In het kort

• Minderjarigen raken steeds vaker betrokken bij terrorismegerelateerde activiteiten.
• Sociale media spelen een belangrijke rol in de radicalisering van jongeren.
• Terroristische organisaties hebben hun propaganda aangepast om een jonger publiek aan te spreken.

De Belgische autoriteiten hebben een verontrustende trend vastgesteld. De leeftijd van terrorismeverdachten daalt, meldt The Brussels Times. Het Federaal Parket meldde een sterke stijging in het aantal zaken waarbij minderjarigen betrokken zijn die verdacht worden van terrorismegerelateerde activiteiten. Terwijl er in 2022 zestien zaken werden geopend, steeg dit aantal tot vierentwintig in 2023 en meer dan verdubbelde tot vijfenvijftig in 2024.

Woordvoerder Kevin Volon van (Coördinatieorgaan voor de dreigingsanalyse) OCAD benadrukte dat de verdachten steeds jonger worden, met de meeste tussen de vijftien en zeventien jaar oud. Hoewel minderjarigen een relatief klein percentage (minder dan twintig) uitmaken van de endogene dreigingendatabase van OCAD, is hun toenemende aanwezigheid zorgwekkend.

Rol van sociale media bij radicalisering

Sociale media spelen een belangrijke rol in de radicalisering van deze jonge mensen. Ze begeven zich in online gemeenschappen waar ze in aanraking komen met oproepen tot actie, bedreigingen uiten en worden blootgesteld aan extremistische ideologieën. Jihadisme is verantwoordelijk voor ongeveer driekwart van de gevallen, gevolgd door extreemrechts extremisme. Links-extremisme onder minderjarigen komt zelden voor.

OCAD omschrijft dit fenomeen als “saladebar-ideologie”. Hierbij kiezen individuen elementen uit verschillende verhalen zonder noodzakelijkerwijs een samenhangend wereldbeeld aan te hangen. Hun primaire motivatie komt vaak voort uit de wens om geweld te plegen, waarna zij achteraf een rechtvaardiging voor hun daden zoeken.

Extreem jonge leeftijd

Volgens Thomas Renard, directeur van het Internationaal Centrum voor Terrorismebestrijding, zijn jongeren al een langere tijd betrokken bij terrorisme. De huidige trend is echter alarmerend vanwege de extreem jonge leeftijd van sommige verdachten, waarbij zelfs kinderen van twaalf jaar betrokken zijn.

Renard benadrukt dat, hoewel sociale media een belangrijke rol spelen bij radicalisering, zij niet de enige oorzaak zijn. Het internet maakt geïsoleerde radicalisering mogelijk, vaak zonder dat familie of vrienden de waarschuwingssignalen opmerken.

Terroristische organisaties hebben hun propaganda aangepast om een jonger publiek aan te spreken, onder andere door gebruik te maken van gamingtaal en gamificationprincipes. Deze gerichte aanpak maakt deze groepen aantrekkelijker voor beïnvloedbare jongeren.

De verschuiving naar online ruimtes heeft ook de geografische betekenis van radicaliseringshubs verminderd. Taal speelt nu een cruciale rol in het verbinden van individuen met gedeelde ideologieën, waardoor deze netwerken moeilijker op te sporen en te ontmantelen zijn.