Jay Z heeft met een over de top media event Tidal geherlanceerd, de streamingdienst die hij onlangs kocht en in concurrentie gaat met onder meer Spotify en Deezer. Tidal belooft betere audiokwaliteit én een businessmodel dat vriendelijker is voor artiesten. Maar deugt het? En gaat de Jigga er de wereld mee veroveren?

Jay Z kocht Tidal voor ongeveer 50 miljoen van het Zweedse Aspiro, een onderdeel van mediagigant Schibsted. In 31 landen, maar voornamelijk in Zweden, Denemarken, Duitsland, Noorwegen en Polen heeft de streamingdienst momenteel 580.000 betalende klanten. Dat is een fractie van wat Spotify momenteel claimt aan betalende streamers, namelijk 15 miljoen wereldwijd.

Gisteren herlanceerde de Hov dan Tidal in de aanwezigheid van 17 van de grootste namen in pop en rock, meteen ook de aandeelhouders in Tidal: Rihanna, Madonna, Kanye West, Nicki Minaj, Alicia Keys, Jason Aldean, Daft Punk, Jack White, Arcade Fire, Beyoncé, Chris Martin van Coldplay, … Ze hebben allemaal aandelenopties gekregen van Jay Z.

Jay “I’m a business, man” Z

In ruil gaan ze exclusieve content, primeurs en op termijn wellicht ook concerttickets geven aan Tidal. Binnen de kortste keren was #RIPSpotify trending op sociale media. Want, wat Jay “I am a business, man” Z aanraakt heeft de neiging om in goud te veranderen, plus, de steun die hij krijgt van zijn collega’s, qua name dropping kan het tellen. Zo is Taylor Swift bijvoorbeeld wél te streamen op Tidal.

Maar, hoe realistisch is het allemaal? Tidal, in tegenstelling tot de belangrijkste concurrenten, heeft geen gratis plan. Als je het wil gebruiken, betaal je. Er zijn twee opties: eentje aan 10 euro per maand en eentje aan 20 euro per maand. De eerste optie geeft standaard geluidskwaliteit, de tweede geeft lossles-kwaliteit, en dat laatste is het grote selling point van Tidal. Want al de rest, van het aantal nummers dat beschikbaar is, tot de interface, daar zit nauwelijks verschil op met de concurrenten.

Lossless

Lossless betekent streaming in FLAC, met een bitrate van 1411kbit per seconde. Door deze hoge bitrate, die een factor 4,5 keer hoger is dan die van Spotify en Deezer, gaan bijna geen details in de muziek verloren. Door de compressie naar mp3 en de bijbehorende lagere bitrate boet de muziek op Spotify en Deezer in aan kwaliteit. Hoe en of het belangrijk is, daar komen we straks op terug.

Momenteel zijn er wereldwijd ongeveer 40 miljoen mensen die betalen om muziek te streamen. Als ze plusminus 10 euro per maand neerleggen, zijn ze af van advertenties, kunnen doorgaans een groter aanbod raadplegen en kunnen ze in sommige gevallen ook de muziek streamen als er geen internetverbinding is voor hun smartphones op MP3-spelers.

De 6 procent

Spotify beweert dat het ondertussen 15 miljoen betalende klanten heeft op een totaal van 60 miljoen subscribers. Deezer claimt 16 miljoen users van wie er 5 miljoen betalen, maar een pak van die betalende accounts komen van deals genre gratis premium streaming bij aankoop van dit of dat. Google Play Music weigert cijfers te geven, alleen dat er een groei was van 13 procent het jongste jaar.

Soit, in totaal dus iets van een 40 miljoen wereldwijd betalende subscribers. Netflix alleen heeft er 57,4 miljoen. Er is nog iets: blijkbaar is zelfs in dit prille stadium van de streamingrevolutie het aantal gebruikers dat wil betalen al voor een groot stuk bereikt. Als op dit moment de grote aanbieders van gratis luisteren zoals Spotify daarmee zouden stoppen en alleen nog een betalend model aanbieden, dan zou 86 procent van hun gebruikers meteen overstappen naar een gratis alternatief. Slechts 6 procent zou ook daadwerkelijk gaan betalen.

Dr Dre & Apple

Zo zijn we heel benieuwd wat Apple gaat doen deze zomer, wanneer het met z’n eigen streamingdienst begint. Apple kocht Beats (van Dr Dre) voor drie miljard dollar vorig jaar, en niet voor de headphones, maar wel voor de Beats-streamingdienst die Dre samen met zijn partner Jimmy Iovine had opgezet.

Beats Music is een klein jaartje geleden ongeveer op dezelfde manier in de markt gezet als Tidal nu. Het zou – in tegenstelling tot Spotify – ervoor gaan zorgen dat muzikanten een groter deel van de koek zouden krijgen. Het zou ook niet gratis zijn, en het mikte op kwaliteit en een publiek dat meerwaarde zocht.

