Volgens Vlaams onderwijsminister Hilde Crevits (CD&V) moeten de eindtermen qua talen in het middelbaar onderwijs een pak strenger worden. Raar, want er is niet echt een probleem. Toch niet voor talen.
In de beleidsnota van Crevits staat: “De eindtermen voor de vreemde talen Frans, Engels en Duits moeten ambitieuzer”. Waarom is niet echt duidelijk. Volgens studies zoals de ‘European Survey on Language Competences’ is er niet echt een probleem, integendeel. Vlaanderen scoort al bij al fantastisch in West-Europa (maar ook in de wereld) als het op “vreemde” talen aankomt.
Qua Engels moeten we bijvoorbeeld alleen Zweden en Malta laten voorgaan, en dat zijn allebei landen waar Engels de tweede taal is. Een derde taal is sowieso iets heel raars, blijkt, want er zijn buiten Vlaanderen niet echt vergelijkbare regio’s waar die verplicht in het lessenpakket zitten, laat staan een vierde taal.
Beetje minder Frans, maar spectaculair beter in Engels
Het is waar dat de kennis van Frans afgenomen is, maar die evolutie ging wel gepaard met een spectaculaire vooruitgang in die periode van de kennis van het Engels. Engels dat uiteindelijk de wereldtaal is. Trouwens, voor Frans zijn de resultaten allesbehalve slecht te noemen. Ze zijn nog steeds veel beter dan in andere landen waar Frans als tweede taal wordt gegeven.
“Om leerlingen al een goede taalbasis te geven, gaat Crevits ook de basisscholen extra op de mogelijkheid wijzen om al in het lager onderwijs taalinitiaties in het Engels, Frans en Duits te voorzien”, lezen we verder. Daar valt op zich niks op aan te merken, alleen misschien deze opmerking: blijven we niet vasthouden aan fetisjen die niet echt rekening houden met de veranderende wereld in ons onderwijs?
Spaans, Mandarijns
Ondanks het feit dat we nog leven in een drietalig land, kan je er niet om heen dat Frans als wereldtaal niet meteen overeind is gebleven. Het is voorbijgestoken door Spaans bijvoorbeeld, wat wel een taal is die in opmars is wereldwijd. En Mandarijns uiteraard, de meest gesproken taal ter wereld, en de taal die tegen 2050 volgens een pak analisten als wereldtaal Engels zou kunnen vervangen.
De reden dat Vlaanderen in de meest recente PISA (Programme for International Student Assessment) dat competentie van middelbare studenten vergelijkt in 65 economische regio’s wegzakt, is tweevoudig en heeft an sich niks met talenkennis te maken: de opkomst van Aziatische tijgers enerzijds en een (kleine) afname van onze wiskundige kennis en die op het vlak van wetenschappen.
Interpreteren
“Vlaamse leerlingen zijn iets minder bedreven in het interpreteren van wiskundige resultaten dan in het formuleren van wiskundige problemen en het gebruiken van wiskundige redeneringen en concepten. Inhoudelijk presteren Vlaamse vijftienjarigen het best op vragen die peilen naar getallenleer en het minst op vragen over meetkunde en statistiek”, lezen we in het rapport van PISA.
Dat gezegd zijnde, is Vlaanderen nog steeds nummer één qua wiskundige geletterdheid in Europa. Ook qua wetenschappen zijn we achteruit gegaan, maar ook niet spectaculair, en we scoren daar nog steeds stukken beter dan het gemiddelde van de OESO-landen.
Cheap
Een kreet zoals “moeilijkere eindtermen voor Frans, Engels en Duits” is dus een beetje cheap als het gaat om het tackelen van de problemen in ons onderwijs. En cheap is wellicht het sleutelwoord hier, want de realiteit is dat een modernisering van ons onderwijs om het concurrentieel te maken met dat van de opkomende Aziaten een verhaal van veel centen is en een aantal moedige beslissingen om fundamenteel te veranderen.