Biologie en psychologie worden door de sociale mediabedrijven gebruikt om de gebruiker verslaafd te maken, maar er bestaan wapens om terug te vechten. Dat blijkt uit een studie van psychologen aan de McGill University in Montreal. De auteurs pleiten daarbij voor een nieuwe manier van denken over het concept van de smartphone-verslaving.

De zogenaamde schermverslaving kan volgens de onderzoekers bekeken worden vanuit een evolutionair perspectief. Smartphones zijn een ongezond platform voor een gezonde impuls, want Evolutionaire en antropologische wetenschappen tonen duidelijk dat de menselijke soort zijn succes in grote mate heeft te danken aan zijn behoefte om informatie te zoeken en te leren van de medemens.

“Als onderdeel van dit leerproces vergelijken mensen zich ook constant met elkaar. In het verleden leidde deze vergelijking tot de creatie van groepen en uiteindelijk culturen”, zeggen de onderzoeker.

Smartphones

Smartphones en sociale netwerken zijn op zich niet negatief, want onze hersenen activeren dopamine, een stof die een goed gevoel creëert wanneer we contact maken met anderen en informatie krijgen. Dat is volgens de onderzoekers ook de reden waarom we zo vasthangen aan onze telefoon. In het begin waren deze technologieën dan ook niet schadelijk. Er was gewoon sprake van een nuttig hulpmiddel dat de mens toeliet zich beter te voelen en zich op een efficiëntere manier sociaal te gedragen.

“De zaken werden later problematisch toen allerlei technologiebedrijven willekeurige beloningssystemen in hun gebruikersinterfaces begonnen te implementeren, waarbij werd ingespeeld op de natuurlijke behoefte van de mens om banden met anderen te zoeken,” zeggen Veissière en Stendel.

Zombies

De bedrijven zorgden voor extra elementen die de gebruikservaring verbeterden, maar die waren ontworpen om de verslaving op te voeren. Dat leidde vaak tot depressie en sociale angst. Kortom, de bedrijfswereld gebruikte gedragswetenschappen om een technologie die voor mensen positief kan zijn, te laten uitgroeien tot een instrument dat van zijn gebruikers asociale, zelfzuchtige zombies maakt.

Er zijn volgens de auteurs echter enkele heel eenvoudige en logische remedies. “De telefoon weggooien of volledige stoppen met sociale netwerken is geen oplossing,” benadrukken ze. “Dat zou immers ingaan tegen de eigen menselijke natuur.”