Door het snel veranderend klimaat rond de Middellandse Zee neemt de productie van olijven en olijfolie in de meeste landen daar spectaculair af. In Italië zouden ze al in april door hun hele voorraad heen kunnen zijn na een daling met maar liefst 57%.

De Italiaanse olijfolieproductie is vorig jaar zo afgenomen tot 185.000 ton. Dat is in 25 jaar niet zo weinig geweest. De boerenorganisatie Coldiretti zegt dat gebrek aan olijfolie een rampzalig effect zal hebben op de Italiaanse economie.

Afgelopen jaar kampten de olijfboomgaarden in Apulië met vorst in de lente, hevige regens en een bacterie die door insecten wordt verspreid, de xylella-bacterie.

Italië is goed voor 15% van de olijfolieproductie wereldwijd. Ook in Griekenland en Portugal vallen de oogsten van olijven tegen. Alleen in Spanje gaat het goed, meldt de Olive Oil Times.

Link

Volgens professor Riccardo Valentini, directeur van het Europees-mediterrane centrum voor klimaatverandering heeft het allemaal wel degelijk te maken met de klimaatverandering.

Valentini zegt dat plotselinge extremen in welke richting dan ook – opwarmen of koelen, bevriezen of drogen – de ontwikkeling van planten kan schaden. “Drie of vier dagen boven de 40 graden Celsius in de zomer, of 10 dagen zonder regen in het voorjaar – zelfs twee dagen van vriestemperaturen in de lente – zijn belangrijker dan het gemiddelde van het jaar” volgens hem.

De gemiddelde temperaturen aan de Middellandse Zee zijn sowieso al sneller gestegen dan op de meeste andere plaatsen: met 1,4° Celsius boven het pre-industriële niveau – of 0,4 graden meer dan het globaal gemiddelde. De hoeveelheid neerslag is de jongste decennia ook al met 2,5% gedaald.

Niet alleen Italië

In de afgelopen 18 maanden heeft Italië last gehad van zomerse droogtes, overstromingen in de herfst en vrieskou in de lente. Olijfbomen worden verzwakt door dit soort weerschokken en, zelfs als ze herstellen, blijven ze kwetsbaarder voor uitbraken van de xylella fastidiosa-bacterie en olijfvlieg-infestaties, die boeren in Italië en Griekenland hebben getroffen, zegt Valentini.

Want ook buiten Italië is er een probleem. De Europese Commissie raamde eerder al dat de oogsten van 2018-19 in Portugal met 20% zullen dalen en in Griekenland met 42%, en volgens bronnen in de industrie zullen de definitieve cijfers nog aanzienlijk slechter zijn. In Turkije en Tunesië is er sprake van een terugval met 50%.

Het probleem is niet alleen de hoeveelheid, maar ook de kwaliteit. Om bijvoorbeeld het label extra virgin te krijgen, moet olijfolie onder een bepaalde zuurtegraad blijven. En het veranderend klimaat blijkt ook die kwaliteit van de olijven aan te tasten, onder meer door de toename van die olijfvliegen en de xylella-bacterie.