Mycobacterium ulcerans heet het officieel, maar Down Under hebben ze dat al tot de “zombieziekte” omgedoopt. Het is een ziekte waardoor patiënten zweren krijgen die steeds groter worden. In de Australische deelstaat Victoria, waar bijna zes miljoen mensen wonen, zijn alleen al dit jaar 159 gevallen aan het licht gekomen. De Australische autoriteiten staan voor een raadsel door de opmars van de ziekte.

De “zombieziekte” begint vaak als jeukend rood bultje en wordt doorgaans verward voor een gewone insectenbeet. Maar in de loop van dagen, weken of zelfs maanden wordt de aangetaste plek groter.

De gifstoffen die onder invloed van de bacterie worden aangemaakt, hebben een vernietigende uitwerking op huidcellen, kleine bloedvaten en de onderhuidse vetlaag. Er ontstaat vaak een korst die een niet-helende wond vormt. Daarna komt een zweer tevoorschijn die steeds groter wordt.

De zweer is pijnloos en slachtoffers hebben over het algemeen geen koorts of andere ontstekingsverschijnselen. In extreme gevallen leiden de zweervorming en het huidverlies tot amputatie van lichaamsdelen.

In de Australische deelstaat Victoria zijn alleen al dit jaar 159 gevallen aan het licht gekomen. Het aantal nieuwe patiënten is met 300% toegenomen ten opzichte van vijf jaar geleden. Onder kinderen tot 15 jaar is het aantal nieuwe gevallen verdubbeld.

De aandoening wordt veroorzaakt door een bacterie die al meer dan honderd jaar bekend is. Ze is ook niet nieuw in Australië, maar ze kwam daar nooit voor op deze schaal. Bovendien weet niemand waar de epidemie van komt.

Vreemd beestje

Mycobacterium ulcerans is een mysterieus beestje: de vleesetende bacterie verschijnt (of dat was tot nu het geval) in gebieden die a) in de tropen liggen, b) getroffen zijn door hevige regenval of c) waar artificiële meren zijn aangelegd. Waarom? Niemand die het weet.

De omstandigheden van de felle epidemie in een “ontwikkeld” deel van Australië voldoen niet aan de hierboven gemelde factoren. De uitbraak doet zich dit jaar vooral voor op Mornington Peninsula, een schiereiland ten zuiden van Melbourne.

De vleesetende bacterie treft ook bepaalde diersoorten, en er is al gezocht naar een link, maar tot nu is niet bewezen dat die dieren de bacterie overbrengen naar mensen.

Ella Crofts, een 13-jarig meisje dat de ziekte eerder dit jaar kreeg, is een petitie begonnen waarin ze de Australische overheid vraagt meer geld vrij te maken voor onderzoek naar de mysterieuze aandoening. Ze is gefrustreerd doordat haar kostbare medische behandeling na zes maanden nog steeds niets heeft opgeleverd.

Vragen, maar geen antwoorden

“Begin april kreeg ik pijn in mijn knie”, schrijft ze. “Langzaam ging het steeds slechter: mijn knie werd dikker en ging ontsteken, tot op een dag de huid openbarstte.” De wond werd direct onderzocht op de aanwezigheid van de bacterie die de ziekte veroorzaakt, Mycobacterium ulcerans. Pas na herhaaldelijk testen bleek ze de aandoening onder de leden te hebben.

Ondanks verschillende operaties en behandelingen met antibiotica wordt de toestand van Ella alleen maar slechter.

Waarom stijgt het aantal ziektegevallen in Victoria zo snel? Hoe kan zo’n tropische ziekte zich voordoen in het gematigde klimaat van Victoria? Hoe verspreidt de ziekte zich? De Australische overheid zit met de handen in het haar. “Het is een raadsel” moest een woordvoerder van de Australische minister van Volksgezondheid, Greg Hunt, toegeven.