Wetenschappers weten dat we niet allemaal op dezelfde manier op medicijnen reageren, en dat kan aan veel factoren liggen, variërend van je eetgewoonten tot je genetische samenstelling. Maar wist je dat ook je voorouders een invloed hebben op jouw gezondheid?
Er is wetenschappelijk bewijs dat de homo sapiens en neanderthalers zich tienduizenden jaren geleden samen hebben voortgeplant. Daardoor bezitten we vandaag een bepaalde hoeveelheid genen die aan ons zijn doorgegeven door de neanderthaler-voorouders, en door andere uitgestorven menselijke soorten, zoals de mysterieuze Denisovian. Dat aandeel neanderthaler-genen kan variëren van 1 tot 3 procent, afhankelijk van het individu, en hangt in het algemeen af van de geografische herkomst, waarbij mensen van Euraziatische afkomst een hoger aandeel hebben.
Oude genen hebben nog steeds invloed
Toch kan het aandeel van oeroude genen vandaag nog een impact hebben jouw gezondheid, volgens een nieuwe studie gepubliceerd in The Pharmacogenomics Journal. De aanwezigheid van Neanderthaler-genen in het moderne menselijke genoom kan het vermogen van sommige mensen om gewone geneesmiddelen veilig te verwerken, in gevaar brengen.
Wanneer we geneesmiddelen innemen, moet ons lichaam ze op een bepaald moment verwerken, wat de rol is van een familie van katalysatoren die bekend staan als cytochroom P450-enzymen. De genen die voor die enzymen coderen, bestaan in verschillende versies; de meest voorkomende is bekend als CYP2C91 en wordt gedragen door ongeveer 88 procent van de moderne Europeanen.
De overige 12 procent is drager van een allel, CYP2C92 genaamd, dat slechts één nucleotide verschilt van CYP2C91, maar ongeveer 70 procent minder efficiënt is bij het afbreken van geneesmiddelen zoals gewone anticoagulantia of anti-epileptica. Volgens de auteurs van de studie worden CYP2C92-dragers geclassificeerd als “trage stofwisselaars” en hebben zij daarom mogelijk lagere doses van bepaalde geneesmiddelen nodig dan niet-dragers.
Gevolgen van prehistorische liefdesaffaires
Volgens de auteurs zou die bijzonderheid wel eens afkomstig kunnen zijn van de neanderthalers, die een vrij vergelijkbare genetische structuur hadden. Om dat te verifiëren, hebben zij genetische sequenties onderzocht van mensen die tot 146 verschillende families behoren en deze vergeleken met een database van moderne en oude genomen van mensachtigen. De resultaten wijzen erop dat deze twee genetische varianten inderdaad van Neanderthaler-DNA zijn afgeleid en hun weg naar ons genoom hebben gevonden als gevolg van intieme, vruchtbare relaties tussen onze voorouders en deze uitgestorven verwanten.
De onderzoekers wijzen erop dat deze genetische uitwisseling tussen de twee stammen ongeveer 60.000 jaar geleden is begonnen, en dus tot op vandaag nog steeds gevolgen heeft voor onze gezondheid. “Dit is een geval waar vermenging met Neanderthalers een direct klinisch effect heeft”, vat Hugo Zeberg, een van de auteurs van de studie, samen. In dit geval dus niet echt in ons voordeel. Maar wetenschappers kunnen voortaan rekening houden met deze informatie bij de ontwikkeling van nieuwe behandelingen.