Kerst is een periode waarin we elkaar graag verrassen met allerhande cadeaus. Het gebeurt meer dan eens dat iemand een familielid een enveloppe met geld toesteekt. In andere gevallen wordt er een bedrag overgeschreven naar de rekening van het familielid. Maar hoe is dat fiscaal geregeld in ons land?

Wanneer je iemand iets wilt schenken, kan dat in ons land op verschillende manieren. Om te beginnen heb je het gelegenheidsgeschenk. Zoals de naam al doet vermoeden doe je zo’n schenking naar aanleiding van een speciale gelegenheid, zoals Kerstmis of een verjaardag.

1%-regel

In de Belgische wet wordt niet meteen beschreven aan welke regels een gelegenheidsschenking moet voldoen. Juridisch gezien moet de waarde van het cadeau altijd in verhouding staan tot het vermogen van de schenker. Daarbij wordt doorgaans de 1%-regel gehanteerd. Dat betekent dat iemand jaarlijks 1 procent van zijn vermogen, zowel roerend als onroerend, mag wegschenken. Dat is het budget voor alle begunstigden samen.

Vergeet overigens niet dat je in ons land maximaal tot 3.000 euro met cash mag betalen. Zodra je meer wilt schenken, moet je in principe het geld overschrijven naar de zichtrekening van de begunstigde. Zorg wel dat het in dat geval duidelijk is dat het over een schenking gaat. Je kan dat bijvoorbeeld doen door “Gelukkig kerstfeest” te schrijven in de mededeling. Je hoeft geen schenkbelastingen te betalen dan.

Schenking, bank- of handgift

Je kan ook opteren voor een hand- of een bankgift. Dat is voornamelijk interessant wanneer je iemand iets wil schenken, maar zonder dat daar een gelegenheid voor is. Net zoals bij een gelegenheidsgeschenk ben je de fiscus geen belastingen verschuldigd. Er schuilt wel een addertje onder het gras: als de schenker binnen de drie jaar, de zogenaamde “verdachte periode”, komt te overlijden, moet de begunstigde alsnog erfbelastingen betalen op het geschonken bedrag.

Tot slot heb je de schenking. In dat geval moet je wel schenkbelastingen betalen. Daar staat tegenover dat de begunstigde achteraf geen erfbelastingen meer moet betalen (indien de schenker het leven laat binnen de drie jaar). Voor roerende goederen betaal je in Vlaanderen 3 procent belastingen voor schenkingen in rechte lijn, en 7 procent voor schenkingen aan alle andere personen.

Misdeelde erfgenaam

Hou er rekening mee dat bij een schenking, hand- of bankgift een misdeelde erfgenaam achteraf kan vragen om de erfenis onder de loep te nemen. Die kan eisen dat de zogenaamde ‘fictieve massa’ terug wordt samengesteld om na te kijken of hij niet minder heeft gekregen dan wat de wet voorziet als zijn “reservatair erfdeel”. Hierbij wordt niet gekeken naar gelegenheidsschenkingen omdat die worden beschouwd als eenmalige uitgaven.

(am)