Een overgrote meerderheid van 90% van de Catalanen die gisteren gingen stemmen in een referendum heeft voor onafhankelijkheid van Spanje gekozen. De opkomst lag gezien de gewelddadige repressie door de Spaanse regering nog erg hoog: ongeveer 2,26 miljoen Catalanen of 42,3% brachten een stem uit.

De Catalaanse vicepresident Oriol Junqueras zei dat 90% procent van de deelnemers aan de raadpleging voor onafhankelijkheid stemde. Ongeveer 176.500 mensen (7,8%) stemde tegen. Verder brachten ongeveer 45.500 mensen (2%) een blanco stem uit en werden ruim 20.000 stemmen (0,9%) ongeldig verklaard.

De Spaanse federale regering beschouwt het Catalaanse referendum als illegaal en deed er alles aan om de volksraadpleging te dwarsbomen.

844 gewonden in Barcelona, maar Spaanse premier heeft “grote waardering” voor werk Guardia Civil

In de Catalaanse hoofdstad Barcelona raakten zeker 844 mensen gewond tijdens botsingen tussen betogers en de Spaanse oproerpolitie in verband met het omstreden referendum voor onafhankelijkheid van Catalonië.

“De Spaanse politie heeft vandaag in Barcelona en de rest van Catalonië gewoon zijn werk gedaan”, zei de Spaanse premier Rajoy kort na het sluiten van de stembureaus van het referendum over onafhankelijkheid. Hij zei dat hij “grote waardering heeft voor het werk van de politie”. “Dat er geweld moest worden gebruikt was onplezierig, maar het was allemaal in proportie”, claimde hij in een tv-toespraak.

Rajoy haalde net als eerder fel uit naar de organisatoren van het referendum, dat volgens hem in feite helemaal niet heeft plaatsgevonden, omdat het Hooggerechtshof in Spanje het had verboden. “Maar een klein groepje heeft die illegale actie toch doorgezet en daarmee de Catalanen misleid.”

Tamme reactie Verhofstadt & Europa

De uitslag maar ook de stille steun vanuit Brussel en Straatsburg voor Madrid en het geweld dat de Spaanse regering gebruikte, brengt Europa in problemen, hoewel dat nog niet echt lijkt te zijn doorgedrongen. Europese parlementariërs hebben weliswaar bij de autoriteiten in Madrid en Barcelona aangedrongen op “conflictbeheersing”, maar ze lijken nog steeds niet te beseffen dat er geen weg meer terug is na het bijzonder heftig ingrijpen van de Spaanse politie.

“Ik wil me niet met de binnenlandse politiek van Spanje bemoeien, maar wat er zondag in Catalonië is gebeurd, dat keur ik ten stelligste af”, reageerde Guy Verhofstadt, de voorzitter van de liberale EU-fractie. “Het is de hoogste tijd voor de-escalatie.”

Verhofstadt verwijt echter nog steeds de Catalaanse regering een “zogenaamd” referendum te hebben doorgezet in de wetenschap dat “slechts een minderheid zou meedoen omdat 60% van de Catalanen tegen afscheiding is.” Aan de andere kant heeft volgens hem de federale overheid “geweld gebruikt dat niet in verhouding staat” terwijl het in de Europese Unie goed gebruik is “oplossingen te vinden door politieke dialoog en respect voor de constitutionele rechtsorde.”

Onafhankelijkheid uitroepen

De Catalaanse regionale leider Carles Puigdemont noemde de uitslag van het referendum “indrukwekkend”. Puigdemont heeft al gezegd dat hij binnen twee dagen na de bekendmaking van de uitslag van het referendum het resultaat zou voorleggen aan het Catalaanse parlement, omdat daar “de soevereiniteit van het volk ligt”. Daar kan dan de onafhankelijkheid van Catalonië worden uitroepen.

Puigdemont ging in zijn toespraak ook in op het geweld bij veel stemlokalen vandaag, waar de Spaanse politie het referendum probeerde tegen te houden. “Het was een dag van hoop en leed.” Hij zei dat hij een oproep aan de Europese Unie doet om vermoedelijke schendingen van de mensenrechten door de Spaanse overheid te onderzoeken.

De oproer ontstond nadat de Spaanse nationale politie samen met de paramilitaire Guardia Civil begonnen waren met het in beslag nemen van stembussen en stembiljetten, waarvoor de Spaanse regering opdracht had gegeven.

Gisteren verschenen er tientallen foto’s en video’s van politieagenten die kiezers aan hun haren uit de kieslokalen sleepten en vreedzame demonstranten aanvielen. Op videobeelden was te zien hoe de Guardia Civil ook met rubberen kogels schoot. Verschillende mensen werden geraakt, één man zelfs in het oog.

Trumpiaans

Al dat geweld schiet in Spanje maar ook in de rest van de wereld in het verkeerde keelgat. Premier Rajoy wordt “Trumpiaans gedrag” verweten: de Spaanse regering denkt alleen aan zichzelf, en Rajoy aan zijn eigen achterban, niet aan het landsbelang. Hij koos ervoor keihard op te treden om zijn electoraat te bedienen. Zijn kiezers riepen hem op om hard in te grijpen en dat deed hij. Net zoals Trump probeert hij zijn achterban te plezieren met grote gebaren stellen waarnemers.