De Russische journalist Dmitri Moeratov, die in 2021 de Nobelprijs voor de Vrede won voor zijn strijd voor de vrijheid van meningsuiting, heeft zijn medaille verkocht. In een veiling ging de Nobelprijs onder de hamer voor 103,5 miljoen dollar. Die som zal de journalist storten aan UNICEF, ten voordele van Oekraïne.

Dmitri Moeratov is ondertussen een gevestigde waarde binnen de Russische journalistiek. In 1993 was hij medeoprichter van Novaya Gazeta, een onafhankelijke Russische krant waar hij het jaar nadien ook hoofdredacteur van werd. Onder zijn leiding berichtte de krant vaak over overheidscorruptie, de schending van mensenrechten, verkiezingsfraude en politiegeweld, om maar enkele zaken te noemen.

Vereiste voor democratie

En zijn strijd om, in een land waar zo goed als elk ander medium door de staat wordt gecontroleerd, toch onafhankelijk, regeringskritisch nieuws te brengen, loonde. In 2021 kreeg Moeratov, samen met de Filipijnse Maria Ressa, de Nobelprijs voor de Vrede. Het Noors Nobelcomité loofde hen voor “hun inspanningen om de vrijheid van meningsuiting, een vereiste voor democratie en blijvende vrede, te vrijwaren.”

Als gevolg van de oorlog in Oekraïne en de strenge Russische propaganda daarrond, kreeg Moeratov’s Novaya Gazeta tot tweemaal toe een waarschuwing van de Roskomnadzor, de Russische mediawaakhond. Uiteindelijk werd besloten om op 28 maart de drukkerij tijdelijk stil te leggen.

Enkele dagen nadien startte Moeratov in de Estse hoofdstad Riga echter een Engelstalige versie van de krant. Die is trouwens sinds april volledig in handen van Moeratov, nadat het Noorse moederbedrijf Amedia alle activiteiten in Rusland stopzette en de krant voor zo’n vier miljoen euro verkocht aan de hoofdredacteur.

Recordverkoop

De Nobelprijs voor de Vrede ligt, hoewel het een zeer prestigieuze prijs is, Moeratov niet zo nauw aan het hart. Hij toonde zich grootmoedig, en besloot zijn 23 karaat gouden medaille te veilen. De opbrengst verdween niet in eigen zak, maar werd door de journalist gedoneerd aan UNICEF, het Kinderfonds van de Verenigde Naties. Daarmee wil hij Oekraïense kinderen ondersteunen die moesten vluchten voor de oorlog in hun thuisland.

De verkoop van de prijs in New York, net op Wereld Vluchtelingendag, leverde maar liefst 103,5 miljoen dollar op. Daarmee verbrak Moeratov zelfs een record: nog nooit eerder leverde de verkoop van een Nobelprijs zoveel op. Het vorige record lag vermoedelijk maar rond vijf miljoen dollar. Veilingshuis Heritage Auctions, dat de veiling organiseerde, noemt het “een nog nooit eerder geziene veiling.”

Ook van het prijzengeld dat Moeratov in 2021 kreeg samen met de Nobelprijs, doneerde hij al 500.000 dollar. Hij droeg zijn prijs op aan zes Novaya Gazeta-journalisten die sinds 2000 zijn vermoord.

(lb)