Het Nederlandse kabinet wil een einde maken aan het misbruik van Europese arbeidsmigratieregels. Aftredend minister Eddy van Hijum pleit voor strengere Europese afspraken om te voorkomen dat werknemers uit derde landen via een omweg alsnog in Nederland aan de slag gaan. Vooral het verschil in toelatingsregels tussen EU-lidstaten baart zorgen.

Momenteel geldt in de Europese Unie dat onderdanen van derde landen – landen buiten de EU – een werk- en verblijfsvergunning nodig hebben om in een EU-lidstaat te mogen werken. In Nederland zijn de toelatingsvoorwaarden streng, maar dat is niet overal het geval. Landen als Polen en Litouwen verlenen makkelijker vergunningen, wat wordt gezien als een achterpoortje.

Volgens Van Hijum kwamen in 2024 meer dan 27.000 mensen uit landen als Georgië, Oezbekistan en Azerbeidzjan naar Nederland via zulke omwegen. Ze kregen hun vergunning in een ander EU-land, maar begonnen vrijwel meteen te werken in Nederland – zonder zich aan een verblijfsperiode te houden.

Minister Van Hijum

Om dat soort situaties te vermijden, stelt Van Hijum nu voor om werknemers uit derde landen te verplichten minstens drie maanden te werken in het land dat hun eerste werk- en verblijfsvergunning heeft afgegeven. Zo moet misbruik van het vrije verkeer van personen binnen Europa worden tegengegaan.

Daarnaast wil hij dat vergunningen alleen gelden voor een specifieke sector. Nu gebeurt het nog dat mensen met een vergunning voor bijvoorbeeld de gezondheidszorg aan de slag gaan in compleet andere sectoren, zoals de vleesindustrie.

Europese aanpak tegen dubieuze praktijken

Van Hijum schaarde zich in februari al achter een oproep van zeven Europese landen om “dubieuze systemen” aan te pakken. Hij wees er toen op dat misbruik van de regels leidt tot oneerlijke concurrentie en uitbuiting van arbeidsmigranten.

Hoewel hij binnenkort wordt opgevolgd, hoopt Van Hijum dat zijn plannen niet in de lade verdwijnen. In een verklaring aan De Telegraaf zei hij erop te vertrouwen dat Nederland zich blijft inzetten voor eerlijke arbeidsmigratie: “Er is brede steun voor het aanpakken van deze misstanden.”