Beats Music heeft momenteel amper 300.000 subscribers. Bovendien blijkt uit de eerste royalty payments dat het niet meer maar minder betaalde aan artiesten.

Deezer Elite

Tidal vertrekt met een half miljoen subscribers, maar die zitten voornamelijk in een handvol landen in Noord-Europa. Bovendien blijkt dat van dat half miljoen er maar 15.000 zijn die het duurdere plan van 20 euro nemen.

Deezer is momenteel Deezer Elite aan het uitrollen, voor 15 euro per maand. Het geeft ook FLAC-kwaliteit, maar werkt alleen met Sonos-speakers. Nu maakt Sonos best aardige speakers, maar we hebben het hier niet over het niveau materiaal dat HiFi-adepten kopen die ook echt het verschil willen en kunnen merken.

Deezer zegt dat het sinds het begin van het jaar 200.000 van die Elite-accounts heeft verkocht, en dat het aantoont dat er wel degelijk een markt is in streaming voor audiofielen.

Eigenlijk is het CD-kwaliteit

Een echte audiofiel zal je echter zeggen dat wat Deezer, maar ook Tidal nu “high resolution streaming” noemen of waarvan ze zeggen dat je er de muziek mee gaat horen zoals ze door de muzikanten in de studio gemaakt is, eigenlijk CD-kwaliteit is (16-bit/44.1 kHz). Meer dan dat “kan een Sonos-systeem niet aan” – wat overigens niet wil zeggen dat het slechte kwaliteit is.

Wie echt echte “lossless” wil moet gaan voor 24-bit/96 kHz of zelfs 24-bit/192 kHz. En dat is waar Neil Young op mikt met zijn Pono-speler, die binnenkort ook te krijgen is, maar dat is een player, zoals een iPod, en heeft niks met streamen te maken.

Getest

We hebben het overigens eens getest, en de realiteit is dat je het verschil tussen FLAC en MP3 zelfs amper of niet hoort op zo’n speakers. Tidal hebben we ook getest, op zowel een goed draadloos speakersysteem als op een echte goeie (en toegegeven dure) set speakers (niet draadloos, want zoals elke geluidssnob je zal vertellen: er zijn geen goeie draadloze speakers).

In het dat laatste geval hoor je het wel, net zoals in een echt goeie koptelefoon. Of het je van je sokken blaast, dat verschil? Ook niet meteen.

Bottomline in deze discussie is dat die betere kwaliteit voornamelijk tot zijn recht komt op installaties waar audiofielen aardig wat geld voor neertellen. En dat die propositie van beter digitaal geluid die de streamingdiensten beloven voor 99 procent van de oren weggesmeten geld is.

“Only the scientists went to 96, and who cares about science? This is music. We’re talking about how you feel.”

Vorig jaar hadden we het geluk om met Neil Young te kunnen praten over zijn Pono. “Every musician went to 192 kHz”, zei hij in verdediging van zijn speler. “Only the scientists went to 96, and who cares about science? This is music. We’re talking about how you feel.”

Daar valt weinig tegen in te brengen. En toen hij het ding op ons hoofd zette, waren we er ook echt van overtuigd dat hij gelijk had. Maar, eerlijk is eerlijk, als ik mijn echtgenote naar de Pono laat luisteren, met standaard issue iPhone-oortjes, hoort ze geen zak verschil.

Alleen water is gratis volgens Jay Z

Nu we het toch over de 99 versus 1 procent hebben: Jay Z claimt dat hij met Tidal een platform lanceert dat van artiesten is voor artiesten. “A majority of the company will be owned by artists. The move brings financial benefits, but it is also powerfully symbolic in a business where musicians have seldom had direct control over how their work is consumed. This is a platform that’s owned by artists. We are treating these people that really care about the music with the utmost respect”, zegt Jay Z daarover.

En: “Water is free. Music is $6 but no one wants to pay for music. You should drink free water from the tap — it’s a beautiful thing. And if you want to hear the most beautiful song, then support the artist”. Het probleem is natuurlijk dat zelfs kraanwater niet gratis is – we betalen er alleen niet voor telkens we een glas drinken. Jay Z wil trouwens niet zeggen hoeveel artiesten per stream gaan krijgen op Tidal.

Maar zelfs als voormalig drugsdealer Jay “I am a business, man” Z op dat vlak goede intenties heeft, is dat geen selling point. Het is niet zo dat het legertje topsterren waarmee hij zich tijdens de herlancering van Tidal omringde en die samen meer dan twee miljard op hun rekeningen hebben staan meteen de doorsnee-muziekliefhebber doet denken: “wat een schande dat die mensen zo weinig worden betaald”. En het is ook maar de vraag of je een generatie die opgegroeid is met gratis muziek gaat kunnen doen betalen of laten blijven betalen met de belofte van beter kwaliteit die de meeste niet eens kunnen horen.