Het is weer die tijd van het jaar: buiten bitterkoud, binnen lekker warm en dan een zalig koel winterbier om te degusteren. En waarom zou je dit jaar de wijn aan de feesttafel eens niet vervangen door één van de vele kerstbieren die ons land rijk is. Hier zijn er 20 die je zeker in een winkel in de buurt moet kunnen vinden.
Kerstbieren, of tegenwoordig gebruikt men ook wel eens de bredere term winterbieren, zijn jaarlijkse speciaalbieren die in beperkte oplage worden gebrouwen en dus ook enkel gedurende twee tot drie maanden te verkrijgen zijn. In België zijn deze bieren doorgaans zoeter dan hun grotere broers en zussen die een heel jaar lang beschikbaar zijn. Heel vaak zal je bijvoorbeeld ook een kruidnagel- of kaneelsmaakje aantreffen, wat natuurlijk typisch kruiden zijn voor het kerstseizoen (denk maar aan de glüwein die je op kerstmarkten drinkt). Of karamel of een andere zware bijsmaak, aangezien brouwers vaak gebrande mout gebruiken.
Vooral de minder bekende kerstbieren zijn een must voor de kelder van iedere bierliefhebber. Binnenkort brengen we een special rond de meest bijzondere winterbieren van ons land, maar nu willen we ons vooral focussen op lekker kerstbier dat vrij vlot in winkels te vinden is. Deze twintig bieren vonden we allemaal in een straal van dertig kilometer rond onze redactie, dus zeg maar rond Brussel. Misschien een idee voor de feesttafel dit jaar?
1. Sint Bernardus Christmas
*Brouwerij: Watou (West-Vlaanderen)
*Alcoholpercentage: 10%
Onze persoonlijke favoriet is het kerstbier van Sint Bernardus, doorheen het jaar ook al een van de beste bieren, in vrijwel heel het land te krijgen. Deze brouwerij wordt wel eens in één adem genoemd met West-Vleteren, aangezien ze over de recepten en de kennis van het felbegeerde trappistenbier zouden beschikken. Voor het kerstbier hebben ze hun bekende pater een kerstmuts aangemeten. Het is een donker bier dat gebrouwen wordt met meer hop en meer moutsoorten. Zeer smaakvol en toch niet overdreven zoet. Ideaal bij een stukje wild bijvoorbeeld.
2. Bush de Noël
*Brouwerij: Dubuisson (Henegouwen)
*Alcoholpercentage: 12%
Niet voor watjes, dit bier van brouwerij Dubuisson. De Bush-bieren zijn het hele jaar door erg lekker, maar hun kerstbier is zeker één van de toppers. Het wordt sinds 1991 gebrouwen en is ook wel iets zoeter dan de gebruikelijke bieren van de brouwerij. Het bier bevat kandijsuiker en wordt geproduceerd met karamelmout. Daardoor krijgt het een koperrode kleur. Het drinkt vrij vlot, dus toch maar opletten met zo’n alcoholpercentage. Wel perfect in combinatie met een maaltijd.
3. N’Ice Chouffe
*Brouwerij: Brasserie d’Achouffe (Luxemburg)
*Alcoholpercentage: 10%
Het bier met de kabouter, een Chouffeke, zoals we het in de volksmond kennen. Altijd één van de populairste bieren waar het op de kaart staat. In het winterseizoen brouwen ze een speciale variant: N’Ice Chouffe. De naam zorgt ervoor dat je het bier niet specifiek met kerst, maar iets breder met het winterseizoen gaat associëren. Een zeer kruidig bier met toetsen van tijm en curaçao. Het is overigens een ongefilterd bier, best bijzonder dus. De brouwers raden hun bier zeker bij feestelijke maaltijden aan. Zelf noemen ze wild, lam, zalm, mosselen, oesters, kaas en zelfs desserten met vanille en kaneel. Zowat alles dus, met een Chouffeke zit je altijd goed.
