2014 was het jaar waarin Kristof Calvo, de groene spits in de Kamer, definitief doorbrak. Naast de PS biedt hij een heldere oppositie en deed hij de regering pijn. Maar zijn ambitie is torenhoog: “Mensen zien een krachtige groene partij, wij nemen de lead. Groen gaat geweldig groot worden.” Tegelijk hoopt hij, vreemd genoeg, dat de regering Michel 2015 overleeft: “Ik zit niet in de politiek om regeringen te laten vallen.”

Niet in de Kamer, die favoriete arena van Calvo, maar vlakbij in een salon van de Senaat (mét haardvuur), nestelen we ons, een kop koffie in de hand. De meeste politici zijn tegen deze tijd van het jaar doodmoe, maar Kristof Calvo is even levendig en scherp als altijd. “Het is een hectisch jaar geweest, vrij snel na de gemeenteraadsverkiezingen weer verkiezingen. En het is helemaal anders gelopen dan iedereen gedacht had. Wie had een jaar geleden durven voorspellen dat er een regering op de been zou gebracht worden met één vierde Franstalige Kamerleden, een regering mét de N-VA? Eerlijk gezegd, ik niet. Dat heeft het tweede jaardeel flink gekleurd, en we hebben behoorlijk wat werk in de oppositie.”

Met “we” bedoel je heel de oppositie? Want die wordt wel heel fel ingevuld. “Neen, in de eerste plaats Ecolo-Groen. Ik ben nu fractieleider van een tweetalige fractie. Er bougeert veel, Net die clash meemaken, dat is fijn.”

Je bent een ster geworden in Franstalig België? “Neen, geen ster. Ik heb het moeten afleggen tegen prinses Elisabeth en Divock Origi.”

Dat was de verkiezing van La Libre, “nieuwkomer van het jaar”? “Ja, en prinses Elisabeth heeft me geklopt. Maar ik vind het wel fijn, dat tweetalige. Ik ga naar een pak events van Ecolo.

Je bent al een kandidatuur aan het voorbereiden voor die nieuwe partij Ecolo-Groen? “Neen, neen. Maar Ecolo gaat op dit moment door een wat moeilijkere periode. De partij is vaak een baken geweest op moment dat wij het wat moeilijker hadden.”

“In deze context van polarisatie, waarin ons land permanent een soort van oorlogsgebied is, en zeker in de Kamer voel je dat elke dag, is het heel belangrijk in te zetten op samenwerking en dialoog.  En ik vind dat geweldig boeiend om in zo’n omgeving te mogen functioneren. Die eentalige, Vlaamse toestanden zijn saai.”

Je wordt ook opgemerkt omdat je anders oppositie voert dan de PS en sp.a. Zij doen het soms wat… simplistischer? “Er is een verschil en gelukkig maar. Als je Onkelinx ziet tekeergaan, Di Rupo die eigenlijk nog premier was, maar zich al ontpopte tot oppositieleider… Als je na 25 jaar je politieke maagdelijkheid probeert terug te winnen op een heel sloganeske, polariserende manier… Wij willen het anders doen. Door niet de communautaire kaart te kiezen, door samen te werken. Niet door de klassieke linkse kaart te trekken en te zeggen ‘Elke euro die bespaard wordt, is een schande’. Niet door de dogmatische kaart te trekken, maar door alternatieven op tafel te leggen. Deze week hebben we onze alternatieve begroting op tafel gelegd. Dat heb ik anderen in oppositie niet zien doen.”

Wat denk je van die peiling van 14 procent voor Groen? “Daar zit wat foutenmarge op. Mensen moeten niet denken dat het in orde komt, ze moeten ons blijven steunen. Maar we zitten wel duidelijk in een scenario van duurzame groei. We hebben in 2010 gewonnen, in 2012 en nu in 2014. Nu komt Meyrem Almaci op het terrein, dat geeft wat extra kracht. Mensen zien een krachtige groene partij. Zowel in de Kamer als in het Vlaams parlement nemen we de lead.”

De fratsen van Jambon en Francken

Noem eens een hoogtepunt van 2014. “Een hoogtepunt én een dieptepunt van 2014 was de regeerverklaring. Dieptepunt toen premier Michel en Onkelinx ruzie stonden te maken. Heel het tumult bij het begin van de legislatuur. Michel die daar een kans mist om de vader van alle Belgen te zijn. En Onkelinx die daar enorm tekeergaat, op de hoogmis van het parlementair debat.”

