Een wiskundig correcte reactie op de VRT-campagne: wat krijg je voor 12 cent per dag?
De VRT beschouwt zijn betaalpubliek als zijn kijkpubliek. Wat uiteraard een normale ambitie moet zijn. Maar een doelpubliek en het werkelijke kijkpubliek laat meer en meer een serieuze discrepantie zien.
Uiteraard als doel van televisie maken is gewoon de spreekbuis zijn van verzuilde elementen … dan krijg je in een internetmaatschappij op den duur wel het deksel op uw neus. De nieuwsredactie wordt onderuitgehaald door messageboarden, blogs , online kranten, en newsmonkey-modellen. De films worden onderuitgehaald door het download-, sharing- en netflix-model. Voetbalrechten worden onderuitgehaald door streamingdiensten. Wat blijft er nog over om naar de VRT te kijken of te luisteren, tenzij als je toevallig in de ‘internetloze’ val zit?
Klassieke truc
De klassieke truc om iets enorm goedkoop te doen lijken, is het bedrag per dag afficheren. Je krijgt interestinkomsten in een bedrag per jaar te zien, en uw interestuitgaven in een bedrag per dag. In feite had de VRT nog een stapje verder kunnen gaan door alles uit te drukken per uur: wat krijg je nog voor een halve cent, de VRT kost een halve cent per uur …
Net alsof we met 6 miljoen Vlamingen 24 uur aan het tv-scherm hangen … We zitten nu dagelijks met een iPad in de ene hand en de zapper in de andere hand te media-switchen. Een vraag van de familie van ‘hoe oud is die acteur’ wordt opgezocht bij bestweter Google en binnen de 30 seconden beantwoord. Elke reclamepauze is een plas- en zappauze.
De slogan van VRT klinkt 12 cent per dag. Dat is een abonnement van 44 euro per jaar. Aangezien 300 miljoen ingeschreven staan in de begroting, betaalt de Vlaming 50 euro per jaar. Een modaal gezin betaalt 200 euro per jaar.
Hoeveel mensen kijken nu nog naar de VRT? Gelukkig zweven de kijkcijfers voor enkele programma’s nog altijd rond de 1 miljoen kijkers. De Top 20 is voor 50 procent in handen van onze gesubsidieerde tv-kanaal. En ja we mogen veronderstellen dat 1 miljoen mensen ongeveer elke dag naar de VRT kijken. Daarom moet je eerlijkheidshalve de kostprijs per dag keer 6 doen.
VRT kijken op abonnementsbasis kost 300 euro per jaar. Wie wil een jaartje naar de VRT kijken voor 300 euro? Wat heb je liever 300 euro voor 2 wereldvreemde zenders of gratis naar vier commerciële zenders die hun aanbod aanpassen aan uw verlangens? De waarheid is 6 keer duurder. Wie is bereid op abonnementsbasis 300 euro te betalen voor een uurtje vakbondspropaganda tijdens de stakingsdagen. Wie betaalt 300 euro voor zijn dagelijks uurtje politiek gelul van linkse signatuur?
De waarheid
De waarheid zou kunnen zijn, dat mensen gewoonweg niet meer bereid zijn om 300 euro te geven voor wat ze daar dagelijks zien. De inconvient truth is dat VRT zelfs in alle tinten grijs zijn kijkerspubliek zou zien verschrompelen naar 100.000 betalende kijkers. Stel u voor dat uw abonnement inderdaad 300 euro per jaar gaat kosten … Dan krijg je een Grieks opdoekscenario van een subsidieverhaal die al jaren veel te lang geduurd heeft. En terecht, want wat mensen niet bereid zijn te betalen, moeten we niet in de strot rammen van de mensen.
Zelfs met kijkcijfers van 25 procent marktaandeel moeten we durven zeggen waar het op staat. Het is not done in een vrije democratische maatschappij dat we de mediacontent op een dergelijke ondemocratische manier financieren … Content die je niet kiest moet je niet betalen. Content die zogenaamd vrij blijft van reclame moet maar een ander model van financieren zoeken. Een abonnement is de meest logische keuze. En wanneer niemand nog dat abonnement wil betalen, heb je een probleem. Je maakt iets waar niemand bereid is voor te betalen, of waarvan de maatschappelijke waarde veel lager ligt dan de kostprijs.
Je bent aan het overdrijven zul je zeggen. Wel we gaan er eens op een andere manier naartoe rekenen: gemiddeld kijken we 3 uur tv per dag? Vlaanderen betaalt de VRT 300 miljoen voor 1000 uur tv. Tv maken kost 300.000 euro per uur. 1 miljoen Vlamingen betalen VRT 30 cent per uur tv. Zie hier komt de waarheid die 30 keer duurder is dan het 1 cent-verhaal. 30 cent is niet veel, voor mensen die bereid zijn om 5 euro te betalen voor een goeie film. Of mensen die 25 euro betalen voor een voetbal tv-kanaal.
Echte tv of goeie tv of boeiende tv mag blijkbaar meerkosten dan 30 cent per uur. Mensen willen gerust wel 10 keer meer betalen voor goeie tv. Om 300 euro per jaar op te hoesten, zou tv dus van die kwaliteit moeten gemaakt worden, dat mensen bereid zijn daar 3 euro per uur voor te geven …
Dus filmkwaliteit, met het budget van een Steven Spielberg en de schaalgrootte van de wereld als mijn dorp, is waar VRT voor moet gaan om te overleven op deze aardbol. Niet het myopisch focussen op de Nederlandstalige ambtenaar die na zijn dagelijkse pendel zijn vermoeide ledematen op de poef takelt en voor zijn 4K LED-breedbeeld met THX zit te turen met als enige inspanning zijn vinger op de zapknop, naar wat de VRT denkt dat wij moeten denken …
Schaalgrootte
Onze VRT mist schaalgrootte. De schaalgrootte van het Nederlandstalig taalgebied is 20 miljoen. Zij kan 4 keer meer publiek vinden dan het huidige publiek. Door haar microscopische Vlaams politieke focus beperkt zij haar publiek bereik. Vier keer meer publiek levert vier keer meer budget op. Dan pas wordt een betaalzender een betaalbaar alternatief. Uw abonnement van 0,5 euro per uur wordt een betaalbaar alternatief stukje tv waarvoor je best wel wilt betalen.
En ja. Dus iedereen akkoord dat VRT meer kost dan 12 cent per dag, in totaal zelfs 30 keer meer kost. Dus dat tv aan die prijs niet verplicht kan worden, maar een vrije keuze moet zijn. De vrije keuze moet zorgen dat de VRT content maakt die de burgers willen zien, en die voldoende toegevoegde waarde heeft voor de burger, zodat hij bereid is daar 50 cent per uur voor te betalen. Dan pas heb je een maatschappelijke rol te vervullen. Weg van het politieke propaganda model, en op naar een model waar elke kijker bereid is de kostprijs op te hoesten.
Ook dat is een tax-shift. Een Vlaamse tax-shift kan inderdaad 50 euro per jaar meer inkomsten bezorgen voor de burger, en 50 euro vrije keuze budget voor ‘cultuur – tv – film – sport’ in de multimedia kanalen.