Rayshard Brooks is tweemaal in de rug geschoten en stierf ten gevolge van orgaanschade en bloedverlies door die twee schotwonden. Dat is de conclusie van een autopsierapport naar aanleiding van de dood van de zwarte Amerikaan door een politieagent afgelopen weekend.

Wie is Rayshard Brooks?

Rayshard Brooks is 27-jarige zwarte Amerikaan met drie jonge kinderen die vrijdagavond in de Amerikaanse stad Atlanta in de staat Georgia werd neergeschoten door een politieagent. De agenten waren die avond opgebeld omdat de man in slaap gevallen was achter zijn stuur op de parking van een restaurant van de fastfoodketen Wendy’s. Daar blokkeerde hij met zijn voertuig de doorgang waardoor andere klanten hun bestelling niet meer konden afhalen.

Hoe stierf Rayshard Brooks?

Ter plaatse vroegen de agenten aan Rayshard Brooks of hij zijn wagen wilde verplaatsen. Kort daarna viel de man opnieuw even in slaap, maar enkele minuten later verplaatste hij toch zijn auto zodat andere voertuigen opnieuw door konden. Toen vroegen de politieagenten aan Rayshard Brooks hoeveel hij had gedronken en werd er een extra agent bijgeroepen om een alcoholtest te doen. Daaruit bleek dat hij te veel had gedronken.

Toen de agenten de man wilden arresteren, verzette hij zich. Daarop ontstond er een worstelpartij waarbij een van de agenten een stroomstootwapen op Brooks mikte. Die wist die taser af te pakken en liep ermee weg. De agenten liepen daarbij achter de man en toen hij zich leek om te draaien, schoot een van de agenten twee keer in zijn rug. Brooks werd nog naar het ziekenhuis gebracht, maar overleed daar volgens het Georgia Bureau of Investigation (GBI), het justitieel onderzoeksbureau van de staat Georgia, aan zijn verwondingen.

Op de beelden hieronder van The Washington Post is de interventie van de politie op die beruchte avond duidelijk te zien. De video bevat beelden van de bodycam van een van de agenten en van een beveiligscamera van Wendy’s.

Wat blijkt uit het autopsierapport?

Vandaag maakte het Openbaar Ministerie van Fulton County het autopsierapport van Rayshard Brooks bekend. Daaruit blijkt dat de man twee keer in de rug is geschoten. Hij stierf door schade aan zijn organen en bloedverlies door die twee schotwonden. Het rapport noemt de door van Rayshard Brooks dan ook “moord”.

Wat zijn de gevolgen voor de politieagenten?

“Hoewel er misschien discussie kan zijn of dit een gepast gebruik van dodelijke vuurwapens is, is er een duidelijk verschil tussen wat je kan doen en wat je moet doen. Volgens mij was dit geen gerechtvaardigd gebruik van dodelijk geweld”, zei burgemeester Keisha Lance Bottoms zaterdag op een persconferentie.

Kort daarop diende Erika Shields, het hoofd van de politie van Atlanta, haar ontslag in. Burgemeester Bottoms heeft dat aanvaard. “Zij heeft meer dan twee decennia alles gegeven voor de politie van Atlanta, en ze is erg toegewijd aan de bevolking van onze stad. Erika Shields streefde ernaar om de politiehervorming in Atlanta een voorbeeld te laten zijn voor andere steden. Ze heeft dan ook meteen haar ontslag aangeboden om de stad de kans te geven om het vertrouwen met de bevolking zo snel mogelijk te herstellen”, zei de burgemeester over Shields.

Keisha Lance Bottoms is overigens een belangrijke naam binnen de Democratische partij. Volgens velen is ze een van de grootste kanshebbers om running mate te worden van Joe Biden. De Democratische presidentskandidaat wil namelijk een zwarte vrouw als potentiële vicepresident. Hoe zij reageert op de feiten in Atlanta is dus niet alleen belangrijk voor haar eigen politieke carrière, maar ook voor de kansen van Joe Biden op het presidentschap.

Ondertussen is Garrett Rolfe, de politieofficier die Brooks doodschoot, ontslagen. De andere agent die bij de dodelijke schietpartij was, Devin Brosnan, mag voorlopig alleen administratief werk doen. Hij was de eerste agent die met Rayshard Brooks sprak toen die lag te slapen in zijn auto.

Volgens de officier van justitie Paul Howard zullen de agenten aangeklaagd worden voor moord of onvrijwillige doodslag. “Het gaat hier vooral om de vraag of Rayshard Brooks op het moment van het schieten een gevaar vormde voor het leven van Garrett Rolfe. Als de schoten zijn afgevuurd om een andere reden dan om het leven van de agent te redden, dan is schieten niet gerechtvaardigd door de wet”, legt Howard uit. Volgens L. Chris Stewart, een van de advocaten van de familie van Rayshard Brooks, had de agent niet moeten schieten omdat een stroomstootwapen niet dodelijk is. “De politie beklemtoont dat altijd, maar als een zwarte Amerikaan het afpakt en ermee wegrent, is het ineens wel een reden om op hem te schieten”, zei Stewart. “Als de agent wat empathischer en wat minder bang was geweest, hadden we waarschijnlijk geen dode cliënt gehad.”

Tomika Miller, de vrouw van Rayshard Brooks, wil dat de agenten naar de gevangenis gaan. “Ze moeten hetzelfde ondergaan als indien het mijn man was geweest die op iemand had geschoten. Dan was hij namelijk levenslang naar de gevangenis moeten gaan. Ze moeten opgesloten worden”, zei ze aan CBS This Morning.

Wat is het gevolg voor de Black Lives Matter-manifestaties?

Het vlugge ingrijpen van de burgemeester en het hoofd van de politie van Atlanta konden niet voorkomen dat de rellen in de stad opnieuw heviger werden. Sinds de dood van George Floyd – ook door politiegeweld – nu drie weken geleden zijn er ook in Atlanta voortdurend manifestaties van Black Lives Matter aan de gang.

Aanvankelijk blokkeerden de betogers de toegangswegen tot de beruchte Wendy’s en gooiden ze de ruiten van het restaurant in. Iets later werd het filiaal in brand gestoken. Volgens veel omstaanders is dat echter niet het werk van zwarte demonstranten. De politie zoekt namelijk een gemaskerde witte vrouw die vermoedelijk betrokken is bij de brandstichting. Er is een beloning van 10.000 dollar beloofd voor wie tips heeft over de identiteit van die verdachte.

Ook in andere steden wordt de naam van Rayshard Brooks regelmatig gescandeerd tijdens demonstraties. Daar bleef het over het algemeen wel relatief rustig.