And Then We Danced werd bekroond met de Canvas Publieksprijs op Film Fest Gent. Het gaat om de derde film van regisseur Levan Akin, een Zweed met Georgische roots. De thematiek van de film is brandend actueel: holebi’s krijgen, ook letterlijk, zware klappen te verduren in Georgië, waar homo- en transfobe organisaties er vaste voet aan de grond hebben. De angst om verbannen te worden zat er bij cast en crew dan ook dik in toen And Then We Danced in Cannes in de running was voor de Queer Palm. Centraal in de film staat de traditionele, Georgische dans. Wij spraken met regisseur Levan Akin en hoofdrolspeler Levan Gelbakhiani.

Waarom dit onderwerp? Waarom een danser volgen in Georgië?

Regisseur Levan Akin: “Dansen is in Georgië erg traditioneel en het staat symbool voor mannelijkheid. In Georgië hangt dansen zeer sterk samen met gender. Daarom vond ik het interessant om dans in de film te verwerken: het is erg visueel en ik kon de personages veel laten uitleggen met hun lichaam door de choreografie. Niet alles moest in dialoog gegoten worden.”

Heb jij veel moeten oefenen, Levan (het hoofdpersonage)?

Levan Gelbakhiani (hoofdpersonage): “We hebben drie maanden gerepeteerd voor we zijn beginnen filmen. Het is niet gemakkelijk om in die stijl te dansen. Ik kom zelf ook uit Georgië en ik danste als kind, maar dat is lang geleden en ik heb het maar een aantal jaar gedaan. Trouwens, ik was er niet zo goed in. Dansen is een belangrijk onderdeel van onze cultuur. Alle kinderen doen dat als naschoolse activiteit.”

Anonieme choreograaf

Hoe waren de reacties tot nu toe? Wordt de film in Oost-Europa of Georgië anders ontvangen dan in West-Europa?

Levan Gelbakhiani (hoofdpersonage): “Er is een verschil, maar veel mensen hebben de film nog niet gezien, want die komt pas uit in november. We hebben al positieve reacties gekregen, maar tegelijkertijd krijgen we haatberichten uit Georgië, want de samenleving daar is heel gespleten. Aan de ene kant heb je de nieuwe generatie, die met het internet opgegroeid is en de wereld kent. Aan de andere kant heb je oudere mensen, die jong waren ten tijde van de Sovjet-Unie. Zij zijn nog steeds gebrainwasht door dat systeem. Bovendien slaat de hedendaagse propaganda uit Rusland zeer goed aan in Georgië. Het is daar nog steeds de hel.”

Bij de eindgeneriek is de naam van de choreograaf anoniem gelaten. Waarom?

Regisseur Levan Akin: “Hij zou zijn job kunnen verliezen in Georgië als zou blijken dat hij meegewerkt heeft aan deze film. De film is daar erg controversieel, want dans is er iets heiligs, iets dat je niet mag aanraken. Veel mensen zijn boos.”

Politieke boodschap

Is And Then We Danced een film met een boodschap, een politieke boodschap?

Regisseur Levan Akin: “In deze woelige tijden denk ik dat het voor filmmakers sowieso al moeilijk is om geen statement naar buiten te brengen. Mijn boodschap is dat tradities niet gehijackt mogen worden door een groep mensen, die proberen te zeggen wat de traditie inhoudt en wat anderen moeten doen. Dat is fout, het is aan jou om te beslissen hoe je je eigen tradities definieert en interpreteert.”

We zien ook hoe het hoofdpersonage een homoseksuele relatie aangaat in And Then We Danced. Is dat ook taboe in Georgië?

Regisseur Levan Akin: “Hij wordt verliefd op een jongen, maar komt eigenlijk nooit uit de kast in de film. Hij wordt gewoon verliefd en is heel blij om verliefd te zijn. Hij stelt nooit zijn seksualiteit in vraag en heeft er ook geen probleem mee. Dat is gewoon wie hij is.”

De auditie speelt een belangrijke rol voor het hoofdpersonage in de film. Staat die symbool voor iets anders dan de auditie op zich?

Regisseur Levan Akin: “Die auditie is een uitweg uit zijn ellendige leven.”

Jonge acteur met weinig ervaring

Levan (regisseur), waarom heb je ervoor gekozen om Levan te casten als hoofdpersonage?

Regisseur Levan Akin: “Ik zag onmiddellijk dat hij er interessant uit zou zien op beeld. Hij heeft ook een erg emotioneel, expressief gezicht met veel subtiele trekjes. Ik was onmiddellijk geïnspireerd door hem en volgens mij zou de film niet zo uitgedraaid zijn met een ander hoofdpersonage. Dan was And Then We Danced zeker in een andere richting geëvolueerd. De acteurs hebben de film echt gemaakt. Ik was erg geïnspireerd door het proces. Het is niet zo dat ik vaste ideeën in mijn hoofd had, ik was eerder geïnspireerd door wat ik gevonden heb.”

Wat was de grootste uitdaging tijdens het filmen?

Levan Gelbakhiani (hoofdpersonage): “Het was de eerste keer dat ik in een film meespeelde. Voor mij was de aanwezigheid van de camera’s een grote uitdaging. Ik had weinig tijd en was er niet aan gewend. Het was zeer moeilijk om de scènes verschillende keren over te doen en tegelijkertijd te dansen en te acteren. Dat was zeer vermoeiend, maar qua communicatie en op menselijk vlak verliep alles zeer vlot.

Ongezonde levensstijl

We zien in And Then We Danced heel wat ongezond gedrag: roken, drinken, noem maar op …

Levan Gelbakhiani (hoofdpersonage): “Dat is typisch Georgië. Mensen hebben daar over het algemeen helaas geen gezonde levensstijl. Ze zijn over het algemeen zo ellendig. In Georgië zien veel mensen er een stuk ouder uit dan ze eigenlijk zijn.”

Is dat bij de dansers in Georgië ook het geval of zijn zij gedisciplineerd?

Levan Gelbakhiani (hoofdpersonage): “Ik ben zelf een danser en ik rook. Alle dansers roken. Dat is niet enkel in Georgië het geval. Ik ken veel balletdansers en die roken allemaal.”

Wat zijn jullie toekomstplannen?

Regisseur Levan Akin: “Er zijn nog geen concrete plannen, maar we gaan vast opnieuw samenwerken.”