Morgen loopt de deadline af waarin mensen hun bezwaar konden indienen in tegen uitsluiting uit het burgerregister in Assam. Waar dat op neerkomt is dat vanaf dan India officieel kan starten met het stateloos maken van miljoenen illegale migranten uit buurland Bangladesh, waar Assam aan grenst. De Indiase overheid zegt dat vier miljoen mensen in de staat Assam niet kunnen bewijzen dat ze Indiase burgers zijn. Hun namen staan niet in een bevolkingsregister. Daarmee verliezen ze in feite het Indiase staatsburgerschap.

De regering in New Delhi wil af van het grote aantal illegale migranten uit het overwegend islamitische buurland Bangladesh die zich in de afgelopen decennia in de regio Assam in India hebben gevestigd. India is overwegend hindoeïstisch, 14% van de bevolking bestaat uit moslims. Er zijn met grote regelmaat spanningen tussen hindoes en moslims.

De Indiase overheid zegt dat vier miljoen mensen in de staat Assam niet kunnen bewijzen dat ze Indiase burgers zijn. Hun namen staan niet in een bevolkingsregister. Daarmee verliezen ze in feite het Indiase staatsburgerschap.

Volgens de Indiase regering dient het nieuwe register om illegale immigratie uit Bangladesh te bestrijden. Inwoners van de staat moesten documenten overleggen met bewijs dat zij of hun families al voor 24 maart 1971 in India woonden.

Vier miljoen inwoners van de Indiase deelstaat Assam hangt nu uitzetting of detentie boven het hoofd als ze niet kunnen bewijzen dat ze al langer dan 47 jaar in India wonen. In India leidt de publicatie van een burgerregister in de deelstaat Assam tot veel ophef. Het register werd bijgewerkt om duidelijkheid te krijgen over de hoeveelheid illegale migranten uit buurland Bangladesh, waar Assam aan grenst.

Ruim 4 miljoen mensen staan dus niet op de voorlopige lijst en dreigen stateloos te worden, vooral moslims van Bengaalse oorsprong. Velen wonen al decennialang in India. Zij konden tot 1 januari bezwaar maken tegen hun uitsluiting. Zo’n 2,5 miljoen mensen deden dit al.

In de lokale media verschenen talloze verhalen, van ambtenaren en leraren tot ongeletterde boeren: vaak met een deel van de familie in het burgerregister en een deel niet. Er verscheen zelfs een artikel over een tweeling, waarvan de een wordt erkend als staatsburger en de ander niet.

1971

Er zijn al decennialang spanningen in Assam. Vooral sinds de onafhankelijkheid van Bangladesh op 25 maart 1971 na een bloedige oorlog, die miljoenen vluchtelingen de grens met India overdreef. De spanningen, vooral om landbezit en stemrecht, leidden in de jaren 80 tot rellen waarbij duizenden moslims om het leven kwamen, onder wie ook Indiase burgers van Bengaalse oorsprong.

Veel van hen woonden al generaties lang in Assam. In de Britse tijd werkten bijvoorbeeld veel Bengalen op de theeplantages in deze regio. In de nasleep van de rellen werd in 1985 het Assam-verdrag gesloten. Dat bepaalde dat iedereen moet kunnen bewijzen al vóór 25 maart 1971 in India te hebben gewoond om recht te hebben op burgerschap. Mensen die daarna pas kwamen, krijgen het burgerschap niet. Om dit verdrag uit te voeren werden in de jaren 90 de speciale buitenlanderstribunalen in het leven geroepen. Deze hebben inmiddels ruim 11.000 mensen tot buitenlander verklaard. Daarvan zitten er ongeveer 500 in speciale kampen, nog geen honderd werden gedeporteerd.

De mensen die straks niet op de definitieve versie van het burgerregister staan, moeten ook voor een buitenlandtribunaal verschijnen. Het is niet aannemelijk dat deze tribunalen in korte tijd miljoenen zaken kunnen behandelen. Bovendien heeft Bangladesh al duidelijk gemaakt deze mensen ook niet als burger te accepteren.

In de afgelopen jaren zijn geregeld moslims in Assam opgejaagd en gedood door menigten hindoes. De hindoe-nationalistische regering van premier Modi heeft daar nauwelijks op ingegrepen.

Hindoes wel, moslims niet

Onder Modi krijgen illegale hindoe-migranten uit Bangladesh – in tegenstelling tot moslims – overigens wél het Indiase staatsburgerschap, ongeacht hoelang ze in Assam wonen. De regeringspartij BJP heeft namelijk voorgesteld de wet te wijzigen, waardoor burgerschap verkrijgen makkelijk moet worden voor illegale migranten uit buurlanden met een andere religie dan de islam.

Meerdere partijleiders van de BJP hebben in toespraken ook duidelijk gemaakt dat ze India als een thuisland voor hindoes zien en daarom hindoes uit Bangladesh wel willen verwelkomen, maar moslims niet.

India is overwegend hindoeïstisch, 14% van de bevolking bestaat uit moslims. Er zijn met grote regelmaat spanningen tussen hindoes en moslims.

De deelstaatregering van de partij van de Indiase premier Narendra Modi, de hindoe-nationalistische Bharatiya Janata Partij (BJP), heeft in het verleden gezegd dat illegale moslimmigranten zullen worden uitgezet. Immigranten die hindoe zijn geworden, moeten juist worden omarmd, zei Modi in 2014. Hij omschreef de moslimmigranten in diezelfde toespraak als “infiltranten”.

Nergens welkom

Als India vier miljoen moslims uit Assam gaat buitengooien, creëert het een nieuw statenloos volk creëert, vergelijkbaar met de eveneens islamitische Rohingya-minderheid in Myanmar.

Veel Rohingya’s zijn naar Bangladesh gevlucht. Dat land heeft grote moeite om die vluchtelingenstroom te beheersen. Het lijkt dan ook onwaarschijnlijk dat Bangladesh zal instemmen met het opnemen van een nieuwe groep ontheemden uit India.

Uiteindelijk zullen de mensen dus waarschijnlijk stateloos worden. Vooral moslims maken zich hier zorgen over. Er zijn ook wel hindoes die niet in het burgerregister staan, maar die maken een goede kans alsnog Indiaas staatsburger te worden. D