Kirsten Johnson deed het meest kwetsbare wat een documentairemaker kan doen: ze maakte een film over de dood van haar vader, samen met hem, door hem op allerlei manieren te laten sterven.

“Het idee om deze man ooit te verliezen, is ondraaglijk” zegt ze ergens. En tegelijkertijd weet Kirsten Johnson dat dat moment niet meer veraf is. Richard “Dick” Johnson is geboren in 1932 en is altijd psychiater geweest, maar nu lijdt hij aan Alzheimer en het moment dat de wereld afscheid moet nemen van hem, komt dichterbij.

Als een soort van therapeutische voorbereiding besluit Kirsten – met de toestemming van haar vader – om een film te maken over diens dood. Wij vermoeden dat het een soort van tegenreactie is op het feit dat ze zo weinig beelden van haar moeder gemaakt heeft. Haar moeder stierf een decennium eerder al aan Alzheimer en ergens horen we Kirsten vol spijt zeggen: “Dertig jaar documentairemaker en nergens heb ik beelden van de warme persoon die mijn moeder was.”

Bij haar vader pakt ze het dus anders aan. De film opent met een ogenschijnlijk banaal tafereel: een opa die met zijn kleinkinderen speelt. Door wat er nadien volgt, beseffen we dat deze beelden net datgene verbeelden waar het leven om draait. Wat daarna volgt, is bijna te gek voor woorden: met behulp van stuntmannen ensceneert Kirsten verschillende manieren waarop haar vader zou kunnen sterven: omdat er iets op zijn hoofd valt, door een banale val van de trap, of door een hartaanval na het eten van te veel chocoladetaart. Zelfs zijn eigen begrafenis wordt in scène gezet waardoor Dick, bij leven en welzijn, kan zien en horen wat hij betekende in andermans leven. Het is maar één van de scènes die lang zal bijblijven.

De vader zelf – die we in de film leren kennen als een goedlachse en lieve man – ondergaat en benadert de situaties met humor. “Het lijkt wel Groundhog Day” roept hij uit als hij al de manieren ziet waarop hij sterft. En wanneer zijn dochter hem zelfs laat plaatsnemen in een doodskist, stapt hij zijn kist uit, al lachend dat hij verrezen is. Het is de noodzakelijke lichte noot in een film die je onvermijdelijk doet nadenken over de dood en de dood van je dierbaren.

“Het zou makkelijk zijn als liefhebben alleen mooie dingen gaf”, klinkt de stem van Kirsten zo’n halfuur voor het einde van de film, “maar samen met de liefde moet je de angst onder ogen zien dat je elkaar kwijtraakt.” Die zin vat deze documentaire, en misschien ook wel meteen het leven, mooi samen.

Dick Johnson Is Dead is nu te zien op Netflix.