Eén op vijf leidinggevenden in de zakenwereld heeft serieuze psychopathische trekjes, blijkt uit een nieuw onderzoek. Is jouw baas een psychopaat? En hoe kan je dat zien?
Van de 261 onderzochte leidinggevenden in de VS, bleek maar liefst 21% procent veel psychopathische trekken te hebben. Er blijkt maar één ander deel van de maatschappij te zijn waar dat percentage ook zo hoog is: bij mensen die in de gevangenis zitten.
Het staat in een studie die forensisch psycholoog Nathan Brooks en Katarina Fritzon van Bond University en Simon Croom van de University of San Diego presenteerden op het jaarlijks congres van de Australian Psychological Society in Melbourne.
Politici, sporters en tv-personalities
Onder de hele wereldbevolking is het percentage psychopaten ongeveer 1 procent, hoewel sommige studies op 4% uitkomen. Na leidinggevenden in de zakenwereld, blijken de meeste psychopaten te zitten onder politici en professionele sporters. Daarna volgen tv-presentatoren en -persoonlijkheden en chirurgen. Politici scoren wel het hoogst in een andere categorie, die van de narcistische psychopaten. Dat blijkt dan weer uit onderzoek van onder meer Scott Lilienfeld van de Emory University in Atlanta.
Veel bedrijven halen psychopaten binnen omdat ze te zeer focussen op wat iemand kan, in plaats van op persoonlijkheid, staat in de studie van Brooks & co.
Maar hoe herken je een psychopaat?
Wel, als ze een meerderheid van de onderstaande 15 karaktertrekken in hoge mate manifesteren op de werkvloer, heb je prijs:
1. Oppervlakkige charme, doet zich beter voor dan hij/zij is.
2. Gladde prater, vertelt graag sterke verhalen.
3. Sterk opgeblazen gevoel van eigenwaarde, opschepper die een veel te positieve inschatting heeft van z’n talenten en vaardigheden
4. Pathologische leugenaars: psychopaten zijn notoire leugenaars die er meestal geen enkele moeite mee hebben als ze worden betrapt op een leugen. Ze hebben overal een excuus of reden voor en willen nog weleens iets op ‘erewoord beloven’, ook al blijkt dat erewoord haast nooit wat waard te zijn.
5. Manipuleren en bedriegen anderen om er zelf beter van te worden. Psychopaten vertonen daarbij nogal eens crimineel gedrag in de vorm van bijvoorbeeld fraude en verduistering, en niet-crimineel gedrag in de vorm van overspel en het aftroggelen van geld van familieleden.
6. Gebrek aan berouw of schuldgevoel. Psychopaten kennen geen schuldgevoelens of spijt over de dingen die ze anderen aandoen. Ze kunnen zeggen dat het slachtoffer het verdiende of dat het slachtoffer eigenlijk niets bijzonders is aangedaan.
7. Ontbreken aan emotionele diepgang. Psychopaten komen op anderen over als koud en ongevoelig. Hun ‘emoties’ doen vaak aan als dramatisch, kortstondig en onecht.
8. Kil/gebrek aan empathie. In al hun gedragingen en meningen tonen psychopaten weinig respect voor de rechten, gevoelens en het welzijn van anderen. Ze beschouwen andere mensen als potentiële slachtoffers die te manipuleren zijn en beschouwen zichzelf als de belangrijkste persoon die er is.
9. Geen verantwoordelijkheid nemen voor het eigen gedrag. Ze zijn niet in staat of niet bereid om de verantwoordelijkheid te nemen voor hun eigen gedragingen. Het zijn altijd anderen die de schuld krijgen en anders is er wel een alternatief excuus te vinden.
10. Prikkelhongerig/neiging tot verveling. Psychopaten hebben een zeer sterke behoefte aan stimulatie en een ongebruikelijk sterke afkeer van verveling. Ze leiden doorgaans een snel leven met veel risicogedrag en experimenten met drugs, en vinden dat school, werk en langdurende relaties saai en vervelend zijn.
11. Parasitaire levensstijl. Een psychopaat kiest er vaak voor om te teren op de zak van de familie, partner of vrienden.
12. Gebrekkige beheersing van gedrag, opvliegend van aard. Kenmerkend is dat ze vaak opvliegend zijn en zich slecht kunnen beheersen. Op mislukkingen, kritiek en frustraties reageert een psychopaat vaak met geweld, scheldpartijen of bedreigingen. Dit kan even snel ophouden als het is begonnen.
13. Ontbreken van realistische doelen op de lange termijn. Psychopaten hebben geen plannen of doelen voor de lange termijn. Ze leven van dag tot dag en veranderen hun plannen continu, en storen zich er niet aan dat hun leven vrij inhoudsloos is.
14. Impulsiviteit. Psychopaten gedragen zich vaak uitermate impulsief, zonder echt stil te staan bij de voors en tegens van hun gedrag. Relaties worden nogal eens beëindigd, banen worden opgezegd en ze verhuizen, zonder anderen daarover te informeren en zonder dat de beslissing goed is overdacht.
15. Onverantwoordelijk gedrag. Psychopaten tonen geen verantwoordelijkheidsgevoel of loyaliteit ten opzichte van familie, vrienden, werkgevers, huisbazen of anderen. De omgang met geld is vaak bedroevend, Ze hebben schulden, gaan beroerd om met zakenrelaties, en zijn hun familie vaak enorm tot last.