De radicaalrechtse partij Alternative für Deutschland (AfD) heeft geschiedenis geschreven door voor het eerst een deelstaatverkiezing te winnen in Duitsland. In Thüringen haalde de partij 32,8 procent van de stemmen. Ondanks deze overwinning lijkt het onwaarschijnlijk dat de AfD zal deelnemen aan de deelstaatregering.
De AfD heeft bij de recente verkiezingen in Thüringen voor het eerst de meeste stemmen behaald in een Duitse deelstaat. De partij haalde een indrukwekkende 32,8 procent van de stemmen, waarmee ze de Christendemocraten (CDU) met 23,6 procent ruimschoots versloeg. Ook in Saksen boekte de AfD grote winst, waar ze de tweede grootste partij werd met 30,6 procent van de stemmen.
De verkiezingen in de deelstaten Thüringen en Saksen, beide gelegen in het voormalige Oost-Duitsland, trokken zondag de aandacht van vijf miljoen kiezers. De populariteit van de AfD in deze regio was al langer bekend, en veel analisten voorspelden dat de partij een doorbraak kon maken. Deze voorspelling kwam uit, wat voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog leidde tot een overwinning van een radicaalrechtse partij in een Duitse deelstaat.
Björn Höcke: een controversieel gezicht van de AfD
In Thüringen werd de AfD geleid door Björn Höcke, een prominente en controversiële figuur binnen de partij. Höcke voerde de voorbije weken intensief campagne en was vaak in de media te zien, vooral na de tragische aanval tijdens een festival in Solingen. Deze aanval, waarbij drie mensen om het leven kwamen door een dader wiens uitzetting nooit werd uitgevoerd, werd door Höcke gebruikt om zijn standpunten te versterken.
Na de verkiezingsuitslag uitte Höcke zijn tevredenheid over het succes van zijn partij en riep hij op tot verandering. Hij bekritiseerde het “gezaag over een firewall” rond de AfD, een verwijzing naar het cordon sanitaire dat andere partijen tegen de AfD hanteren. “Verandering komt alleen als de AfD gaat regeren”, aldus Höcke.
Moeilijke regeringsvorming in Thüringen en Saksen
De regeringsvorming in Thüringen en Saksen belooft bijzonder complex te worden. Ondanks de winst van de AfD, lijkt het onwaarschijnlijk dat de partij een rol zal spelen in de nieuwe regeringen van de deelstaten. In Thüringen werd de AfD weliswaar de grootste partij, maar de CDU volgt met 23,6 procent en zal waarschijnlijk op zoek gaan naar coalitiepartners om een regering zonder de AfD te vormen.
In Saksen werd de CDU nipt de grootste partij met 31,9 procent van de stemmen, tegenover 30,6 procent voor de AfD. De nieuwe partij Bündnis Sahra Wagenknecht (BSW), een afsplitsing van Die Linke, behaalde in Thüringen 15,8 procent en in Saksen 11,8 procent. BSW, die conservatief-links is en kritisch staat tegenover onder andere migratie en klimaatregelen, zou in theorie een mogelijke coalitiepartner kunnen zijn voor de CDU.
De mogelijkheid van een samenwerking tussen BSW en de traditionele partijen is echter klein, wat betekent dat lange en ingewikkelde onderhandelingen waarschijnlijk zullen volgen.