4. Delirium Christmas
*Brouwerij: Huyghe (Oost-Vlaanderen)
*Alcoholpercentage: 10%
Van de kabouter naar de al even beroemde roze olifant. Delirium ken je zeker van de gelijknamige cafés in Brussel. Met drie zijn de Delirium-bieren intussen: Tremens, Nocturnum en sinds kort ook de vrouwelijke versie Delirium Red. En met kerst mag de olifant z’n muts opzetten. Ook dit bier is weer vrij zoet, gebrouwen met karamelmout. Het smaakt zeer kruidig en fruitig. De bitterheid is nog licht aanwezig, maar de afdronk is toch overwegend zoet. Iets zwaarder dan de andere bieren in hun gamma.
5. Bon Secours Blonde de Noël
*Brouwerij: Brasserie Caulier (Henegouwen)
*Alcoholpercentage: 10%
Een erg lekker bier dat bij veel mensen in de smaak valt. Bon Secours valt om allerlei redenen een beetje uit de toon. Eerst en vooral is er het bekende flesje dat niet met een kroonkurk, maar wel met een stop en ijzeren beugels opent. Het kerstbier is voorts een blond bier, terwijl de meerderheid van de kerstbieren in dit lijstje donker zijn. Veel smaak door de aanwezigheid van verschillende moutsoorten, hop en kruiden. Iets beter geschikt voor wie al die zoetigheid van een typisch kerstbier maar niets vindt. Daardoor gaat het ook perfect samen met een hoofdgerecht, ook met vis.
6. Corsendonk Christmas Ale
*Brouwerij: Corsendonk (Antwerpen)
*Alcoholpercentage: 9%
In het noorden van het land, in Oud-Turnhout, wordt een bier gebrouwen dat wij al eens vaker ter vervanging van wijn bij een feestmaal gebruiken. Corsendonk Pater en Agnus zijn de donkere en blonde varianten van het bier, en in de winter is er Corsendonk Christmas Ale. Dit abdijbier wordt gebrouwen met geroosterde mout en behoort net zoals z’n grote broer tot onze favoriete bieren. Niet twijfelen als je straks een geschikt bier voor je gasten zoekt. Zeker bij een stukje wild is het erg lekker.
7. Petrus Winter Ale 9
*Brouwerij: De Brabandere (West-Vlaanderen)
*Alcoholpercentage: 9%
Een bier dat de voorbije jaren een stevige opmars gemaakt heeft en in veel winkels te vinden is. Er zijn genoeg Petrus-bieren om het jaar mee te vullen: blond, dubbel bruin, gouden tripel, speciale, oud bruin, aged pale, aged red,… Maar het winterbier wordt uiteraard heel tijdelijk gebrouwen. Het is een mooi karamelrood bier dat sinds 1997 volgens een oud recept wordt gemaakt. Dit bier zal zeker door een ruim publiek worden gesmaakt. Zet er dus gerust een paar in de koelkast tijdens het familiefeest met Kerstmis. We zijn er zeker van dat je ermee zal scoren. De versie in de rode fles oogt bovendien ook heel feestelijk.
8. Gouden Carolus X-Mas
*Brouwerij: Het Anker (Antwerpen)
*Alcoholpercentage: 10,5%
Het Mechelse stadsbier, Gouden Carolus, is intussen al op meerdere plaatsen verkrijgbaar (ook in het buitenland). Gelukkig maar, want Gouden Carolus heeft een typische smaak die er zeker uitspringt. Een bier waar de Mechelaars terecht trots op mogen zijn. Naast hun jaarlijkse Cuvée van de Keizer brouwen ze nog een ander bier in beperkte oplage: de Gouden Carolus Christmas. In 2002 werd dit bier na 35 jaar afwezigheid weer gebrouwen. Het is donkerbruin en heeft net zoals de andere bieren in het gamma veel karakter. Brouwerij Het Anker produceert dit bier al in augustus om het nog enkele maanden te laten rusten voor we het rond de kerstboom kunnen degusteren. Veel kruiden en verschillende soorten hop zorgen ervoor dat we dit bier echt kunnen aanraden.
