De eerste ijsvrije dag in de Noordelijke IJszee kan al in de nazomer van 2027 plaatsvinden, waarschuwen wetenschappers. Dit vooruitzicht, eerder dan verwacht, markeert een kantelpunt voor het klimaat en brengt ingrijpende gevolgen met zich mee voor zowel de natuur als de mens.

Volgens een nieuwe studie, gepubliceerd in Nature Communications, is de eerste ijsvrije dag in de Noordelijke IJszee nu een kwestie van tijd. Meer dan 300 computersimulaties wijzen erop dat deze gebeurtenis tussen 2027 en 2030 kan plaatsvinden, zelfs bij een reductie van broeikasgassen. Sinds 1978 neemt het zee-ijs jaarlijks met 80.000 vierkante kilometer af, waardoor de Noordelijke IJszee langzaam maar zeker haar kenmerkende winterhuid verliest.

Wat betekent “ijsvrij”?

Een ijsvrije Noordelijke IJszee betekent niet dat al het ijs verdwijnt, maar dat het zee-ijs voor korte tijd minder dan een miljoen vierkante kilometer beslaat. Dit fenomeen, dat waarschijnlijk in september zal optreden, is veel meer dan een symbolische mijlpaal. Het vormt een kritiek omslagpunt met verstrekkende gevolgen voor ecosystemen en het wereldwijde klimaat.

Rampzalige gevolgen voor de natuur

De impact op het Arctische ecosysteem kan catastrofaal zijn. Icoonsoorten zoals ijsberen en zeehonden verliezen hun leefgebied, terwijl veranderingen in de voedselketen – van microscopisch zoöplankton tot grote roofdieren – de biodiversiteit ernstig bedreigen. De smeltende ijskap fungeert bovendien als visuele waarschuwing voor de ongekende invloed van menselijke activiteit op onze planeet.

Met een ijsvrije Noordpool komen ook nieuwe economische mogelijkheden in zicht. De regio kan aantrekkelijk worden voor commerciële activiteiten zoals scheepvaart via de Noordwestelijke Doorvaart, diepzeemijnbouw en visserij. Maar deze ontwikkelingen brengen risico’s met zich mee. Zonder het reflecterende ijs zal de oceaan meer warmte opnemen, wat de wereldwijde weerpatronen verder verstoort en extreem weer kan verergeren.