Veel blokkende studenten hebben niet genoeg aan koffie en zoeken tijdens de examens hun toevlucht in concentratiepilletjes. Het populairste medicijn is rilatine. Dat is niet verkrijgbaar zonder doktersvoorschrift, maar wordt tegenwoordig massaal doorgegeven onder studenten. Een doosje voor de fakbar-vrienden? Allemaal nogal louche, maar werken dat soort concentratiepilletjes ook effectief om beter te studeren? Newsmonkey vroeg het aan professor toxicologie Jan Tytgat.

Het gebruik van zogenaamde smartdrugs bij blokkende studenten zit al jaren in de lift. De populairste concentratiepilletjes zijn rilatine (met als werkzame stof methylfenidaat) en modafinil. Nochtans zijn deze medicijnen bij wet uitsluitend op doktersvoorschrift te verkrijgen. Er wordt dus heel wat gedeald tussen de boekenrekken van onze Vlaamse universiteitsbibliotheken. Ook de cijfers van de apotheken liegen er niet om. Zo blijkt uit de statistieken van het ‘Rijksinstituut voor ziekte- en invaliditeitsverzekering’ dat het aantal dagelijkse dosissen concentratiemedicijnen, dat jaarlijks over de toonbank gaat, sinds 2005 bijna vervijfvoudigd is. In 2015 werden in België maar liefst 2,8 miljoen dagelijkse dosissen rilatine voorgeschreven. Een dagelijkse dosis bedraagt zo’n twee tot drie pillen.

Wérkt het ook echt?

De vraag die op ieders lippen brandt: word je echt slimmer van die pilletjes? Toxicoloog Jan Tytgat van de KU Leuven bevestigt aan newsmonkey dat “rilatine effectief het studieproces vergemakkelijkt. Het middel is namelijk een amfetamine-afgeleide, en dus eigenlijk een variant op speed. Wie het inneemt kan zich wel degelijk beter op zijn leerstof concentreren. Natuurlijk is het niet zo dat je van rilatine slimmer wordt of een hoger IQ krijgt.” Wie zich aan concentratiepilletjes waagt, moet dus nog steeds zélf studeren. Wel liet Tytgat weten dat rilatine ook moeheid vermindert.

Pillen vs voedingstoffen

Dus: we slaan allemaal een voorraad concentratiepilletjes in en worstelen ons met een béétje moeite door de examens? Slecht idee, volgens Tytgat. Zo geeft de professor aan dat rilatine als geneesmiddel op voorschrift erg geschikt is voor volwassenen die aan narcolepsie of slapeloosheid lijden en voor kinderen met ADD, ADHD en hyperkinesie.

“Maar recreatief gebruik is af te raden, daaronder versta ik enkel rilatine nemen tijdens de examens, het sporten en het uitgaan.” De toxicoloog zegt ook dat het middel de eetlust vermindert. “Mensen die van kinds af aan rilatine nemen, hebben gemiddeld een kleinere lichaamsbouw en wegen ook minder. Tijdens de blok en de examens kunnen studenten beter aan voldoende sport doen, op tijd in hun bed kruipen en evenwichtig eten zodat ze alle gezonde voedingsstoffen binnen hebben. Als je dat doet, is het niet nodig om er nog iets extra bovenop te nemen.” Tytgat benadrukt ook dat het niet bewezen is dat rilatine een positief effect heeft op het studieproces als studenten de bovenstaande drie richtlijnen volgen.

Dopingcontrole?

Tijdens de eindejaarperiode van 2016 veroordeelde Tytgat fel het gebruik van rilatine zonder voorschrift bij blokkende studenten. Hij noemde het “een vorm van doping voor de hersenen” en stelde dat examenresultaten na rilatinegebruik eigenlijk niet eerlijk zijn ten opzichte van de cleane studenten. Toch zegt Tytgat nu aan newsmonkey dat hij geen voorstander is van dopingtests voor een universiteitsexamen: “Dat lijkt me overbodig.”