9. Tongerlo Christmas
*Brouwerij: Haacht (Vlaams-Brabant)
*Alcoholpercentage: 7%
Onlangs nog verkozen tot het beste bier ter wereld, met een Tongerlo maak je zeker een goede keuze. De kersteditie is een amberkleurig bier met een licht bittere afdronk. Een aanrader voor iedereen die een minder zoet en minder zwaar kerstbier zoekt. Sinds 1990 wordt dit bier niet meer gebrouwen door de abdij van Tongerlo, maar wel door de Vlaams-Brabantse brouwerij Haacht. Deze ken je zeker van het pilsbier Primus of één van de vele andere bieren die de brouwerij rijk is.
10. Super des Fagnes Noël
*Brouwerij: Brasserie des Fagnes (Namen)
*Alcoholpercentage: 8,5%
In de gemeente Mariembourg ligt een gezellige brouwerij waar de bieren van Super des Fagnes worden gebrouwen. Tegenwoordig zijn ze in grote delen van het land te verkrijgen, net zoals hun kerstbier. Het is een donker bier dat in tegenstelling tot z’n soortgenoten in deze lijst qua alcoholpercentage nog meevalt. Voor wie niet veel van bier kent: het is vergelijkbaar met een Duvel. Van midden oktober tot midden januari is dit kerstbier beschikbaar. Het zit vol smaak en is een uitstekend degustatiebier.
11. Gordon X-Mas
*Brouwerij: Palm (Vlaams-Brabant)
*Alcoholpercentage: 8,8%
Het kerstbier bij uitstek is natuurlijk de Gordon X-Mas, die tegenwoordig in Steenhuffel bij brouwerij Palm zit. Het bier heeft al een hele geschiedenis die meer dan honderd jaar terug gaat. De Brit John Martin introduceerde in het begin van de vorige eeuw de Britse bieren of ales in onze contreien. De meeste van die bieren zijn intussen in vergetelheid geraakt, behalve Gordon’s. En dan vooral de X-Mas, het bier waar de meeste mensen aan moeten denken wanneer we het over kerstbier hebben. Het is ook wel schitterend bier met een smaak die je onmiddellijk herkent. Heel lekker bij wildgerechten.
12. Dobbel Palm
*Brouwerij: Palm (Vlaams-Brabant)
*Alcoholpercentage: 5,7%
En nu we toch bij brouwerij Palm zijn, nemen we meteen de Dobbel Palm erbij. Het bekende amberkleurige bier is de laatste jaren misschien een beetje minder hip geworden, maar het blijft een absoluut pareltje. Al is het maar omdat het alcoholpercentage nauwelijks hoger ligt dan dat van een normaal pintje. Het is ook iets zoeter waardoor je de perfecte afwisseling hebt met de gekende smaak van pilsbieren. Bovendien kan je in de winterperiode op café de Dobbel Palm drinken zoals een pintje, want ook het kerstbier heeft een vrij laag alcoholpercentage. Als BOB er ’s avonds dan toch eentje zou drinken, hou het dan misschien bij een Dobbel Palm in plaats van een zwaar kerstbier.
13. St-Feuillin Cuvée de Noël
*Brouwerij: Brasserie St.-Feuillien (Henegouwen)
*Alcoholpercentage: 9%
Alom tegenwoordig is ook St.-Feuillin, een bier dat naast een blonde en een bruine variant, en een tripel, ook een kerstversie heeft gekregen. Het kerstbier is robijnrood door het gebruik van gebrande gerst. Naast de aangename geur is dit bier natuurlijk ook gewoon heel lekker om te drinken. Na het brouwproces, waarvoor ook weer verschillende gebrande moutsoorten zijn gebruikt, verblijft dit bier nog een hele tijd in een koude kamer.
14. Grimbergen Winter
*Brouwerij: Grimbergen (Vlaams-Brabant)
*Alcoholpercentage: 6,5%
Grimbergen maakt al lang één van de lichtere abdijbieren en tegenwoordig horen daar ook een zomerbier en een winterbier bij. De voorbije zomer genoten we van Grimbergen met een citrussmaakje, in de winter komt de typische karamelsmaak terug. Veel kruiden ook in dit best aangename biertje. Je kan het een hele winter verkrijgen en dus is het geen zuiver kerstbier. Op sommige plaatsen steekt Grimbergen Winter ook op vat, en dat is natuurlijk nog iets lekkerder.
