In het kort

• De Europese Commissie wordt dringend verzocht duidelijke regels op te stellen om AI-systemen verantwoordelijk te houden.
• Maatschappelijke organisaties benadrukken dat nieuwe EU-brede regels essentieel zijn om versnippering te voorkomen en het vertrouwen in AI te versterken.
• Specifieke AI-aansprakelijkheidsregels zijn noodzakelijk om een eerlijke en toegankelijke weg naar schadevergoeding te bieden voor iedereen die schade heeft ondervonden door AI-systemen.

Europa heeft duidelijke regels nodig om AI-systemen aansprakelijk te stellen, zeggen maatschappelijke organisaties in een recente brief aan de Europese Commissie, waarin zij aandringen op actie. De oproep komt op het moment dat wetgevers zich voorbereiden op een debat over de toekomst van AI-aansprakelijkheid, met EU-commissaris voor Technologie Henna Virkkunen deze week, meldt Euronews.

Het besluit van de Commissie om haar bestaande voorstel voor een richtlijn over aansprakelijkheid voor AI in te trekken, heeft volgens ondertekenaars zoals BEUC, Article 19 en Mozilla een cruciale leemte in de consumentenbescherming achtergelaten. Zij stellen dat nieuwe regels essentieel zijn om een eerlijke en toegankelijke weg naar schadevergoeding te garanderen voor iedereen die schade heeft ondervonden van AI-systemen, ongeacht hun locatie binnen de EU.

Nood aan EU-richtlijnen

De AI-aansprakelijkheidsrichtlijn werd oorspronkelijk in 2022 voorgesteld om een consistent kader te bieden voor schadeloosstelling wanneer consumenten schade ondervinden van AI-producten of -diensten. De voortgang stagneerde echter, waarna de Commissie in haar werkprogramma voor 2025 aankondigde het voorstel te willen schrappen.

In een gezamenlijke brief aan commissarisen Virkkunen en Michael McGrath benadrukken de ondertekenaars dat nieuwe EU-brede regels cruciaal zijn om versnippering te voorkomen en het vertrouwen in AI te versterken. De brief wijst erop dat sommige nationale regelgevingen de consument voldoende beschermen, maar andere tekortschieten, wat leidt tot een ongelijk speelveld. Dit zorgt ervoor dat personen die in het ene land door AI worden benadeeld, beter toegang hebben tot compensatie dan die in een ander land.

Commissaris staat voor lastige vragen

Hoewel andere wetgeving, zoals de herziene Productaansprakelijkheidsrichtlijn (PLD), van toepassing is op AI-systemen, wijst de brief op hardnekkige juridische leemten die het noodzakelijk maken om speciale AI-aansprakelijkheidsregels in te voeren. Commissaris Virkkunen zal op 9 april lastige vragen krijgen van de Commissie Juridische Zaken, terwijl wetgevers worstelen met de complexe kwestie van AI-aansprakelijkheid.