Het is intussen meer dan 50 jaar geleden sinds de eerste door de mens gemaakte objecten op Mars zijn terechtgekomen. De twee sondes, de Mars 2 en Mars 3, werden in 1971 door de Sovjets richting de rode planeet geslingerd, maar faalden allebei in hun opzet. Zij werden uiteindelijk niet de eerste objecten die op Mars konden landen, maar werden een andere primeur: het was de eerste keer dat mensen afval op een andere planeet hadden gedumpt.
Intussen bevindt zich steeds meer afval op de rode planeet. De voorbije 50 jaar zijn immers al 18 missies geland (of neergestort) op Mars. Sommige daarvan, zoals de missie van de Marsrover Perseverance en de Zhurong, de eerste Chinese rover, zijn nog niet gedaan.
Andere, zoals de restanten van bovengenoemde Sovjetsondes, maar ook rovers zoals Opportunity, liggen nu gewoon op de rode planeet te vergaan. In totaal zouden zich volgens de NASA negen inactieve voertuigen bevinden op de oppervlakte van Mars. Daar worden tuigen die op de rode planeet neerstortten nog niet bijgerekend.
Afval van de landingsmodules
Maar niet enkel de robots zelf worden uiteindelijk stukken schroot. Voor elke missie naar de oppervlakte van Mars moet immers een module worden meegebracht, die ervoor moet zorgen dat een robot heel aankomt op zijn bestemming. Dergelijke modules zijn onder andere uitgerust met warmteschilden, zodat de lading niet opbrandt in de atmosfeer, en parachutes en ander landingsgestel om ervoor te zorgen dat een rover veilig op de oppervlakte terecht komt.
Al die zaken worden uiteindelijk afgedankt, in verschillende fases. Daardoor denken wetenschappers nu dat de oppervlakte van de rode planeet intussen bezaaid is met talloze stukjes afval. Dat bevindt zich intussen overal: Zowel de Perseverance, als zijn voorgangers Curiosity en Opportunity, hebben al afval gevonden op Mars, dat werd geproduceerd bij hun eigen landing.
Tonnen afval
In totaal zou zich meer dan 7 ton afval bevinden op de rode planeet, volgens berichtgeving van The Conversation. Dat werd berekend door na te gaan hoeveel massa er in totaal al naar Mars is gestuurd (9.979 kilogram), en vervolgens af te trekken hoeveel de rovers wegen die nu nog actief zijn (2.860 kilogram).
Dat klinkt misschien nog niet als een enorm grote afvalberg, en dat is het ook niet. Maar hoe vaker er missies naar Mars worden gestuurd, hoe meer dat afval zich zal accumuleren. En dat zou toekomstige missies wel eens in gevaar kunnen brengen. Het Perseveranceteam is nu bijvoorbeeld al aan het nagaan of afval stalen die worden verzameld, kan contamineren.
Vanaf volgend decennium willen zowel de NASA als diens Chinese tegenhanger, de China National Space Administration (CNSA), bovendien mensen naar Mars sturen. Uiteindelijk willen sommige ruimtefanaten zoals Elon Musk zelfs een volledig zelfondersteunende kolonie bouwen op de planeet. In dat geval zal het ongetwijfeld niet blijven bij slechts 7 ton afval. De mensheid produceert jaarlijks immers zo’n twee miljard ton.
(kg)