Wat had Michel dan moeten doen? Jan Jambon uit de regering gooien? “Hij had in elk geval veel meer afstand moeten nemen van die uitspraken. Kijk, wij hebben de afgelopen maanden niet elke week een vraag gesteld over de Tweede Wereldoorlog. Dat is een bewuste keuze. Maar in Vlaanderen stapt men toch iets te snel over de fratsen van Jan Jambon en Theo Francken heen. Ze hebben dingen gedaan die niet horen bij een ministersambt of een staatssecretariaat.”

“Maar ons hoogtepunt was het jagen achter de cijfers. Het regeerakkoord was heel flou, wij eisten financiële duidelijkheid, en die hebben we gekregen. Dat was persoonlijk, maar ook maatschappelijk en politiek belangrijk.”

Gevochten om de inhoud? “Inderdaad. Mensen komen niet op straat of tekenen petities omdat ze het alleen maar oneens zijn, maar omdat ze geloven dat het veel beter kan. Dit is geen regering van verandering, maar van oude recepten en dogma’s.”

Een mens heb je dit jaar echt wel gepest: Siegfried Bracke. “Hij heeft het zichzelf moeilijk gemaakt. Echt waar. Er komt een nieuwe Kamervoorzitter, en hij mist de kans om de voorzitter van iedereen te zijn. Maar goed, vorige week zijn we op de koffie geweest. Maar het is logisch dat je als oppositie op je strepen staat. Dan gaan we nog veel betere inhoudelijke debatten hebben. Maar als wij de kans niet krijgen om vragen te stellen aan de ministers die wij willen ondervragen, ja… Daar mag je je niet bij neerleggen.”

Moet een Kamervoorzitter tijdens een stakingsdag pendeldiensten organiseren en tegenbetogingen houden aan het station? “Ik was daar verrast over. Dat is zeer ongelukkig. Iedereen kiest hoe hij z’n rol invult, maar als Kamervoorzitter, als regisseur bij uitstek van de maatschappelijke dialoog, gaan optreden als stakingsbreker? Dat vind ik zeer ongelukkig.”

“Maar dat is een beetje de huisstijl van de firma. De N-VA kiest voor de polarisatie en het conflict. En is in grote mate verantwoordelijk voor de incidenten die we hebben. Er is ons verandering en stabiliteit beloofd. En je krijgt oude recepten, geen nieuwe ideeën en instabiliteit. De sérieux van rechts is weg. Ik heb niet veel zakelijkheid en bestuurskracht gezien.”

Een pijnlijk moment waren de bedrijfswagens. Er ontstaat een maatschappelijk debat, het krijgt tractie, omdat we allemaal weten dat dat systeem met die bedrijfswagens… “…waanzin is. En dan, op moment dat het maatschappelijk debat op gang komt, slaan Bart De Wever en Gwendolyn Rutten de deur dicht. Een gemiste kans, want er is niets rationeel aan het subsidiëren van files. Aan het subsidiëren van ziektes en vervuiling. En dat debat is ook niet nieuw. Ook bij werkgevers leeft volop het idee om die subsidie, vier miljard euro, in te ruilen voor een nieuw systeem waarbij mensen eigenlijk dag per dag kiezen hoe ze zich verplaatsen. Het zijn dat soort nieuwe ideeën, zoals een mobiliteitsbudget of een vermogenswinstbelasting, die wij een plek hebben gegeven in onze alternatieve begroting.”

Een bangelijk goed idee

Zeg eens iets over die twee andere regeringspartijen: CD&V en Open Vld? “Open Vld rijdt een enorm teleurstellend parcours. Ik heb wel sympathie voor Gwendolyn Rutten, vind dat ze een dynamische politica is die in de campagne samen met ons zorgde voor een optimistisch, positief verhaal. Maar nu kiest ze meer dan ooit voor een klassiek, hardvochtig verhaal: hard liberalisme.

“Neem nu de discussie van de tax shift. Daar zegt Open Vld heel fel: ‘Neen, dat willen we niet’. Maar we belasten arbeid kapot. Arbeid is belangrijk, toch ook voor liberalen. En toch zeggen ze: ‘Neen, we willen het liefst van al houden zoals het is’. Wat een gebrek aan zelfvertrouwen zeg. Men zegt: ‘Neen, we gaan geen tax shift invoeren, want meestal is dat een tax lift. De afgelopen jaren hebben we ook beloofd dat we een belastingvermindering gingen invoeren en is dat niet gelukt. We gaan het debat dus nu zéker niet aangaan, want anders verhogen we ze toch maar.’ Neen, komaan. Verschuif ze, alsjeblieft. Dat is dé maatschappelijke en politieke werf. 2015 moet het jaar van de tax shift worden. Want het debat zit zo diep maatschappelijk verankerd.”

