Kardinaal Danneels overleden: progressief imago, maar ook controverses

Godfried Danneels is gestorven. Hij was dertig jaar lang aartsbisschop van ons land en werd gezien als hét gezicht van de katholieke kerk in België. Door zijn vrij open en progressieve houding genoot hij zowel binnen als buiten de kerk aanzien. Danneels werd 85 jaar.

Godfried Danneels werd in 1977 bisschop van het bisdom Antwerpen. In 1980 werd hij aartsbisschop van het aartsbisdom Mechelen-Brussel en voorzitter van de Belgische bisschoppenconfederatie. Nog eens drie jaar later werd Godfried Danneels kardinaal. Hij stond van 1979 tot 2010 aan het hoofd van de katholieke kerk in België.

Progressief imago

Danneels had de reputatie redelijk progressief te zijn, maar in 2004 kreeg zijn imago een lichte deuk omdat hij gezegd had dat seropositieven het beste een condoom zouden gebruiken bij het vrijen.

Zijn progressief imago brak Danneels ook zuur op, want hij kwam niet in aanmerking om paus Johannes Paulus II op te volgen, deels ook omdat conservatieve stemmen binnen het Vaticaan niet te spreken waren over de legalisering van euthanasie en abortus in ons land. Danneels deed ook nog lobbywerk om de huidige paus Franciscus verkozen te krijgen.

Verzwijgen van misbruik

Eind jaren 90 komt Danneels voor het eerst onder vuur te liggen toen hij en zijn hulpbisschop Paul Lanneau veroordeeld werden voor het betalen van 500.000 frank schadevergoeding aan zeven slachtoffers van seksueel misbruik door een Brusselse priester. Danneels had een schriftelijke klacht ontvangen, maar had niks ondernomen. De rechter achtte hem “objectief verantwoordelijk” voor de wandaden van de priester.

Op 22 april 2010 nam de Brugse bisschop Roger Vangheluwe ontslag nadat gebleken was dat hij een neef seksueel misbruikt had. Die onthulling zette andere slachtoffers van pedofiel misbruik door katholieke geestelijken aan om hun verhaal te doen. 475 slachtoffers deden uiteindelijk meldingen van seksueel misbruik. Uit onderzoek bleek dat Danneels 40 brieven van slachtoffers van seksueel misbruik had ontvangen en dat hij daarmee niet naar het gerecht gestapt was. Hij werd tien uur lang ondervraagd door de gerechtelijke politie. Danneels achtte zichzelf niet moreel verantwoordelijk.

EPA