energieprijzen dit jaar fors gestegen. Daarom hebben de leveranciers in ons land beslist om niet langer contracten met een vast tarief aan te bieden. Wie een nieuw contract afsluit, moet dus sowieso kiezen voor een variabel tarief. Dat betekent dat het bedrag op de factuur mee-evolueert met de prijzen op de markt.De essentie: na een zachte herfst zien we de temperaturen zakken. Volgens de Copernicus Climate Change Service van de Europese Unie is het ver van zeker dat er ons een strenge winter te wachten staat. Toch zetten de dalende temperaturen ons aan om de verwarming aan te zetten, wat de energiefactuur verhoogt.
- Hoe dan ook hebben we door een milde herfst de afgelopen maanden minder gas- en elektriciteit verbruikt dan normaal. Voorts hebben de Europese lidstaten in aanloop naar de winter vlotjes hun gasvoorraden kunnen vullen. Die twee elementen hebben ervoor gezorgd dat de gasprijs is gezakt. De Europese gasprijs schommelt vandaag rond 110 euro per megawattuur (de Nederlandse TTF Natural Gas Futures). Op het hoogtepunt eind augustus was dat nog 350 euro.
- De dalende gasprijs is voornamelijk goed nieuws voor consumenten met een variabel energiecontract. Net wanneer ze meer verbruiken, daalt de prijs.
- Opgelet: de energieprijs blijft wel hoog in vergelijking met een jaar geleden. Toen bedroeg de Europese gasprijs 42 euro per megawattuur. Vandaag betaal je met andere woorden bijna een drievoud van die prijs. Het blijft dus een goed idee om je energieverbruik nauwgezet op te volgen.
Hoe wordt de eindafrekening bepaald?
Uit de doeken: ongeacht of je een vast of variabel contract hebt, je moet slechts één keer per jaar de meterstanden doorgeven.
- Bij een vast contract vormt dat geen enkel probleem omdat het tarief gedurende het volledige jaar hetzelfde is.
- Bij een variabel contract liggen de kaarten anders. De gas- en elektriciteitsprijzen veranderen immers constant. Als leverancier is het niet eenvoudig om te bepalen hoeveel de consument gedurende een bepaalde periode verbruikt heeft. En dat is belangrijk om het bedrag op de eindfactuur zo correct mogelijk te berekenen.
- De energieleveranciers baseren zich daarbij op verbruiksprofielen. Die geven weer wat het gemiddelde verbruik is van iemand met een gelijkaardig profiel. Synergrid, de federatie van de netbeheerders elektriciteit en aardgas in België, legt die profielen voor een bepaald jaar op voorhand vast. Die doet dat op basis van historische gegevens. Er wordt daarbij rekening gehouden met de jaarkalender, waaronder weekenden en werk-en feestdagen, en eventuele andere bepalende factoren, zoals klimaatinvloeden. De verbruiksprofielen kennen aan elk kwartier (elektriciteit) en elk uur (aardgas) van een jaar een bepaald gewicht toe.
- Hou er rekening mee dat de leveranciers uiteenlopende methodes hanteren om te bepalen welk tarief op een bepaald moment van toepassing is.
Hoe dan ook werken nagenoeg alle leveranciers met een vaste voorschotfactuur. Dat betekent dus dat je elke maand hetzelfde bedrag betaalt en op het einde van de rit een eindafrekening krijgt.
De maandelijkse afrekening
De details: de grootste troef van het bovenstaande systeem is dat je gedurende het volledige jaar elke maand hetzelfde bedrag betaalt voor je verbruik, ongeacht of het nu winter of zomer is.
- Een belangrijk nadeel: je moet wachten tot de eindafrekening om te weten te komen of die voorschotten voldoende zijn om het totale verbruik te dekken. Door de hoge energieprijzen van de afgelopen maanden kunnen veel consumenten voor een onaangename verrassing komen te staan.
Een alternatief: sinds april moeten alle leveranciers met minstens 200.000 afnamepunten voor elektriciteit en aardgas hun klanten de mogelijkheid bieden om een contract met een maandelijkse afrekening af te sluiten. In dat geval betaal je elke maand voor je effectieve verbruik. Er wordt dus niet meer gewerkt met voorschotfacturen. Enkel mensen met een digitale meter kunnen voor zo’n contract kiezen.
- De grote troef van zo’n contract is dat je na twaalf maanden niet plotsklaps voor onaangename verrassingen komt te staan.
- Je kan ook snel ingrijpen. Als je ziet dat je een bepaalde maand fors meer moet betalen voor je verbruik, kan je je gedrag in de komende maanden aanpassen.
Een groot nadeel: een contract met een vaste afrekening komt wel met één groot nadeel: tijdens de wintermaanden moet je door het grotere verbruik veel meer geld op tafel liggen voor gas en elektriciteit dan tijdens de zomerperiode. De hogere kosten worden niet verspreid over twaalf maanden. Op budgettair vlak hou je daar dus best rekening mee.
Opvallend: ondanks de verplichting voor grote leveranciers om dergelijke contracten aan te bieden, doet niet iedereen dat.
- De Vlaamse energiewaakhond VREG heeft onlangs TotalEnergies een boete van 109.000 euro, oftewel 1 euro voor iedere klant met een digitale meter, opgelegd omdat die nog niet zulke contracten aan de man brengt.
(kg)