Maar laat ons nu toch niet naïef zijn? We verwachten toch geen massale verschuiving naar lasten op vermogen? “De kleurtjes van de partijen zitten tegen. De kans dat men ons begrotingsvoorstel helemaal uitvoert, is redelijk klein. Daar ben ik niet naïef over. Maar een goed idee laat zich niet tegen houden. En zo’n tax shift is een bangelijk goed idee dat men niet van de agenda kan houden.”

Maar zes maand geleden bij de verkiezingen sprak niemand over die tax shift? “Het gaat om rechtvaardigheid. De geesten zijn heel snel geëvolueerd. Het is vandaag de grootste drijvende kracht achter het protest. Niet zozeer dat mensen geen inspanning willen doen maar dat rijkeren niet even veel moeten doen. 10 procent van de meest vermogenden hebben 877 miljard euro samen. Daar kan je wel iets mee doen. Het is niet radicaal om daar 3,5 miljard euro meer te gaan vragen. ‘Jullie zijn radicaal’, zeggen Eric Van Rompuy en Servais Verherstraeten ons. Neen, eigenlijk zouden we nog veel meer moeten vragen dan 3,5 miljard. Wij zijn eigenlijk geweldig pragmatisch.”

Er leeft wel wat jaloezie over het feit dat je zo mediageniek bent. “Calvo komt enkel als de camera’s draaien.” “Ik zou liegen moest ik zeggen dat je als politicus geen rekening houdt met de media. Maar we zijn een kleine fractie, ik doe gewoon veel hoorzittingen en commissies. Men mag nakijken hoeveel parlementaire vragen ik heb ingediend. Dat zijn soms heel saaie en droge vragen. Ik probeer gewoon m’n job te doen.”

“Het werkt me wat op m’n zenuwen, die permanente evaluatie en feedback van de collega’s over stijl. Gisteren, tijdens de debatten, werd voor mij plots duidelijk waarom men dat altijd doet. Omdat het eigenlijk het enige is waar de meerderheid het over eens is. Wanneer werd er geapplaudisseerd? Toen het ging over de regering. ‘Onkelinx zit sinds 1988 in de regering! Wat heb je toen gedaan?’ Met het schuim op de lippen, want dat is een ongelofelijk boeiende boodschap. Dan klapt men. En als men zegt ‘Meneer Calvo, wees eens wat rustiger.’ Dan is men eensgezind. Dat is de strategie, de gemeenschappelijke vijand creëert cohesie. Ze mogen op m’n kap zitten, ik ga assertief blijven zeggen hoe het beter kan.”

Iets anders wat men over jou zegt: die Calvo is eigenlijk veel te ambitieus om bij zo’n kleine partij als Groen te blijven. “Dan vergist men zich, want Groen gaat geweldig groot worden. (lacht) Maar ik wil nog wel andere dingen doen dan politiek. De carrièremove van het jaar is toch Patrick Janssens.  Als ik ooit een ander shirt draag dan dat van Groen, dan is het een voetbalshirt.”

Je bent een Mechelen-fan? “Neen. Het is niet goed voor mijn lokaal draagvlak, maar ik ben een Anderlecht-fan. En het is lang geleden dat mijn hart zo hard klopte voor Anderlecht, als je nu ziet: Thielemans, Praet, Dendocker… zo’n lichting jong talent.”

Da’s toch een totaal foute keuze? “(luid) Zie je wel dat ik geen strateeg ben! Als ik hier met een politieke rekenmachine zou zitten, zou ik zeggen ‘Ja, supporter van KV Mechelen’. Maar bon, af en toe je hart laten spreken.”

Amerikaanse toestanden bij Groen

Nu we hier gezellig bij het haardvuur zitten, vertel eens: voor wie heb jij nu eigenlijk gestemd bij de groene voorzittersverkiezing? “Ah, maar dat is het geheim van de stemming. (lacht). We hebben een hele goeie race gezien. Ik werk al jaren samen met Meyrem, niemand moet me overtuigen van haar kwaliteiten. Maar ik had ook sympathie voor Elke. En dat debat heeft ons enorm versterkt. Terwijl je aan de andere kant partijen ziet die nu al een jaar speculeren over: wie wordt er voorzitter? Iemand die al lang weg moest die blijft zitten… Dan denk ik dat wij het als partij een mooie race gereden hebben.”