15. Gauloise Christmas Ale
*Brouwerij: Brasserie du Bocq (Namen)
*Alcoholpercentage: 9,7%
Brasserie du Bocq is de Gauloise beginnen brouwen in 1858. Het was de eerste creatie van deze inmiddels beroemde brouwerij. De inspiratie voor de naam komt van de Gallo-Romeinse sites die in de buurt liggen. Het is volgens de website van Brasserie du Bocq ook een bier volgens de Gallische brouwkennis, wat dat ook moge betekenen. Het kerstbier is een donker bier dat heel mooi in contrast staat met de sneeuwwitte schuimkraag. Je proeft ook hier weer veel kruiden, waaronder koriander. De nasmaak is licht bitter. Het bier past perfect bij wild of rood vlees. En bij een stukje kalkoen met de feestdagen gaat het natuurlijk ook.
16. Goliath Winter
*Brouwerij: Brasserie des Legendes (Henegouwen)
*Alcoholpercentage: 7%
We geven het toe, je gaat waarschijnlijk al iets langer moeten zoeken om dit bier in een winkel te vinden. Maar toch wilden we het absoluut in deze lijst zetten, aangezien Goliath één van onze persoonlijke favorieten is. De tripel hoort bij de beste die ons land te bieden heeft. Het winterbier staat in vergelijking daarmee wel een klein trapje lager, maar het is perfect om bij een feestmaal te serveren. Met een andere moutselectie wordt dit bier gedurende een beperkte tijd gemaakt. Brasserie des Legendes stelt dat ze het enige bier in ons land maakt dat voor de volle honderd procent op één domein gebrouwen wordt: van de grond tot in de mond dus.
17. Abbaye d’Aulne Super Noël
*Brouwerij: Brasserie du Val de Sambre (Henegouwen)
*Alcoholpercentage: 9%
Ook dit bier bevat weer veel hop en veel kruiden, waardoor het heel vol in de mond ligt. Je proeft ook een hint van likeur en appelsienschil. Dit donkere bier is dus ook behoorlijk fruitig en daardoor uitstekend om met de feestdagen in alle rust te degusteren. Super Noël is beschikbaar van midden oktober tot eind januari.
18. Leffe Kerst
*Brouwerij: AB Inbev (Vlaams-Brabant)
*Alcoholpercentage: 6,6%
Je kan niet langs een café passeren zonder dat er iemand van een Leffe zit te genieten. Tenzij het een café zonder Leffe is natuurlijk, maar dat is vrij zeldzaam. Het bier is dan ook veel commerciëler dan de meeste andere kerstbieren hierboven, maar net omdat het zo populair is, moet het kerstbier van Leffe zeker in deze lijst staan. Ook hier staan kruiden centraal en je zal toetsen van kruidnagel en karamel proeven. Het is ook niet zo zwaar, dus ideaal om op café te drinken.
19. Saint-Martin Cuvée de Noël
*Brouwerij: Brunehaut (Henegouwen)
*Alcoholpercentage: 8,5%
Al bijna duizend jaar geleden werd in de abdij van St. Martin bier gebrouwen. Met kerst kunnen we tegenwoordig de St. Martin Cuvée de Noël drinken. Het is een donker amberbier met een smaak van verschillende kruiden. Je proeft kaneel, kruidnagel en oosterse specerijen. De brouwerij raadt dit pittige bier aan bij sterke kazen of bij kruidig vlees. Ook bij lamsvlees smaakt dit bier wel. Een zeer sterke aanrader.
20. Affligem Christmas
*Brouwerij: Alken-Maes/Affligem (Vlaams-Brabant)
*Alcoholpercentage: 9%
Van oorsprong hoort dit bier bij de abdij van Affligem, maar tegenwoordig vindt het onderdak bij het grote Alken-Maes. In vergelijking met het traditionele bier is de Christmas vrij zwaar. De smaak is zoet en toch ook vrij bitter. Je proeft een lichte karameltoets en ook wel een appelsmaak. Pittig bier dat ook weer uitstekend geschikt is bij een feestelijk maal. Op uw gezondheid en alvast prettige feesten!
