In 16 Amerikaanse staten zijn al resoluties goedgekeurd die van porno een gevaar voor de gezondheid maken. Daarmee is de eerste stap gezet om effectief maatregelen te nemen om de consumptie van porno aan banden te leggen, zoals dat gebeurde voor roken, alcohol en drugs. Twee staten hebben al wetten in de maak om te verplichten dat smartphones en tablets die er verkocht worden pornografie blokkeren. Maar het stigmatiseren van porno kan meer kwaad dan goed doen, zeggen experts.

Wetgevers in Arkansas, Arizona, Florida, Idaho, Kansas, Kentucky, Louisiana, Missouri, Montana, Oklahoma, Pennsylvania, South Dakota, Tennessee, Utah en Virginia hebben de afgelopen vijf jaar allemaal resoluties op het gebied van de volksgezondheid aangenomen tegen porno. Daarin wordt verklaard dat pornografie, in zijn alomtegenwoordigheid, een volksgezondheidscrisis vormt.

De golf begon vijf jaar geleden, in Utah, dat dit voorjaar een stap verder ging door een wet aan te nemen die verplichtte dat alle in de staat verkochte mobiele telefoons en tablets de toegang tot pornografie standaard blokkeren. De maatregel wordt pas van kracht als vijf andere staten soortgelijke wetten aannemen, maar dat is heel goed mogelijk: Alabama stemt binnenkort over een soortgelijk wetsvoorstel.

In andere staten ligt wetgeving klaar om te voorkomen dat door de overheid gefinancierd internet op plaatsen zoals scholen en bibliotheken wordt gebruikt om toegang te krijgen tot porno.

‘Potentieel biologisch verslavend’

Groepen zoals het National Center on Sexual Exploitation, een non-profitorganisatie tegen obsceniteit, hebben modelwetgeving opgesteld die ook effectief gebruikt is voor de wetsvoorstellen voor het blokkeren van porno en de wetsvoorstellen om er een volksgezondheidscrisis van te maken. Ze stellen dat pornografie problematische seksuele activiteit onder tieners vergroot, geweld tegen vrouwen normaliseert, bijdraagt aan sekshandel, problemen in intieme relaties veroorzaakt en ‘potentieel biologisch verslavend’ is.

Inhoudsfilters die ervoor zorgen dat kinderen geen toegang hebben tot porno, hebben brede steun onder deskundigen op het gebied van de volksgezondheid. Maar, zeggen dezelfde experts, porno is momenteel geen crisis voor de volksgezondheid. En hoewel de maatregelen op staatsniveau voorlopig niet veel meer doen dan oproepen tot onderzoek naar beleidsveranderingen, lopen ze het risico volwassenen die porno kijken te stigmatiseren.

Verschillende deskundigen op het gebied van volksgezondheid maken zich zorgen dat de maatregelen meer problemen veroorzaken dan ze oplossen. Vooral door mensen te vertellen dat een klein maar regelmatig deel van hun seksleven eigenlijk een ‘crisis’ is. Dit stigma zal waarschijnlijk onevenredig veel invloed hebben op mensen die zich al schamen voor de porno die ze kijken, maar het zal volgens hen sowieso geen effect hebben op degenen die porno nu als de normaalste zaak van de wereld beschouwen.

Aanzetten tot geweld tegen de porno-industrie

Het bestempelen van porno als een gevaar-voor-de-gezondheidscrisis kan sommige mensen die porno afkeuren er wel toe aanzetten geweld te plegen. De man die in maart acht mensen doodschoot in verschillende massagehuizen en sauna’s in Atlanta bijvoorbeeld, beraamde verdere soortgelijke daden ’tegen de porno-industrie’. In april stak een anti-porno-kruisvaarder het herenhuis in de fik dat eigendom was van de directeur van Pornhub, een van de meest populaire pornosites.

Of porno daadwerkelijk de gezondheid schaadt van volwassenen die ernaar kijken, is overigens frustrerend moeilijk te bepalen. De meeste onderzoeken naar porno roepen vragen op over correlatie en oorzakelijk verband: is iemand depressief en eenzaam omdat ze te veel porno kijken? Of voelen depressieve, eenzame mensen zich aangetrokken tot porno?

Experts op het gebied van de volksgezondheid maken zich wel zorgen dat met name tieners porno ten onrechte zien als een instructiegids voor seks. Om die reden steunen zowel onderzoekers, beleidsmakers als pornosterren het beperken van de toegang van kinderen tot porno. De beste manier om dat te doen, en om alles wat ze zien in een context te plaatsen, is door een combinatie van inhoudsfilters, uitgebreide seksuele voorlichting en gesprekken over hoe porno geen realistische kijk op seks is.

11 procent mannen en 3 procent vrouwen verslaafd

Maar porno kan ook slecht zijn voor volwassenen. Een klein aantal volwassenen – ongeveer 11 procent van de mannen en 3 procent van de vrouwen – beschouwt zichzelf als enigszins verslaafd aan porno, hoewel een aantal wetenschappers betwisten of ‘verslaving’ een geschikt label is. Geloven dat porno moreel slecht is, hangt sterk samen met het gevoel dat je verslaafd bent aan pornografie, ongeacht hoeveel porno je daadwerkelijk kijkt.

Sommige onderzoeken hebben aangetoond dat het kijken naar porno de seksuele bevrediging vermindert, vooral voor mannen die meer dan eens per maand porno kijken. Het kijken naar porno wordt bij sommige mensen ook geassocieerd met verhoogde agressie, hoewel niet bij de overgrote meerderheid van pornogebruikers. Maar andere onderzoeken hebben aangetoond dat porno kijken deel kan uitmaken van een gezond seksleven, vooral voor seksuele minderheden, vrouwen en koppels.

Meeste Amerikanen zijn niet echt mee

Uit verschillende onderzoeken blijkt dat stellen die samen naar porno kijken een meer open seksuele communicatie en een grotere affectie voor elkaar rapporteerden dan degenen die dat niet deden. Andere onderzoeken hebben uitgewezen dat de meeste mensen met een partner denken dat porno geen negatieve effecten heeft gehad op hun relatie, en dat ze ervan overtuigd zijn zijn dat het kijken naar porno hun seksuele communicatie, seksuele experimenten en seksueel comfort verbeterde.

Porno kan ook nuttig zijn voor personen van wie de seksualiteit niet altijd algemeen aanvaard is. Voor LHBTQ-mensen die in conservatieve gebieden wonen, is het kijken naar pornografie misschien wel de enige seksuele ervaring waartoe ze toegang hebben. Een studie toonde aan dat voor vrouwen het kijken naar porno in verband werd gebracht met het hogere seksuele verlangen van henzelf en dat van hun partner en met een grotere kans op seksuele activiteit met een partner.

Anti-pornografiegroepen verwerpen al deze bevindingen. Ze zeggen dat de porno-positieve onderzoeken uitschieters zijn in een zee van onderzoek die de nadelige effecten van porno op relaties aantoont. Maar polls tonen aan dat ze niet echt de steun hebben van de meeste Amerikanen. 25 procent wil meegaan in het idee dat porno een volksgezondheidscrisis is, maar net als de deskundigen op het gebied van de volksgezondheid zeiden de meeste respondenten dat ze dat niet geloven.

(jvdh)