Afgelopen week zei politicoloog Dave Sinardet dat er nog steeds één groot taboe bestaat als het gaat over belastinghervormingen: bedrijfswagens. Door het afschaffen van de steun zou je niet alleen de lasten op loon kunnen laten dalen, maar ook nog eens het fileprobleem oplossen. Klopt dat?

In De Zevende Dag op Eén werd nagegaan of de uitspraken van Sinardet wel kloppen: zouden we met de afschaffing van de subsidie – zoals Europa de steun noemt – ook het fileprobleem kunnen oplossen? Een moeilijke vraag, waar ook wel wat giswerk bij te pas komt. Want je kan het gedrag van mensen nu eenmaal niet voorspellen. In een rondvraag kunnen werknemers wel aangeven met de trein te komen als ze hun bedrijfswagen moeten afgeven, maar na enkele gemiste aansluitingen bijvoorbeeld kunnen ze al snel van gedacht veranderen.

Volgens een rapport van het Rekenhof reden er vorig jaar 388.590 salariswagens in ons land; dat zijn de bedrijfswagens die als loonsverhoging worden gegeven. Dat is zeven procent van ons wagenpark. Te weinig om het fileprobleem op te lossen, zo zou je denken, maar dat klopt niet helemaal. Salariswagens worden veel meer gebruikt om naar het werk te rijden dan gewone privéwagens: tijdens de spits is zo’n 35 à 40 procent van alle wagens op de Brusselse ring een salariswagen.

Beperkte daling

Maar als de subsidie voor bedrijfswagens wordt afgeschaft, rijden er niet plots een derde minder wagens op diezelfde ringweg. Zo’n 80 tot 85 procent van de eigenaars van een bedrijf zegt die dan te vervangen met een eigen wagen. Maar volgens berekeningen van de VRT betekent dat toch een daling van tussen de 5 en 7 procent. Dat lijkt niet veel, maar volgens verkeersdeskundigen zouden er 40 procent minder files zijn als je het verkeer met 5 à 10 procent kan doen afnemen.

Dat wil dus zeggen dat je de files in Brussel met 40 procent kan laten afnemen door de subsidie op bedrijfswagens weg te nemen. Maar dat is maar een klein deel van het plaatje. Op veel andere plaatsen geldt diezelfde berekening niet, omdat daar een veel groter percentage vrachtvervoer is. Volgens een studie van het Vlaams Verkeerscentrum schommelt het aandeel vrachtwagens op de Brusselse ring tussen de 8 en 15 procent, met enkele korte delen tussen 0 en 8 procent. Enorm laag als je dat vergelijkt met andere snelwegen.

Antwerpse ring

Neem nu de Antwerpse ring. Met de nabijheid van de haven is het normaal dat je daar meer vrachtwagens tegenkomt. Niet alleen rijden er op de Antwerpse ring ongeveer een derde meer voertuigen dan op de Brusselse ring, het percentage vrachtwagens is ook nog eens veel groter. Tussen knooppunten Antwerpen-Zuid en Antwerpen-Oost is dat percentage het laagst: het ligt tussen 15 en 20 procent. Maar de rest van de R1, inclusief alle omliggende snelwegen (behalve die komende uit Brussel), ligt dat aandeel tussen de 21 en 30 procent. Hetzelfde geldt voor de snelwegen rond Gent: enkel die in de richting van Brussel heeft weinig vrachtverkeer.