CD&V zet zich schrap voor een tweede ronde. Die wordt boeiend.

In het nieuws: CD&V maakte zopas bekend wie naar de tweede ronde mag in de voorzittersverkiezing. Daarbij haalt de West-Vlaming Joachim Coens 26 procent en wordt hij de favoriet. Tweede is Sammy Mahdi die 19 procent van de stemmen pakt. Zij twee moeten het nu uitvechten. De andere kandidaten haalden volgende scores:

• Walter De Donder: 16 procent.
• Katrien Partyka: 12 procent.
• Vincent Van Peteghem: 12 procent.
• Raf Terwingen: 11 procent.
• Christophe Vermeulen: 4 procent.

De details: Meteen zal het nu een spel worden van hoe de afvallers zich gaan uitspreken. Wie steunt wie, en kan zo een deel van de achterban meetrekken? Walter De Donder en Katrien Partyka zijn streekgenoten van Mahdi, maar gaan ze zich daarom achter Mahdi zetten? En Van Peteghem, Terwingen en Partyka zijn ACW, maar gaan ze daarom Coens steunen? Om die ‘endorsements‘ zal zwaar gevochten worden. Maar dat er twee heel andere kandidaten uit de bus zijn gekomen is wel goed voor het interne debat. De partij zal nu een scherpe keuze moeten maken.

Tussen de regels: Kort samengevat is dit hoe beide kandidaten verschillen:

• Oud versus jong: Beiden zijn nieuwkomers, maar Mahdi straalt een veel frisser, jonger imago uit. Hij is dan ook jongerenvoorzitter, maar is een man van sociale media, iemand die heel vlot communiceert, die mensen charmeert met z’n hond. Coens is een CEO-figuur, een stamboek CD&V’er die nog een stukje leunt op de legendarische naam ‘Coens’ binnen CD&V, die staat voor een ander tijdperk.
• Stad versus platteland: Met z’n Iraaks-Vlaamse roots, en z’n thuishaven Vilvoorde, straalt Mahdi iets heel internationaal uit. Het is in elk geval een CD&V die staat voor de stad. Coens stamt uit het West-Vlaamse Damme, dieper in la Flandre profonde kan je moeilijk raken. De stemmen (26 procent voor Coens) wijzen er ook op dat West-Vlaanderen massaal voor ‘haar zoon’ gekozen heeft. Maar de plattelands christendemocratie is uiteraard niet die van de stad.
• Ethisch progressiever versus conservatief: Niet toevallig zette Coens het thema ‘abortus’ op de agenda, door toekomstige coalitiepartners af te dreigen niet op het thema nu al akkoordjes te maken. De streng christelijke bewegingen zouden zich achter Coens scharen, hij wil duidelijk de ‘C’ in CD&V opnieuw belangrijk maken. Mahdi is niet perse een links-liberaal of super progressief (op vlak van migratie heeft hij scherpe standpunten), maar hij is zeker gematigder dan Coens.
• Rechts sociaal-economisch versus ACW: Maar Coens is dan wel havenbaas geweest in Zeebrugge, hij komt eigenlijk wel uit het linkser kamp bij CD&V. Zijn ACW-credentials zouden mogelijks van pas komen, als de linkervleugel van CD&V denkt met Coens ‘hun’ mannetje te hebben. Mahdi is alvast niet zuilgebonden, hij is sociaal-economisch zeker eerder aan de rechterkant te vinden.

In de wandelgangen: Het wordt ontzettend kijken naar hoe de kopstukken zich gaan uitspreken. Hilde Crevits is van West-Vlaanderen, Koen Geens van Vlaams-Brabant. Steunen ze elk ‘hun’ kandidaat van eigen streek? Of ‘steken ze over’? Vraag is natuurlijk of ze überhaupt iets on the record gaan zeggen, of eerder christendemocratisch publiek zwijgen en achter de schermen de zaak proberen sturen. Wait and see.

Om rekening mee te houden? Uiteraard is het bepalend wie straks de kantoren op de Wetstraat 89 krijgt. Want de voorzitter, die dan het mandaat heeft van heel de partij, heeft de macht om coalities te gaan maken of kraken, federaal. Ook al is Koen Geens (CD&V), de huidige vicepremier van de christendemocraten, vandaag stevig in charge om de onderhandelingen te doen, het valt toch moeilijk te bedenken dat straks de nieuwkomer niet op één of andere manier z’n zegje zal willen doen. Zeker Coens, die telkens opnieuw pleit voor een regering van ‘experten’, zullen ze op federaal niveau graag zien komen. Zo’n boodschap aan de andere partijen (“uw kopstukken mogen inpakken, het zullen proffen en CEO’s worden”), dat zou nog leuke reacties kunnen opleveren.

Waarom dit van tel is: CD&V is natuurlijk wel een puzzelstukje in de Wetstraat dat van belang is. Want ze kunnen coalitie vormen met de PS, maar evengoed de zaak blokkeren, als ze niet mee willen met de Franstalige socialisten.

The big picture? CD&V wil opnieuw de partij worden die het ooit was, de machtigste van Vlaanderen, de volkspartij. Vraag is of die ineenstorting, die al een paar verkiezingen op rij bezig is, kan gecounterd worden. In 2018, bij de gemeenteraadsverkiezingen, leek het bloeden gestopt, en konden de christendemocraten heel veel burgemeesters vasthouden. Maar een jaar later, in 2019, werden ze weggeveegd. Vraag is nu of de nieuwe voorzitter ze straks uit het slop krijgt.

En nu? Een spannende strijd zal volgen, waarbij het echt afwachten wordt achter wie het apparaat zich schaart. Op 6 december volgt dan de uitslag van de tweede ronde.