Toch even schrikken: in België betaal je voor gas en elektriciteit 21 procent btw en voor steenkool slechts 12 procent. Meer dan vreemd in een tijdperk waarin de klimaatverandering en –vervuiling bovenaan de agenda staan. Maar de regering wil daar toch iets aan veranderen, minister van Financiën Johan Van Overtveldt (N-VA) gaat die btw-tarieven herbekijken. 

Terug naar de 19e eeuw, toen we nog op steenkool stookten … Want blijkbaar zijn sindsdien de btw-tarieven op steenkool niet meer aangepast. Nochtans verhoogde de regering onlangs nog de btw-tarieven op elektriciteit van 6 naar 21 procent. Maar die steenkool, die blijft lekker op 12 procent.

Nochtans is het super schadelijk voor het milieu, als je je huis op steenkool verwarmt. Concreet wil dat zeggen dat als je een verwarming hebt op steenkool, je 80 procent meer CO2 uitstoot dan een gelijkaardige verwarming op gas en 40 procent meer dan eentje op stookolie.

Daar komt nog eens bij dat het bewezen is dat er bij de verbranding van steenkool het meeste fijn stof vrijkomt. En dat is dan ook weer slecht voor onze gezondheid.

Het is met andere woorden absurd dat milieuvriendelijkere brandstoffen zwaarder belast worden dan het ongezonde en vervuilende steenkool. Groene stroom, elektriciteit via zon of wind, daarop betaal je 21 procent. En op gas, stookolie ook.

Dat verschil kaart NVA-Kamerlid Bert Wollants nu aan bij z’n eigen minister van Financiën Johan Van Overtveldt: “We doen al het mogelijke om minder CO2 uit te stoten, maar tegelijk belasten we de brandstof die het klimaat het meest schaadt een pak minder?”

Positief signaal

Minister Van Overtveldt reageert positief op de vraag. Zijn kabinet zal onderzoeken of het mogelijk is om de bestaande btw-tarieven aan te passen aan de normen van vandaag, zo laten ze weten. De aanpassing zou in elk geval een mooi voorbeeld zijn van ‘groenere belastingen’. Opvallend toch dat Wollants en Van Overtveldt zich hiermee profileren, want N-VA staat nu toch niet bepaald bekend als de meest milieubewuste partij.

Een belastingverhoging op steenkool zou de staatskas in elk geval lekker spekken. In 2014 leverde de btw op steenkool zo’n 4,90 miljoen euro op. Bij een btw-verhoging naar 21 procent zou er 8,57 miljoen in het laadje komen

Liefde voor steenkool is nog niet voorbij

Ondanks dat de gezinnen én de landbouw in ons land steeds minder steenkool gebruiken, gaat dat verhaaltje helaas niet op voor de grote industrie. Het grote contrast spreekt boekdelen: terwijl de eerste groep tussen 2010 en 2014 zo’n 37 procent minder steenkool verbruikte, steeg het industriële gebruik van steenkool met 30 procent.

Zolang het btw-gunsttarief van kracht blijft, is de kans echter klein dat dit in de (nabije) toekomst zal veranderen. Hopen op enige vorm van ethisch of milieubewustzijn aan de kant van de industrie is een verloren zaak. De wind van verandering is echter hoognodig, want momenteel piekt het steenkoolverbruik en dat is geen goed teken. Een toename in steenkool betekent namelijk ook een toename in de uitstoot van CO2 en fijn stof.