Honderd jaar geleden begon de Eerste Wereldoorlog en voor ons lijkt dat vooral een gebeurtenis uit de geschiedenisboeken. Van de Tweede Wereldoorlog zijn immers meer beelden beschikbaar en we hebben haast allemaal wel iemand gekend die tijdens deze periode is opgegroeid. Maar nu pakt een documentairereeks uit met verrassende beelden van wat er tussen 1914 en 1918 in en rond ons land gebeurde.
De Duitse keizer Wilhelm II, de Russische tsaar Nicolaas II, de Britse vorst George V,… het zijn allemaal figuren uit een ver verleden waar we niet zomaar een gezicht op kunnen kleven. En toch waren er honderd jaar geleden al camera’s en bestaan er beelden van al deze mensen. In Apocalypse: World War I hebben documentairemakers zo’n 500 uur beschikbaar beeldmateriaal samengebald in 5 afleveringen en met moderne technieken ingekleurd. Je merkt natuurlijk wel dat de beelden bewerkt zijn, maar het blijft behoorlijk indrukwekkend.
Geluid bestond in 1914 nog niet in films, dus ook dat hebben de makers er nadien aan toegevoegd. Daardoor krijg je een verrassende reeks documentaires die de Eerste Wereldoorlog plots heel dichtbij brengen. Ook informatief zijn de DVD’s de moeite, want behalve de kenners weet niemand precies wat er toen is gebeurd. We hebben de voorbije maanden dan wel de geromantiseerde versies van deze oorlog gezien in de musical 14-18 of in de één-reeks In Vlaamse Velden, het was een samenloop van factoren die tot deze gruwelijke jaren heeft geleid.
Europa in oorlog
In de eerste aflevering zien we hoe de vrede in Europa plots doorbroken wordt voor een oorlog die stap voor stap de hele wereld in zijn greep zal krijgen. Ons continent zag er toen ook nog lang niet uit zoals wij dat vandaag kennen. Zo was Duitsland bijvoorbeeld nog een groot Duits Rijk en bestond er een land dat Oostenrijk-Hongarije heette. De Duitsers voelden zich echter meer en meer ingesloten door een alliantie tussen het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Rusland.
Na de dodelijke aanslag op aartshertog Franz Ferdinand, de troonopvolger van Oostenrijk-Hongarije, vormde Duitsland een bondgenootschap tegen Servië. We zien op de beelden hoe Rusland zich gaat moeien door Duitsland aan te vallen en hoe de Duitsers snel naar Parijs willen oprukken, maar op felle weerstand van het Belgisch leger stuiten. Het was hierdoor dat president Barack Obama ons land enkele maanden geleden tijdens een bezoek “brave little Belgium” heeft genoemd.
Lachend naar het slagveld
Opvallend zijn ook de beelden van soldaten die naar de oorlog vertrekken. Haast overal zien we hen al juichend en lachend op treinen en vrachtwagens springen. Niemand leek te beseffen welke gruwel hen te wachten stond. Dat is niet onlogisch, want er was al ruim een halve eeuw geen oorlog meer geweest in Europa en niemand kon zich de vorige herinneren. Ook de rest van de Europese bevolking zag de Eerste Wereldoorlog niet aankomen.
Het relaas van de oorlog wordt over vijf delen verspreid: Fury, Fear, Hell, Rage en Deliverance. Een mooi overzicht van vier jaar geschiedenis met unieke beelden. Zelfs een jonge Adolf Hitler duikt in de documentaire een eerste keer op. Want helaas zou de wereld na 1918 niet gespaard blijven van een vervolg, amper 20 jaar later brak de Tweede Wereldoorlog uit.
Apocalypse World War I is de duurste documentaire ooit over de Eerste Wereldoorlog.
Ons oordeel: 9/10