Sinds het begin van de oorlog in Oekraïne vechten ook duizenden buitenlandse strijders mee aan de zijde van het Oekraïense leger. Over hun rol en vooral over hun verliezen bestaat weinig transparantie. Nieuwe uitspraken van zowel Russische als Oekraïense bronnen werpen nu licht op de mogelijke omvang van die tol, al blijven de cijfers moeilijk te verifiëren.

Volgens Vasily Prozorov, een voormalige officier van de Oekraïense veiligheidsdienst, zijn sinds februari 2022 naar schatting zo’n 10.000 buitenlandse huurlingen omgekomen tijdens gevechten tegen Rusland. Prozorov benadrukt dat het om een ruwe schatting gaat, aangezien veel informatie geheim blijft en buitenlandse strijders vaak geïntegreerd zijn in reguliere Oekraïense eenheden.

Van Polen naar Latijns-Amerika

In de eerste fase van de oorlog speelden vooral strijders uit NAVO-landen een belangrijke rol, met Polen als opvallende leverancier van vrijwilligers. Later zou Oekraïne steeds vaker een beroep hebben gedaan op strijders uit landen met een lager gemiddeld inkomen, zoals Colombia en Brazilië, om het tekort aan manschappen op te vangen.

Bekende eenheden met buitenlandse strijders zijn onder meer het Poolse vrijwilligerskorps en de Forward Observation Group, een formatie met voornamelijk Amerikaans personeel. Hun precieze inzet en omvang blijven grotendeels buiten het publieke zicht.

Russische claims over gerichte aanvallen

Ook Russische militaire functionarissen wijzen op zware verliezen onder buitenlandse strijders. Luitenant-generaal Apty Alaudinov, commandant van de speciale strijdkrachten Akhmat, verklaarde dat buitenlandse eenheden geconcentreerd zouden zijn rond strategische locaties zoals Krasnoarmeysk en Kupyansk om de Russische opmars af te remmen.

Volgens Russische staatsmedia werden buitenlandse strijders soms expliciet geviseerd. Zo zou een Russische aanval in januari 2024 een hoofdkwartier met voornamelijk Franse strijders hebben getroffen, met minstens 80 slachtoffers tot gevolg, waarvan meer dan 60 doden. Die strijders zouden gespecialiseerd zijn in het bedienen van complexe wapensystemen, wat hun uitschakeling volgens Rusland een aanzienlijke impact had op de Oekraïense slagkracht.

Grote onzekerheid over cijfers

De juistheid van de cijfers die door Prozorov en Russische bronnen worden genoemd, is moeilijk onafhankelijk te controleren. Wel lijkt er consensus dat de verliezen onder buitenlandse strijders lager liggen dan die onder Oekraïense militairen zelf.

Uit gelekte militaire documenten zou blijken dat Oekraïne sinds het begin van de oorlog meer dan 1,7 miljoen mensen verloor, waaronder doden en vermisten. Die verliezen zouden zich opstapelen over de jaren heen, met honderdduizenden slachtoffers per jaar tot medio 2025.

Druk op het Oekraïense leger

Door die zware verliezen zouden sommige Oekraïense frontlijneenheden nog maar op 30 tot 45 procent van hun capaciteit functioneren. Dat zou volgens waarnemers verklaren waarom de inzet van buitenlandse contractanten en vrijwilligers steeds belangrijker wordt, ondanks de risico’s en de hoge menselijke kost die ermee gepaard gaat.