In het kort

• Elon Musk zijn ambtstermijn bij DOGE eindigde abrupt na 130 dagen als gevolg van controverse en gemengde resultaten.
• Musk heeft zijn aandacht weer gericht op SpaceX, maar de recente mislukte testvluchten van Starship benadrukken de immense uitdagingen die in het verschiet liggen.
• Ook bij Tesla gaat het momenteel erg moeizaam. Maar beide uitdagingen – SpaceX en Tesla – weerhouden Musk er niet van om aan nieuwe projecten, zoals X Money, te beginnen.

Elon Musks ambtstermijn als hoofd van het Department of Government Efficiency (DOGE) eindigde abrupt na 130 dagen, gekenmerkt door controverse en gemengde resultaten. Hoewel DOGE 175 miljard dollar (ongeveer 154,2 miljard euro) aan besparingen realiseerde, was dat veel minder dan Musk ambitieuze doel van 2 biljoen dollar (ongeveer 1,82 biljoen euro). Het leidde echter wel nog steeds tot het schrappen van 260.000 federale banen.

Musks vertrek volgde op groeiende interne spanningen en openbare kritiek op de Republikeinse belastingwet, die volgens hem het tekort verergerde en de inspanningen van DOGE ondermijnde. Zijn confronterende aanpak en botsingen met kabinetsleden vervreemdden van bondgenoten, wat uiteindelijk leidde tot een inperking van zijn gezag over personeelsbeslissingen.

Ondanks zijn vertrek, zal DOGE doorgaan onder nieuw leiderschap, met als doel om enige hervormingsinfrastructuur te behouden en tegelijkertijd de budgetcontrole te herbevestigen. Musk benadrukte dat de missie van vitaal belang blijft en verklaarde dat de impact van DOGE langzamerhand alleen maar groter zal worden.

Nadat Musk bijna 300 miljoen dollar (ongeveer 264,2 miljoen euro) had bijgedragen aan de 2024 campagne van Trump, kondigde hij aan dat hij zijn politieke uitgaven aanzienlijk zou verminderen.

Uitdagingen bij SpaceX

Nu de politiek achter hem ligt, richt Musk zijn aandacht weer op SpaceX en zijn ambitieuze doel om de mensheid multi-planetair te maken. De recente mislukte testvluchten van Starship wijzen echter op de immense uitdagingen die in het verschiet liggen en doen vragen rijzen over de haalbaarheid van zijn Mars-ambities.

Terwijl Musk een “maniakaal gevoel van urgentie” in stand houdt op de lanceerbasis van SpaceX in Texas, is de realiteit hard. Twee recente testvluchten van Starship eindigden in explosies, waarbij tijdens de laatste lancering op 28 mei 2025 de raket de controle verloor na het bereiken van de ruimte en niet intact terugkeerde. Hoewel Musk het een “aanzienlijke verbetering” noemde, erkende hij dat de raket de neiging heeft om “wanhopig te willen exploderen”.

Starship blijft cruciaal voor NASA’s Artemis-maanprogramma en Musks doel om Mars te koloniseren. Hij belooft om elke drie tot vier weken testvluchten uit te voeren, maar tegenslagen onderstrepen het vele werk dat nodig is om de droom van het bewonen van de Rode Planeet te realiseren.

Uitdagingen bij Tesla

Tesla heeft te kampen met aanzienlijke tegenwind in Europa. De verkoop in april 2025 daalde met 49 procent j-o-j, in tegenstelling tot een groei van 34,1 procent in de bredere markt voor batterij-elektrische voertuigen. De daling wordt grotendeels toegeschreven aan reputatieschade als gevolg van de politieke activiteiten van Musk, met name zijn uitgesproken steun voor Donald Trump en de extreem-rechtse AfD-partij in Duitsland, die protesten uitlokte en Europese klanten van zich vervreemdde. Arbeidsconflicten met Scandinavische vakbonden hebben het negatieve sentiment verder versterkt.

Wat de uitdagingen voor Tesla nog groter maakt, is de toenemende concurrentie van gevestigde autofabrikanten en Chinese leiders zoals BYD, die Tesla onlangs voor het eerst voorbijstreefde in het zuiver elektrische segment in Europa. De line-up van Tesla toont zijn leeftijd, met een gebrek aan belangrijke nieuwe modellen voor de massamarkt in de afgelopen jaren, ondanks een opgefrist Model Y. Ondertussen geven Europese kopers steeds meer de voorkeur aan hybrides, een segment dat Tesla niet bedient.

De bezorgdheid van investeerders over de verdeelde focus van Musk is gegroeid. Hij beloofde minder politiek engagement en nog vijf jaar aan het roer van Tesla, maar de dalende verkoopcijfers van het bedrijf en de toenemende concurrentie vormen een grote hindernis.

X Money 

Te midden van deze uitdagingen ontwikkelt Musk X Money, een financieel platform dat geïntegreerd is in het ecosysteem van sociale media. X Money, momenteel in beperkte bètatests, heeft als doel om van X een “alles-app” te maken met peer-to-peer betalingen, digitale portemonnees en bankfuncties. De ontwikkeling begon kort na de overname van Twitter door Musk voor 44 miljard dollar (ongeveer 38,8 miljard euro) in 2022 en de rebranding als X. Het platform heeft sindsdien 41 geldtransmittervergunningen in de VS verworven, wat duidt op aanzienlijke vooruitgang.

Hoewel de eerste speculaties hintten op mogelijke ondersteuning van de crytomarkt, blijven de officiële details beperkt. Musk benadrukte “uiterste zorgvuldigheid” bij het omgaan met spaargeld van gebruikers, wat de voorzichtige uitrol van het platform weerspiegelt.

Het project heeft politieke kritiek gekregen vanwege de timing ervan naast dereguleringsinspanningen en kritiek op het federale toezicht, maar het blijft evolueren naar Musks visie van een gestroomlijnde, interactieve financiële ervaring op X.

xAI

Speculaties rond een geruchtmakende deal tussen Telegram en Musks AI-bedrijf xAI werden snel getemperd door ophelderingen. Telegram-oprichter Pavel Durov kondigde aanvankelijk een overeenkomst aan om xAI’s Grok-assistent in Telegram te integreren, inclusief het delen van inkomsten en een investering van 300 miljoen dollar (ongeveer 265,1 miljoen euro) gekoppeld aan een obligatie-uitgifte.

Musk verduidelijkte echter dat er geen formele overeenkomst was getekend, wat leidde tot een daling van de waarde van TON, de cryptomunt die gekoppeld is aan Telegram. Durov bevestigde later dat de partijen weliswaar een voorlopige overeenkomst hadden bereikt, maar dat er nog onderhandeld werd over de definitieve voorwaarden.

Of Elon Musk een visionair is die de toekomst vormgeeft of een briljante fantast die illusies najaagt, blijft een open vraag – en misschien wel de bepalende spanning van zijn nalatenschap. Nu hij vrij is van politiek, keert Musk terug naar zijn vertrouwde rol als onderbreker, dit keer gericht op Mars, financiële heruitvinding en het opnieuw vormgeven van de structuur van het digitale leven.