Ja, jullie verkiezingscongres was erg emotioneel, Amerikaans bijna. “Als je spreekt over hoogtepunten, dat was fantastisch. Het is een weekendcongres, je zit van vrijdag samen…”

Jij was wel de kampioen: je had geen stem meer en iedereen vond dat geweldig: “Eindelijk zwijgt Calvo eens.” “Dat kwam omdat we vanaf vrijdag al aan het werken waren aan onze statuten, om de partij te moderniseren, te digitaliseren.”

“Maar het was ongelofelijk, je gaat met enorm veel energie naar huis. Omdat je belangrijke dingen beslist, en mensen aanduidt om ons te leiden. En inderdaad, er hing een emotioneel sfeertje. Mijn moeder was zelfs aan het huilen. Heel het congres staat recht, alle camera’s op Meyrem. Mensen voelen dat wel. Straf ook, want Meyrem is de eerste voorzitter met een andere achtergrond. Je schrijft samen geschiedenis.”

Is racisme dan zo springlevend? “Absoluut. Ik heb een debat gehad met Barbara Pas (Vlaams Belang) in Terzake, waar ik zelf nogal fel inging. Het kwam van heel diep, toen ik zei: ‘U bent lid van een racistische partij. Punt.’Wat mij enorm verbaasd heeft, is dat zelfs redelijk progressieve mensen dat verrassend vonden, of daar moeilijkheden mee hadden. Vlaanderen heeft het moeilijk met dat thema en daar uitgesproken in zijn. Dat is toch een ongelofelijke eyeopener: ‘Moet je dat nu wel zeggen Kristof?’.”

We zijn daar ook tien jaar lang mee doodgeklopt, met diezelfde argumenten. “Ja, maar daardoor heeft men zich erbij neergelegd, en dat racistische discours gelegitimeerd.”

Vlaams Belang heeft dus gewonnen? “Soms vind ik dat men het debat te strategisch benadert.”

Vind je Theo Francken (N-VA) dan een racist? “Ik denk dat die racistische dingen geschreven heeft, ja. Dat was racistisch.”

“Wij zullen Francken met heel veel aandacht volgen. Niet omdat hij Francken is of van de N-VA is. Maar omdat wij verwachten dat een staatssecretaris voor Asiel en Migratie correct moet handelen, en ons land moet laten zien op z’n mooiste manier.”

“M’n grootouders zijn naar hier gekomen omdat dit zo’n open land is, waar zo veel kansen zijn. Maar ik denk wel dat we in die thema’s zoals racisme en discriminatie bevrijd moeten zijn. Als we die dingen bij naam durven noemen, kunnen we met even veel assertiviteit ook aan mensen zeggen: ‘De kansen die je geboden worden, grijp ze’.”

Zal 2015 nu de fusie tussen Ecolo en Groen inluiden? Eén partij? “Ik denk dat het raar zou zijn om op moment dat er maatschappelijk zoveel leeft ons blind te staren op structuren. Het zou sterk zijn als we in onze samenwerking nog een stap vooruit kunnen zetten. Het is een heel belangrijke keuze. Vandaag zie je twee communautaire partijen: N-VA en PS. Beide polariseren op hun manier. En wij zijn het vaccin tegen die polarisatie, wij laten een ander geluid horen. En zeker op moment dat Ecolo het wat moeilijker heeft, kunnen wij investeren in een samenwerking. Franstalig België heeft nood aan een progressieve partij. Je hebt het kartel PS-cdH en de communisten. Maar een échte progressieve partij is er niet.”

Dus kunnen jullie de sp.a niet redden? “Ik hoop vooral dat we in 2015 op dat vlak energie-efficiënt gaan zijn. Er wordt zo veel tijd verspild aan heel dat debat over progressieve samenwerking. Werken is vooral belangrijk. Overal in Europa zijn er groene partijen en socialisten. Aan de rechterzijde is er keuze zat. Dus laat ons die rijkdom koesteren. Ik heb een aantal jaar geleden met veel overtuiging een lidkaart van Groen gekocht. Wij zijn een andere politieke familie. Wij werken heel graag samen met socialisten, maar ook, als het mag, met progressieve christendemocraten en liberalen. Ik kan mij niet voorstellen dat zij zich goed voelen in dit regeringsverhaal. Dus ze zijn van harte welkom in de groene herberg: de deuren staan open.”

