Steeds meer doemvoorspellingen. Wordt 2016 echt jaar van een nieuwe, grote financiële crisis?

Zowel RBS als Albert Edwards, de strateeg van de Société Générale en financiële goeroe George Soros, hebben de afgelopen dagen aan de alarmbel getrokken: dit jaar gaat het mislopen en krijgen we een nieuwe, zware financiële crisis voorspellen ze. En misschien moeten we nu wel opletten, want dat zijn niet de doorsnee doom sayers.

Wat RBS, de Royal Bank of Scotland, bijvoorbeeld deed is echt wel bijzonder voor een bank, een mondiale speler bovendien. RBS waarschuwde in een nota aan z’n klanten dat in 2016 de beurs met 20 procent zou kunnen dalen en dat het olie naar amper 16 dollar per vat zal gaan. De waarschuwing voor een “cataclysmic year” ging gekoppeld aan een al even straf advies: “Verkoop alles behalve hoogwaardige staatsobligaties. This is about return of capital, not return on capital. In a crowded hall, exit doors are small.” RBS zegt bovendien dat we ongeveer beland zijn in dezelfde situatie als in 2008, toen de val van investeringsbank Lehman Brothers uitmondde in een wereldwijde crisis en recessie.

De giftige cocktail

Wat RBS eigenlijk zegt is: wie wacht tot iedereen in paniek raakt, zal alleen nog met grote verliezen afstand kunnen doen van aandelen of ander schuldpapier. De bank noemt een teruglopende wereldhandel en tegelijkertijd minder kredieten een “giftige cocktail voor de bedrijfsbalansen en verdiensten op aandelen”.

De oorzaak van het probleem ligt volgens RBS in China. De bank verwacht dat de Chinese beurzen nog veel verder zullen dalen – met minimaal nog zo’n 50 procent. En dat gaat leiden tot een wereldwijde crash. De beurs in Londen zou de grootste klap krijgen omdat daar relatief veel energie- en grondstoffenbedrijven genoteerd staan.

“The financial crisis will reawaken. It will turn very ugly indeed”

Ook Albert Edwards van Société Générale waarschuwde deze week voor een beurscrash die onder meer zal resulteren in de ondergang van de euro. Edwards staat bekend als de opperbeer van de City. Edwards ziet niet alleen China, maar heeft ook een probleem met de VS. “The financial crisis will reawaken. It will be every bit as bad as in 2008-09 and it will turn very ugly indeed”, meent hij. “In de VS heeft een enorme kredietexplosie plaatsgevonden doordat de rente te lang laag is gebleven. Bedrijven hebben geld geleend om eigen aandelen in te kopen, waarmee de koersen kunstmatig zijn opgeblazen.”

“De nettoschuld van Amerikaanse bedrijven is sinds 2009 met 1.000 miljard dollar omhoog gegaan. Dit terwijl de ebitda nergens heen gaat. In mijn ogen leidt kwantitatieve verruiming niet alleen tot een faillissement van de opkomende markten, maar ook van Amerikaanse bedrijven.”

Doek valt voor euro

“Ik geloof niet dat China het probleem is, want daar zijn de inkomstenprognoses forser naar beneden toe bijgesteld dan ooit eerder buiten recessietijd, terwijl de bedrijven meer blijven uitgeven dan er binnen komt. Bedrijven zullen door financiële trucs en winstmanipulatie proberen de ware aard van hun problemen te verdoezelen. Als ik gelijk heb, betekent dit dat de S&P kan dalen tot 550 punten, wat 75 procent beneden de recente piek van 2010 is.”

Deze aandelencrash zal volgens Edwards een “catastrofe” voor de Amerikaanse economie inhouden, wat er volgens hem toe zal leiden dat de Fed het ultieme middel van zwaar negatieve rentes zal gaan inzetten. Voor Europa ziet het er volgens hem niet beter uit: “If the global economy goes back into recession, it is curtains for the eurozone.”

George (1)

De huidige onrust in de markt vertoont overeenkomsten met de crisis van 2008, stelt ook miljardair George Soros op een economische conferentie in Sri Lanka. Soros, die in de jaren negentig steenrijk werd met speculeren op de beurs, wijst net als RBS op de economische problemen in China. De Chinese regering slaagt er in zijn ogen nog niet in een duurzaam nieuw verdienmodel te ontwikkelen voor ’s werelds op een na grootste economie. ”China heeft een enorm aanpassingsprobleem, dat volgens mij op een crisis begint te lijken”, meent hij.

In de eerste dagen van 2016 zorgde de onrust rond China wereldwijd voor sterk dalende beurskoersen en een verdere afkalving van de toch al sterk gedaalde olieprijs. Soros riep beleggers in dat verband op voorzichtig te zijn. ”Als ik kijk naar de financiële markten, dan zie ik een serieus probleem dat me doet denken aan de crisis van 2008.”

George (2)

Ook de Britse minister George Osborne van Financiën is bezorgd. Hij waarschuwde Britten voor gemakzucht na het economische herstel van de afgelopen jaren. Een ”giftige cocktail” van buitenlandse bedreigingen dreigt de groei van de Britse economie dit jaar te drukken, stelde hij. Osborne wees daarbij op de tegenvallende economische ontwikkelingen in onder meer China, Brazilië en Rusland, de spanningen in het Midden-Oosten en de onrust op de financiële markten.