De Simpsons houden 25 jaar stand als wereldwijd cartoon-kijkcijfer-kanon. Het voormalige record van de Flinstones behoort inmiddels al een tijdje tot de geschiedenis. Een van de vele redenen dat Matt Groenings gele mannetjes onweerstaanbaar blijven is de constante aanwezigheid van erg gesofisticeerde ‘Freeze Frame Gags’. Een voorbijflitsende knipoog die enkel voor de echte liefhebber bedoeld is. 

Grappige sketches zijn voor een startende televisiezender, zoals Fox in 1987, een must. Tracey Ullmann was toen het beste wat er te krijgen was op dit vlak. Maar omdat het programma live ging, moest de tijd om Ullmann’s make-up en kledij te wisselen tussen twee sketches, worden opgevuld. Zo maakten de Simpsons, als korte grappige filmpjes, zevenentwintig jaar geleden, hun bescheiden intro in televisieland. Twee jaar later werd het een aparte sitcom rond de dysfunctionele Simpson-familie. Het was onmiddellijk een hype, en al in 1992 beloofde presidentskandidaat George H.W. Bush (de vader van W.) dat hij er zorg voor zou dragen dat er terug meer families op de brave Waltons “and a lot less like the Simpsons” zouden zijn. Meer was er niet nodig om de Simpsons nog populairder te maken. Hun cult status was gevestigd. Maar hoe houdt het team rond Matt Groening het 25 jaar vol?En van de redenen is zeker de vele lagen in de humor, er is voor ieder wat wils. Zo zijn er vele cameo’s (beroemdheden die zichzelf spelen) zoals Stephen Hawkings, de aan zijn rolstoel gekluisterde geniale fysicus, Buzz Aldrin de astronaut, Bill Clinton die natuurlijk in geen enkel lijstje mag ontbreken en Tricky Dicky Richard Nixon. De reeks “guest-stars” is eindeloos. Er worden voor de iets oudere kijkers ook constant sociale, religieuze, ecologische en politieke kwesties aan de orde gesteld. De enige voorwaarde is dat het de verhaallijn voor het brede publiek niet mag onderbreken of vertragen. Daarom zijn de moeilijkste gags soms in een flits voorbij. dat is zeker het geval voor de vele wiskundige grappen in de serie. De wiskundige grappen in de reeks zijn echte hoogstandjes. Daar is een goede reden voor. Niet minder dan vijf script-schrijvers (J. Stewart Burns, David S. Choen, Al Jean, Ken Keeler en Jeff Westbrook) zijn Harvard-bollebozen in Wiskunde, Fysica en Womputerwetenschap. Harvard cum laude afstuderen is niet voor iedereen weggelegd. De wiskunde-grappen in The Simpsons zijn dan ook van een hoog niveau. De eerste openlijke wiskunde-mop verschijnt al in de tweede aflevering. Bart wordt, nadat hij zijn IQ-test vervalste, verondersteld een genie te zijn. Hij belandt in een school voor hoogbegaafden. En de juf legt de klas een wiskunde-probleem voor, waarvan ze belooft dat de oplossing de leerlingen zal doen lachen. Weldra gniffelt inderdaad de hele klas, behalve Bart. De uitkomst van het raadsel, zo verduidelijkt de juf hem, is r maal d maal r kwadraat, of anders gezegd “RDRR”. Har-de-har-har, is in de VS de onomatopee voor een sarcastische namaaklach na een flauwe mop. Wij zouden zeggen “ha-haa-haaa!”. Natuurlijk kan je die joke niet vatten in de korte tijd die je gegund werd. En als buitenlander kan het nog minder zonder de bijhorende uitleg. Die is nu gelukkig beschikbaar in het erg leesbare boek van Simon Singh: “The Simpsons and their Mathematical Secrets”. Om de grapjes in de verhaallijn te passen zijn er een hele reeks figuren met een wiskundige achtergrond nodig. Natuurlijk is er Lisa die erg pienter is. Martin Prince is de Nerd op school. Bart komt, zoals gezegd, per vergissing tussen een klas genieën terecht. Zelfs Homer doet zijn bijdrage (Henry Kissinger verliest zijn bril in het toilet van de kerncentrale. Homer zet uiteraard Kissingers bril op.  Hij verklaart meteen tegen zijn spiegelbeeld dat de som van de vierkantswortels van elke twee zijden van een gelijkbenige driehoek, gelijk is aan de vierkantswortel van de overblijvende zijde. Een gedurfde uitspraak in het verlengde van de stelling van Pythagoras. Singh legt uit in het boek waarom de uitspraak fout is. Kissingers bril maakt Homer dus niet slimmer, het doet hem enkel interessant klinkende uitspraken debiteren, die moeilijk te weerleggen zijn maar in se fout blijken. Heb-j-hem? Als kritiek op Kissinger kan het in ieder geval tellen.  Ook Apu, de nederige uitbater van de supermarkt blijkt een genie te zijn. Hij was in India de beste op een examen met zeven miljoen deelnemers, en hoopte in de Verenigde Staten zijn talent te kunnen ontwikkelen. Niet dus. In de 21e aflevering van seizoen 4, “Marge in Chains”, verklaart Apu dat het 40.000ste decimaal van Pi het getal één is. Als zoiets in de Simpsons wordt beweerd, kan je er gif op innemen dat het ook klopt.Voor wie de diepere lagen van humor in de Simpsons ten volle wil smaken is het boek van Simon Singh een opsteker. Alle anderen mogen gerust verder genieten zonder zich zorgen te maken over wiskunde.