Vertrouwen in democratie bereikt absoluut dieptepunt, terwijl autocratieën almaar meer zieltjes voor zich winnen

Het vertrouwen van de burgers in de democratische instellingen is tot een nieuw dieptepunt gekelderd. Onder meer de manier waarop die regeringen de pandemie hebben aangepakt, heeft dat vertrouwen een stevige deuk gegeven. Ondertussen hebben de inwoners van autocratieën meer vertrouwen gekregen in de instituties. Dat blijkt uit de Edelman Trust Barometer, die al twee decennia tienduizenden mensen bevraagt over hun vertrouwen in de regering, media, bedrijven en NGO’s.

De democratische samenlevingen staan onder druk. Dat werd vorig jaar pijnlijk duidelijk toen Trump-aanhangers het Capitool in Washington bestormden omdat ze weigerden Joe Biden als president van de Verenigde Staten te aanvaarden. Die gebeurtenis werd door de media beschreven als “een aanslag op de democratie.”

Vertrouwen in democratieën keldert

Uit cijfers van de Edelman Trust Barometer blijkt dat ook de democratieën elders in de wereld het vertrouwen van hun burgers aan het verliezen zijn. “We hebben echt te maken met een ineenstorting van het vertrouwen in democratieën”, zegt Richard Edelman, CEO van het pr-bedrijf Edelman dat het onderzoek publiceerde. Voor dat onderzoek werden tussen 1 en 24 november (vorig jaar) 36.000 mensen bevraagd in 28 landen.

De coronapandemie heeft een belangrijke rol gespeeld bij het vertrouwensverlies, meldt het persagentschap Reuters op basis van de barometer. De gezondheidscrisis ging immers gepaard met heel wat economische en financiële onzekerheid voor een grote groep mensen. “Het komt allemaal neer op de vraag: heb je een gevoel van economisch vertrouwen?”, merkt Edelman op. Hij voegt eraan toe dat veel mensen zich zorgen maken over hun job als gevolg van de pandemie of de automatisering.

Opvallend: bij enkele van onze buren is het vertrouwen in de overheid en andere instellingen fors gedaald. Volgens de barometer heeft slechts 46 procent van de Duitsers vertrouwen in de instituties, oftewel een daling van 7 procentpunten in vergelijking met 2020. In Nederland werd er een daling opgetekend met 6 procentpunten tot 57 procent. Over ons land zijn er geen gegevens in de barometer.

Vertrouwen in autocratieën neemt toe

Terwijl het vertrouwen in de instituties van de democratieën afneemt, winnen de autocratieën almaar meer zieltjes voor zich. Het publieke vertrouwen in Chinese instituties kwam vorig jaar uit op 83 procent, een stijging met 11 procentpunten. In de de Verenigde Arabische Emiraten werd er een stijging opgetekend van 9 procentpunten tot 76 procent. In Thailand was er een toename van 5 procentpunten tot 66 procent.

De biljoenen dollars aan stimuleringsmaatregelen die door de rijkste landen ter wereld zijn uitgegeven om hun economieën door de pandemie heen te helpen, hebben geen blijvend gevoel van vertrouwen geschapen, aldus de enquête.

In Japan gelooft slechts 15 procent van de mensen dat zij en hun gezinnen over vijf jaar beter af zullen zijn. In de andere democratieën schommelt dat cijfer rond 20 à 40 procent. “In geen enkele democratie gelooft het merendeel van de mensen dat ze over vijf jaar beter af zullen zijn”, aldus Edelman. Maar in China is bijna twee derde optimistisch over hun economische toekomst.

Volgens Edelman houdt het grotere vertrouwen in de Chinese instellingen niet alleen verband met de economische perceptie, maar ook met een groter gevoel van voorspelbaarheid van het Chinese beleid, niet in de laatste plaats wat de pandemie betreft.

(lp)

Meer
Lees meer...