De federale regering heeft alvast 3,3 miljoen euro extra uitgetrokken om het loon van 80 bijkomende imams te kunnen betalen. Er zullen ook meer nieuwe moskeeën worden erkend. Die strategie past in een filosofie van een meer geïntegreerde islam, luidt het, en moet radicalisering voorkomen. Niet echt een goed idee, als je het ons vraagt. Hier is waarom.
“In de strijd tegen de radicalisering is het belangrijk dat we de jongeren niet naar de radicale moskeeën drijven. Het geeft ons ook meer gesprekspartners” argumenteert justitieminister Koen Geens (CD&V).
De afgelopen maanden kwamen vanuit de Vlaamse en Brusselse regering heel wat aanvragen voor de officiële erkenning van nieuwe moskeeën. De federale regering trok daarom ook 3,3 miljoen euro uit om het loon van 80 bijkomende imams te kunnen betalen.
Vooral in Vlaanderen werden de afgelopen jaren bijzonder weinig moskeeën officieel erkend, maar daar komt nu verandering in. De nieuwe moskeeën en imams worden “eerst grondig onderzocht door de Staatsveiligheid”. De hele operatie maakt deel uit van de antiterreurmaatregelen van de regering-Michel.
Raadsel
Bijna 50 moskeeën hebben nu een erkenningsaanvraag lopen bij de Vlaamse regering. Vooraleer een moskee erkend wordt, wint Vlaanderen het advies in van de gemeente, de provincie, de Staatsveiligheid en de Federale Overheidsdienst Justitie. Die laatste is bevoegd voor het loon van de imams, maar bijvoorbeeld ook pastoors.
Waar Geens & co het idee halen dat meer moskeeën, meer imams en meer islam gaan leiden tot een afname van de radicalisering, is ons een raadsel. Er is geen enkel bewijs wereldwijd te vinden dat die strategie werkt. Integendeel. Het getuigt ook alweer van een verontrustend gegeven: onze politici hebben er geen benul van waar die radicalisering van moslims en de toenemende polarisering tussen de islamitische en onze wereld nu eigenlijk komt.
Heilige huisjes
Op alles wat hierboven wordt aangehaald, zal wellicht weer de reactie komen “maar, uiteindelijk profiteert het christelijk en joods geloof ook van dat systeem van financiering. Waarom alweer de islam viseren?” Wel, het is wellicht ook hoog tijd om een ander heilig huisje neer te halen en inderdaad komaf te maken met dat systeem.
Anno 2016 zit de wereld immers anders in elkaar. We zijn wel wat slimmer geworden dank zij de wetenschap. We weten bijvoorbeeld ondertussen dat de bestaande religies uitvindsels zijn van mensen om maatschappijen van een sociale structuur te voorzien en dienden als medicament tegen een onverklaarbare existentiële angst.
God Spots en proteïnes
We kunnen zelfs pinpointen welk delen van onze hersenen je vatbaar maken om iets blind te geloven (er is niet één zogenaamde God Spot, er blijken er meerdere te zijn). En we weten ondertussen ook dat geloof (en een bereidheid tot volgen van leiders) niet echt een kwestie van intelligentie is of IQ, maar van hoe je hersenen geordend zijn, hoe groot bepaalde delen van je hersenen zijn, maar ook hoe je chemische en genetische huishouding in elkaar zit.
We gaan niet in detail treden, google het misschien, maar het komt erop neer dat bijvoorbeeld je bereidheid om iets blind te geloven ook afhankelijk is van de hoeveelheden van bepaalde proteïnes die je aanmaakt.
Fifty fifty
Wetenschappers zijn het er ondertussen ongeveer over eens dat 50% van de religieuze belevingen en overtuigingen in de mens daardoor te verklaren zijn. De andere 50% is wat ze “religious programming” noemen, wat we doorkrijgen van de maatschappij rondom ons. Ook daar is bijzonder interessant onderzoek naar gevoerd de jongste jaren, en blijkt dat bepaalde geloofsnoties zoals het geloof in een leven na de dood en dat godsdienst belangrijk is dingen zijn die haast instinctief zijn geworden door een evolutionair proces. Het bewijs daarvan is ondermeer dat het prevalenter is in gemeenschappen die geïsoleerd leven.
Ook andere vooruitgang die we geboekt hebben, maken ons duidelijk dat bestaande religies een broodje aap zijn. Onze kennis over het heelal bijvoorbeeld. Toch is het kot telkens weer te klein wanneer mensen als Stephen Hawking ons duidelijk maken dat de god uit de heilige boeken niet kan bestaan. We beschouwen de beleving van onze godsdienst, de vrijheid om je geloofsovertuiging te beleven nog steeds als een heilig principe en fundament van onze “verlichte” wereld.
Voorstel
Als we daar eens mee zouden stoppen, zou iedereen misschien kunnen inzien dat wat er momenteel aan het gebeuren is, die toenemende spanningen tussen de islam en de westerse wereld, in se niks te maken hebben met religie. Een beetje geschiedenis en context helpen ook al.