Een kamerreglement voor Bracke

Wat wens je jezelf toe? “Ik ga proberen bij te komen. Wat regelmatiger te eten. Ook minder op m’n smartphone kijken als ik met mensen praat. Want dat werkt blijkbaar begrijpelijkerwijze mensen op de zenuwen.”

Smartphoneverslaafd? “Ja, ja. Eerst mailbox en Twitter ’s morgens. En dan koffie. Dat moet ik wat downsizen.”

Gezinsuitbreiding? “Neen, dat staat voorlopig nog niet op het lijstje. Maar veel energie steken in de groene familie. Die fractie die we hier in de Kamer hebben, dat is een beetje het Anderlecht van de oppositie. We hebben vijf ex-fractieleiders, een ex-viceminister-president. Een pak toptalenten als nieuwkomers die uitstekend zijn. Vanaf januari ga je van die twaalf groenen nog horen.”

Wens eens iets toe aan je tegenstanders in de Kamer: wat wens je Hendrik Vuye, fractieleider van N-VA, toe in 2015? “Dat hij wat meer op z’n gemak zou zijn. Die tweet ook heel de tijd over ons, soms ook over mij. Dat is niet nodig. Het debat hoeft daarom niet persoonlijk te zijn.”

En Patrick Dewael (Open Vld)? “Heel veel positief liberalisme, en een grote openheid op vlak van belastingen.”

Servais Verherstraeten (CD&V)? “Heel veel Beweging.net-inspiratie in 2015! Een pleidooi voor eerlijke belastingen. En wat meer assertiviteit in plaats van de enerzijds, anderzijds.”

En onvermijdelijk: Siegfried Bracke (N-VA)? “Een Kamerreglement.” (lacht)

Het was toch een dieptepunt dit jaar: een Kamer waar de oppositie opstapt? “Ik vond dat zelf een heel vervelend moment, waarvan ik achteraf ook denk: ‘Was het de juiste keuze of niet?’ Maar uiteindelijk wel, want we moesten een signaal geven. De Kamer mag niet geleid worden door willekeur. Dat signaal heeft wel iets opgeleverd.”

“Inderdaad, er wordt veel ruzie gemaakt, maar er zijn ook veel inhoudelijk goede debatten geweest. In de wandelgangen is ook veel respect.”

Denk je dat de regering Michel 2015 overleeft? “Ik hoop het wel.”

Dat moet je toch eens uitleggen. “Ja, dat is misschien een vreemde uitspraak. Maar ik zit niet in de politiek om een regering te laten vallen. Dit land heeft ook wel nood aan stabiliteit. Ik hoop dat Charles Michel in 2015 inspiratie en ideeën oppikt vanuit de oppositie en de samenleving. Maar van instabiliteit, chaos en crisis worden we niet beter. Maar ik hoop natuurlijk dat men in 2015 fundamenteel andere keuzes maakt: die indexsprong niet, die pensioenleeftijd op 67 dat doen we niet, en die tax shift wel. Onze ambitie is niet chaos in 2015, maar inspiratie in 2015. We moeten het potentieel van dit land benutten.”

Maar nu ben je misschien optimistischer dan ik: deze regering had last om zelfs maar onze rekeningen aan de VN voor de klimaattop te betalen. “Ja, op vlak van milieu en klimaat is dit een regering van voor het Al Gore-tijdperk. Jaren 80, jaren 90. Als er ‘klimaat’ in het regeerakkoord staat is dat het ondernemersklimaat. Joke Schauvlieges grote klimaatdaad de afgelopen maanden is een vrije tribune die zegt: ‘Los het vooral zelf op’. Dat is een klimaatminister totaal, totaal onwaardig. Dus 2015 moet ook het jaar van de klimaatdoorbraak worden. Parijs 2015 wordt het moment voor het klimaatbeleid. En de kloof tussen het grote maatschappelijk draagvlak en de zwakke politiek van de regering is opnieuw gigantisch.”

Goede voornemens hadden we gedaan zeker? “Ik had er een paar gegeven, maar hoop ook een knaller van een editie Maanrock te geven.”

Ben je nu aan de commerciële boodschappen begonnen? “Advertenties op newsmonkey zijn naar verluidt onbetaalbaar, dus ik maak bij deze gebruik van de ruimte die er is.” (lacht)