Drie burgemeesters van CD&V zijn nu al kandidaat om voorzitter te worden. Daar blijft het niet bij.
Wat komt eraan? Vandaag rollen er nieuwe kandidaturen binnen bij CD&V. Jongerenvoorzitter Sammy Mahdi is daarbij. Die flirt al weken openlijk met een kandidaatstelling, zodanig dat hij daarmee ongewild anderen in stelling heeft gebracht: “Als die jonge snaak het durft, waarom ik dan niet?” Vandaag zou hij, uiteraard via social media, zich kandidaat stellen. Maar door zo lang te wachten, heeft hij ook behoorlijk wat scepticisme over zich afgeroepen. De belangrijkste kritiek? “Welk politiek palmares kan Mahdi precies voorleggen? Zijn stemmen? Zijn carrière naast de politiek? Z’n palmares binnen de partij?”, zo sneert een interne partijbron.
In het nieuws: Raf Terwingen, de 47-jarige burgemeester van het verre Maasmechelen lanceert zich als kandidaat-voorzitter. Gisteren was hij een opvallende aanwezige in het federale parlement, want op 26 mei raakt hij niet meer verkozen, en heeft hij geen zitje meer. Maar ook zonder federaal mandaat wil hij zich lanceren: meer zelfs, hij vindt het “een voordeel dat de voorzitter niet in het parlement zetelt, dan kan hij focussen op de partij”, zo vertelt hij in z’n lanceringsinterviews. Die sluit aan bij de boutade die hij overal hanteert: “De leden moeten niet de basis, maar de top van de partij zijn”. Daarmee is Terwingen kandidaat nummer drie, na kamerlid Vincent Van Peteghem, burgemeester van De Pinte, en Vlaams parlementslid Katrien Partyka, burgemeester van Tienen.
De details: De kandidatuur van Terwingen lijkt voorlopig de zwakste van de drie. Terwingen was nochtans lang kamerlid, van 2007 tot 2019 en mocht zelfs drie jaar de fractie leiden. Maar hij kwam in de provincie Limburg z’n partijvoorzitter tegen: Wouter Beke liet niet veel ruimte in z’n schaduw, Terwingen werd langs de kant geschoven in 2014 als fractieleider, Servais Verherstraeten nam de fakkel over. In 2019 kreeg hij geen verkiesbare plaats. Een aantal mensen wijzen op ‘rancune’ als drijfveer om zich nu te lanceren. Terwingen wil inhoudelijk een ‘flinke’ positie op migratie en veiligheid, maar is, net als Partyka en Van Peteghem, wel iemand uit de ACW-vleugel.
In de wandelgangen: Het is duidelijk dat Karel Van Eetvelt een serieuze poging deed om voorzitter te kunnen zijn. Maar hij wilde consensus rond z’n figuur, polste een pak mensen binnen de partij daarover, maar kreeg uiteindelijk niet wat hij vroeg. Wie op die meetings was, maar zich nog niet heeft gewaagd, is Joachim Coens. Meer zelfs, in West-Vlaanderen blijft het voorlopig nog stil: ook Kris Declercq, de burgemeester van Roeselare, flirtte nochtans met een kandidatuur. Hij kan nog steeds komen, en zal niet de enige zijn. Verwacht maar dat er nog lokale burgemeesters bijkomen.
De grote vraag: Lanceert Pieter De Crem nu zichzelf of iemand anders? De minister van Binnenlandse Zaken maakt er in elk geval een boeiend spektakel van. Zo lanceerde hij een ‘platformtekst’, die leest als een regelrechte aanval op de standen, en eigenlijk vooral op het ACW. Daar moet de partij radicaal van weg, ze moet een ‘Democratische Unie’ worden, wat dan weer niet een kartel met N-VA betekent, maar wel een andere, rechtsere koers. Hij ziet zichzelf expliciet als ‘anti-establishment’ en ‘vernieuwer’, een wat vreemde stelling voor iemand die twaalf jaar onafgebroken in regeringen zit. Of hij als ‘penhouder’ dan ook kandidaat-voorzitter is, wil hij niet zeggen. Rijdt hij dan toch voor Hendrik Bogaert? Die wil ook vanuit de rechtervleugel een gooi doen naar het voorzitterschap, al laat hij absoluut niet in z’n kaarten kijken. Komen beiden eruit om zich te verenigen?
De schaduw van Crevits: Algemeen wordt aangenomen dat onder meer Kris Declercq z’n teen in het water stak onder impuls van Hilde Crevits, de lokale sterke vrouw van CD&V in West-Vlaanderen. Crevits liet drie maanden lang haar schaduw hangen over de interne voorzittersverkiezingen, door niet te willen zeggen of ze dan wel voorzitter ofwel minister zou worden. Dat leidde tot grote interne spanning en de ongemakkelijke drôle de geurre die tot vandaag doorloopt in CD&V. De kans is groot dat die uiteindelijk eindigt met een massa kandidaten, en een compleet onvoorspelbare race.
Wat staat op het spel: Niet weinig uiteraard. Want de huidige kopstukken zullen plaats moeten maken voor een nieuw gezicht, die zijn of haar plek zal willen claimen. Belangrijk om weten daarbij is dat de verkiezing in 2 ronden verloopt. Hoe groter het veld in de eerste ronde, hoe groter de verrassing kan zijn: met een 6 à 7-tal kandidaten kan bijvoorbeeld 17 procent genoeg zijn om zijn om plots naar een tweede ronde te springen.
De favoriet: Zowel Vincent Van Peteghem als Katrien Partyka waren communicatief niet zo zuiver in De Ochtend op Radio 1. Het feit dat ze niet eens de moeite deden om naar de studio in Brussel te gaan, duidt op een stukje naïviteit over communicatie en de boodschap juist zetten. Maar zeker Partyka corrigeerde dat met televisieoptredens in Villa Politica en De Afspraak. Maar toch blijft Van Peteghem licht favoriet: een groter aantal parlementsleden lijkt zich duidelijk rond hem te scharen, hij heeft ook al een stevige campagnemachine klaar.