Moslims die hun religie echt kennen, weten bijvoorbeeld dat al dat gedoe met hoofddoeken, fatwa’s en de sharia, alleen maar opportunistische interpretaties zijn. 1.200 jaar geleden, tot pakweg 700 jaar geleden was de islamitische wereld absolute wereldtop op alle vlak. Van wiskunde tot romantische – en ja zelfs erotische poëzie.
Het waren de moslims van die tijd die bijvoorbeeld ervoor gezorgd hebben dat niet alle grote Griekse filosofische en wetenschappelijke werken uit de oudheid op de brandstapel zijn beland. In de bibliotheek van Cordoba zaten in de negende eeuw minstens 400.000 boeken – in het christelijke Europa van die tijd bestond er niet eens een bibliotheek met meer dan 400 boeken.
Het was – o ironie – de islamitische poëzie uit die periode die inspireerde tot het ontstaan van ons romantisch gedachtegoed en de hoofse cultuur, waarin vrouwen werden aanbeden door mannen en het idee voor het eerst in onze contreien werd gepromoot van respectvolle liefde tussen de seksen.
Moslims die nu die dingen en die glorieperiode aanhalen om het gelijk van de hedendaagse islam te bevestigen, hebben het overigens compleet mis: dat kon destijds alleen omdat er een cultuur van tolerantie binnen de islam bestond die sindsdien verdwenen is, zelfs in de meest gematigde vormen.
Het mag allemaal niet gezegd worden, maar het dragen van hoofddoeken, hijabs en burka’s door vrouwen heeft bijvoorbeeld niks met de islam te maken. Het zijn zelfs geen dingen uit het verleden, maar fantasietjes van gefrustreerde imams, emirs en moefti’s. Ze zijn geïnspireerd door cultureel gedrag dat dateert van voor de islam, en ironisch genoeg was het de bekering tot de islam in die gebieden die in toenemende mate, tot voor kort komaf met die dingen maakte.
Wie dat niet gelooft moet maar eens praten met mensen die pakweg dertig à veertig jaar geleden rondliepen in het Midden-Oosten of andere landen bezochten met een hoofdzakelijk islamitische bevolking: je zag toen amper gesluierde vrouwen.
Als er dan toch niks aan te doen is, en verder wordt gegaan op de piste om de verspreiding van die hedendaagse islam aan te moedigen, en dan nog onder het mom van het tegengaan van radicalisering, dan is hier een voorstel: verbindt er voorwaarden aan die we vandaag, in de moderne wereld, normaal vinden. Bijvoorbeeld: geen scheiding tussen mannen en vrouwen in de nieuwe moskeeën. Een minimum aantal vrouwelijk imams ook. Compleet open kaart spelen wat financiering betreft. Want, en dit is gewoon de realiteit, onze overheid heeft er totaal geen benul van wie de buitenlandse geldschieters zijn van die moskeeën.
Ongeveer alle rapporten die daar door onafhankelijke instanties over gemaakt worden stellen heel duidelijk dat geldschieters uit Marokko, Koeweit, Qatar, Saoedi-Arabië, Turkije, Iran en de Verenigde Arabische Emiraten invloed proberen te kopen door islamitische instellingen in het Westen te financieren. Een aantal van hen financieren bewust salafistische stromingen om de radicalisering van moslims hier te stimuleren.
We hebben hier al herhaaldelijk gepleit dat de eerste voorwaarde om de radicalisering tegen te gaan en het terrorisme te bestrijden het verbreken van relaties met een aantal van die landen is. Dat wordt pertinent geweigerd, voornamelijk omdat er bestaande financiële belangen spelen of nieuwe, zoals het opvrijen van Iran recentelijk weer bewijst.
Onze beleidsvoerders lijken ook maar niet te willen snappen dat wat moet gebeuren in eerste instantie met de moslims in het Westen moet neerkomen op het compleet scheiden van hun godsdienst en hun rol als burger in de maatschappij. Door nieuwe moskeeën en imams te financieren werken ze alleen maar het gegeven dat er geen seculiere islam meer bestaat in de hand. Elke oplossing om radicalisering in te dijken moet beginnen met een doorgedreven bannen van elke religieuze invloed op het beleid en het stoppen van financiering van “erkende” godsdiensten. Ze moeten ook uit het onderwijs.
United Snakes of America
Allemaal. Ook de christelijke. Als we dat niet doen zullen we belanden in hetzelfde straatje als de islam en achteruit gaan in plaats van vooruit. Want religies die onder druk staan, eender welke, worden altijd radicaler. Je kan dat nu al zien in de VS, waar de evangelische strekking steeds meer invloed krijgt, en de wetten die vrijheid van godsdienstbeleving misbruikt om idiote dingen als creationisme weer als verplicht onderdeel van het leerpakket te maken.
Wie dat weglacht: ik sta er versteld van hoe dat is geëvolueerd sinds ik zelf school liep in dat land, ondertussen dertig jaar geleden. Het is, bottomline, het gevolg van een andere domme maatregel, in casu van de VS het geven van immense, bijna volledige tax breaks aan religieuze instellingen en het handhaven van een legislatuur die georganiseerde godsdienst buiten de wetten stelt die voor andere ondernemingen gelden.
Op dat vlak zijn we de middeleeuwen nog steeds niet ontgroeid.