De wereldwijde vernietiging van woudgebieden is vorig jaar vertraagd, maar de cruciale klimaatdoelstelling om de ontbossing tegen het einde van dit decennium een halt toe te roepen, zal zonder dringende maatregelen nog steeds niet worden gehaald. Dat staat in een rapport van de milieugroep Climate Focus.

De onderzoekers stelden vast dat de wereldwijde ontbossing vorig jaar met 6,3 procent is gedaald. In een aantal landen, onder meer Indonesië, kon een sterke vooruitgang worden geboekt. Maar toch ging vorig jaar in totaal nog bijna 7 miljoen hectare woudgebied verloren.

In de meest cruciale tropische regenwouden, die een belangrijke rol vervullen in de opslag van koolstofdioxide en een grote biodiversiteit vertonen, ging de ontbossing bovendien met amper 3 procent achteruit. De ontbossing vorig jaar vertegenwoordigde een uitstoot van koolstofdioxide die gelijk was aan de gezamenlijke emissies van de Europese Unie en Japan.

Glasgow

“Wanneer er geen einde wordt gemaakt aan de ontbossing, zal de opwarming van de aarde niet binnen de verhoopte grenzen van 1,5 graad Celsius tegenover het begin van het industriële tijdperk kunnen worden beperkt”, stippen de onderzoekers aan. 

Op de klimaattop van de Verenigde Naties vorig jaar in Glasgow werd toegezegd tegen het einde van het decennium de boskap te stoppen. De vernietiging van bossen veroorzaakt ongeveer 10 procent van de wereldwijde uitstoot van koolstofdioxide.

Op basis van de huidige trends zou de verklaring van Glasgow echter even hol blijken als de beloftes die acht jaar geleden werden gedaan om voor de start begin van dit decennium een einde aan de ontbossing te maken.

“De verklaring van Glasgow was een belangrijk moment”, betoogt Erin Matson, consulent bij Climate Focus. “Maar de inspanningen liggen niet op schema. Er is een bescheiden verbetering merkbaar, maar zelfs dat succes zou wel eens tijdelijk kunnen zijn. Veel landen kiezen er immers voor de beschermende maatregelen af te schaffen of terug te schroeven.”

Brazilië

De zwaarste ontbossing vorig jaar werd opgetekend in Brazilië, waar de boskap onder president Jair Bolsonaro is toegenomen, nadat zijn voorganger Luiz Inácio Lula da Silva voor een grotere bescherming van het gebied had gezorgd.

“De verkiezingsstrijd tussen die twee mannen eind oktober wordt door vele wetenschappers dan ook omschreven als een ogenblik dat wellicht het lot van het Amazonegebied zal bepalen”, merken de analisten op.

Vier van de top vijf landen met de grootste ontbossing – Brazilië, Bolivia, de Democratische Republiek Congo en Paraguay – hebben de houtkap vorig jaar nog opgevoerd. “De uitzonderlijke vooruitgang in sommige landen toont echter dat de doelstelling voor het einde van dit decennium nog steeds haalbaar is”, beklemtonen de analisten.

Tropisch Azië

Indonesië en zijn buurland Maleisië hebben de vernietiging van bossen vorig jaar met ongeveer 25 procent verminderd. Daarmee is tropisch Azië de enige regio in de hele wereld die op weg is om tegen eind dit decennium de ontbossing te stoppen.

“Om tegen einde dit decennium de ontbossing een halt toe te roepen, zal een jaarlijkse daling met 10 procent noodzakelijk blijken”, werpen de analisten nog op. “Dit betekent dat de huidige vertraging van de ontbossing onvoldoende is. In sommige landen is het bosareaal sinds het begin van deze eeuw weliswaar toegenomen, maar deze winst is kleiner dan de gebieden die verloren zijn gegaan.”

Nog meer klimaatvoordelen

“Het behoud van bosgebied heeft nog meer klimaatvoordelen dan de opslag van koolstofdioxide”, geeft Frances Seymour, conservationist bij het World Resources Institute (WRI), aan. “Dat is te danken aan hun bladerdak, dat immers eveneens helpt om de planeet af te koelen. 

Uit het rapport blijkt nog dat de ontbossing in Ivoorkust en Ghana door de stopzetting van de boskap voor cacaoplantages vorig jaar met respectievelijk 47 procent en 13 procent is gedaald. In Gabon bleken nieuwe nationale parken en maatregelen ter bestrijding van illegale houtkap tot een daling met 28 procent te hebben geleid. Mexico, Venezuela, Colombia en Guatemala konden vorig jaar eveneens een afname van de ontbossing melden.

(lb)